در طول ماه مبارک رمضان رژیم غذایی شما نباید با حالت عادی تفاوت زیادی داشته باشد و باید به گونه ای باشد که وزن شما کاهش یا افزایش زیادی نداشته باشد. البته برای افرادی که اضافه وزن دارند ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی جهت کاهش وزن مختصر و همچنین کسب آمادگی برای شروع برنامه کاهش وزن بعد از ماه مبارک است.
سحری مثل ناهار
وعده سحری بهتر است مثل وعده ناهار باشد و غذای اصلی در این وعده صرف شود: انواع چلوخورش ها (البته کم چرب و سرخ نشده)، پلوهای مخلوط با حبوبات و سبزیجات (عدس پلو، لوبیا پلو و سبزی پلو) به همراه مرغ، ماهی یا گوشت به همراه سبزی خوردن یا سالاد و ماست برای این وعده مناسب است. مصرف سالاد و یک واحد میوه تابستانی به کنترل تشنگی تا اواسط روز کمک می کند. از نوشیدن چای بلافاصله بعد از اتمام سحری اجتناب کنید، زیرا باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمک های معدنی مورد نیاز بدن در طول روز می شود. توصیه می شود از مصرف قند و شکر مخصوصا در وعده سحر پرهیز کنید، زیرا باعث احساس گرسنگی زود هنگام می شود. لازم به ذکر است که روزه داری بدون صرف سحری برای تمام گروه های سنی به ویژه نوجوانان و جوانان می تواند با عوارض زیادی همراه باشد. گرچه در طی ماه رمضان و به ویژه روزهای اول ممکن است هیچ کدام از عوارض، شکایتی را در فرد ایجاد نکنند، اما قطعا عوارض بلندمدتی خواهند داشت، بنابراین اهمیت ویژه ای به وعده سحری بدهید. حتی اگر سال ها بدون سحری روزه می گرفتید از امسال این عادت مضر را اصلاح فرمایید.
همزمان چند نوع غذا نخورید
وعده شام بهتر است با فاصله یک ساعت بعد از افطار باشد. سوپ سبزیجات و مرغ، آش جو، حلیم بدون روغن، خوراک لوبیا با هویج، عدسی، خوراک سبزیجات، خوراک گوشت بدون چربی، ماهی کبابی با کمی نان (بهتر است از نان های سبوسدار مثل سنگک استفاده کنید) به همراه ماست و خیار یا دوغ پروبیوتیک و سبزی خوردن یا سالاد از انتخاب های مناسب برای این وعده هستند. از مصرف چای بلافاصله بعد از شام نیز خودداری کنید، چون جذب آهن منابع غیر گوشتی را کاهش می دهد.
چند پیشنهاد برای وعده افطار
به هنگام افطار ابتدا روزه خود را با چای یا شیر گرم و خرما یا کشمش باز کنید، سپس به طور متناوب در طی هفته می توانید مقداری نان و پنیر و سبزی و گردو یا شامی یا انواع کوکو یا چند قاشق فرنی یا شیربرنج به آرامی میل کنید. پیش از احساس سیری دست از خوردن بکشید، زیرا بعد از ۲۰ دقیقه کاملا احساس سیری ایجاد می شود.
شام تا سحر
بهتر است به عنوان دسر بعد از شام از ۳ تا ۴ واحد میوه های تابستانی استفاده کنید. نوشیدن آب را در فاصله شام تا سحر (حداقل به میزان ۳ لیوان) فراموش نفرمایید.
پیشگیری از یبوست
استفاده از غذاهای حاوی فیبر شامل انواع میوه و سبزی، نان سبوسدار، نخود سبز، کدومسمایی، بلغور، اسفناج و سایر گیاهان مثل برگ چغندر، میوه های خشک مخصوصاً گلابی، آلو، انجیر و بادام برای پیشگیری از یبوست و احساس دیرتر گرسنگی در طی روز توصیه می شود.
بخورنخورهای افطار
رطب یا خرما + آب: افطار کردن با خرما سنت است و بهتر است تا شام چیز دیگری میل نشود. اما اگر خواستید چیز دیگری مصرف کنید بهتر است از شیرینی جات طبیعی مصرف کنید، مثل عسل به صورت شربت یا انگور و کشمش یا میوه های شیرین دیگر. آبی که هنگام افطار می نوشید بهتر است نه زیاد گرم باشد و نه زیاد سرد (معتدل). سعی شود افطار و شام با هم مصرف نشود، حداقل نیم ساعت بعد از افطار شام مصرف شود. در افطار لبنیات مثل دوغ و ماست مصرف نشود زیرا بسیار سرد است و برای مغز مضر بوده و چه بسا احساس کسالت به انسان دست دهد.
بخورنخورهای شام
حریره بادام با آرد برنج قهوه ای که با عسل یا شیره انگور یا شیره خرما شیرین شده باشد. نان + پنیر + سبزی + مغز گردو + چند عدد خرما یا مقداری انگور رسیده. اکتفا به یک نوع غذای ساده که بخار پز یا آب پز شده باشد مانند: انواع پلوها و خورش ها. می توان از غذاهای گوشتی یا غذاهای دریایی نیز در وعده شام استفاده کرد اما به مقدار کم (حداکثر ۲ بار در هفته)می توان از آش جو با کشک مرغوب استفاده کرد. می توان از انواع سوپ ها نیز استفاده کرد.
بخورنخورهای سحر
بهتر است در سحری از غذاهای گیاهی پخته یا خام استفاده شود. مثلا: سالاد فصل + ۲ قاشق غذا خوری جوانه گندم + لیمو ترش تازه و روغن زیتون و آن را خوب بجوید. سپس می توان مقدار کمی از غذاهای پخته گیاهی مانند پلو و خورش گیاهی استفاده کرد. به جای گوشت درسحری می توان از قارچ استفاده کرد. مقداری میوه و مغز بادام خام یا مغز گردو و پسته و فندق و تعدادی انجیر خشک، خوب جویده و بعد ۲ لیوان آب خنک نیز میل شود. می توان در سحری چند دانه خرما یا انجیر یا میوه های دیگر نیز تناول کرد. غذاهای حاوی حبوبات، خرما، پنیر، نان گندم سبوسدار، شیر، ماست محلی، میوه و سبزیجات، نیز می توان مصرف کرد.
توصیه های کلی
در هنگام شام و سحری فقط از یک نوع غذا استفاده شود که شامل سه گروه غذایی باشد و از مصرف چند نوع غذا باهم خودداری شود. حتما سحری میل شود، زیرا به فرموده پیامبر (ص) درآن برکت است و نیاز تغذیه ای بدن را در طول روز تامین می کند و از کاهش قند خون و از بی حوصلگی و خستگی و کاهش یادگیری جلوگیری می کند. در سحری غذاهای کم حجم مصرف و سعی شود غذاهای فیبردار مصرف شود. مصرف سبزیجات و میوه جات هنگام سحری و شام بسیار مناسب است و کمک به دفع سموم می کند و تشنگی در طول روز را کاهش می دهد.
در شام و سحر سعی شود از آرد سبوسدار استفاده شود(نانی که با آرد سبوسدار پخت شده باشد مانند نان سنگک). در سحری از مصرف غذاهایی مثل: کوکو سبزی، کوکو سیب زمینی، کتلت، گوشت سرخ کرده، جوجه کباب، ماهی کباب، همچنین غذاهایی که ادویه زیاد دارند خودداری شود، زیرا این غذاها موجب تشنگی می شوند. از مصرف غذاهای شیرین و چرب مثل زولبیا و بامیه خودداری شود. مصرف غذاهای ساندویچی و سس مایونز نیز ضرر دارد و مناسب نیست. جهت احساس تشنگی کمتر، می توان در پایان سحری لیموترش استفاده کرد. در شام و سحری از مصرف غذاهای سنگین و سرخ کرده پرهیز شود. بعد از مصرف سحری بلا فاصله نخوابید. در هنگام سحری از نوشیدن چای خودداری شود زیرا دفع آب بدن را زیاد می کند و موجب تشنگی می شود.
