فضه بعد از بانويش فاطمه زهرا ـ سلام خدا بر روح پاكش باد ـ كنيزى بود با دنيايى از غم، و محزون از داغى كه بر سينه‏ اش نشسته بود و از آن پس، خدمتِ مولايش على بن‏ ابى طالب را مى نمود. آن حضرت پس از مدتى بهتر آن ديد كه دست فضه را در دست همسرى بگذارد تا كمال و كلامى كه از فاطمه آموخته است به كودكانش بياموزد و رسالت سنگين ترويج اسلام ناب محمدى (صلّى الله عليه وآله وسلّم) را انجام دهد.
حضرت، فضه را به ابوثعلبه حبشى تزويج كرد. پس از اندكى پسرى از سينه فضه شير مىخورد و به ادب او مؤدب مىشد؛ امّا چندى نگذشت كه فرزندش يتيم شد و حضرتش فضه را به ازدواج سليك غطفان (35) در آورد.
در همان روزهاى نخستِ زندگى فضه با سليك، همسرش شكايت از فضه به نزد خليفه دوم برد، كه فضه همسرش را فرمانبردارى نمىكند. خليفه فضه را طلبيد و علت را جويا شد.
فضه فرمود: تو بايد در اين مورد حكم كنى و علت آن از تو پنهان نيست.
خليفه دوم گفت:
من اجازه‏اى براى اين كار تو نمى يابم.
فضه از حكم ناحق او خشمگين شد و فرمود: اى ابا حفص! (36) از حق برگشته‏ اى.
سپس با فصاحتى تمام و منطقى عالمانه از خويش دفاع كرد و درسى كه از فقه آموخته بود، امروز عملاً اجرا مىنمود و در جواب آن جاهل فرمود:
در اين مدت از حيض استبراء مى نمودم، كه اگر حامله ‏ام، حمل من طفلى است كه اين كودكِ يتيم، برادر اوست و اگر حيض شدم معلوم است كه از ابوثعلبه فرزندى نيست.
خليفه كه دانايى فضه را در فقه علوى و پارسايى او را در حكم خداوندى تماشا مىكرد، زبان به اعتراف گشود و گفت: يك موى از آل ابىطالب از قبيله عدى (37) فقيه ‏تر است. شعرة من آل ابى طالب افقه من عدى. (34)

- پاورقی -

(35) - «ابا حَفص» كنيه عمر است (به نقل از اسدالغابة و الاصابة فى معرفة الصحابة).
(36) - قبيله عدى، قبيله عمر است.
(37) - اعلام النساء المؤمنات، ص 594 ؛ رياحين الشريعه، ج 2، ص 317؛ خصائص فاطميه، ص 250.
(34) - در اعلام النساء المؤمنات، ص 594، به جاى سليك «ابو مليك» آمده است.