جنگ احد بود و کارزار سختی در گرفته بود . پرچم کفر در دستان طلحه بن ابی طلحه قهرمان غول پیكر دشمن بود . طلحه به میدان امده بود و رجز می خواند و با صدای ضخیم  خود فریاد زد :
ای محمد : گمان می کنید که شما با شمشیرهایتان ما را به جهنم می فرستید و شمشیرهای ما سند بهشت شما ست ؟
پس حالا که چنین است ، هر کس که می خواهد به بهشت برود ، جلو بیاید .
طبق معمول جنگهای اسلام ، هرگاه  قهرمان و دلاوری از لشکر مشرکان رجز می خواند و اسلام و مسلمانان را به سخره می گرفت ، تنها امیرمؤمنان امام علی علیه السلام بود که پیش قدم می شد. این بار نیز او پیش قدم شد و در حالی که اشعار زیبایی می سرود  به میدان جنگاور عرب رفت .
طلحه که نگاهش به چهره جوان امیرمؤمنان علیه السلام افتاد ، با حالت تمسخر پرسید ؟
ای پسر نامت چیست ؟
امام با صلابت همیشگی فرمودند : من علی پسر ابوطالبم .
طلحه گفت : ای قضم می دانستم که کسی جز تو جرات جسارت به من را ندارد .
در گیری آغاز شد و امیرالمؤمنین(علیه السلام) با حرکتی سریع ، ضربه ای به ران او زد که دو پایش از بالای ران قطع شد و با کمر به زمین خورد و پرچم کفار بر زمین افتاد .
 شخصی از امام صادق (علیه السلام) سوال نمود : چرا دشمن،امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام را با این لقب (قضم) خواند؟ امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
در آغاز بعثت در مكه مشركان به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آزار می رساندند ولی تا ابوطالب پدر امیرالمؤمنین امام علی (علیه السلام) همراه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بود كسی جرأت جسارت به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را نداشت. تا اینكه مشركان عده ای از كودكان را واداشتند تا به سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) سنگ بیندازند. هنگامی كه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از خانه خود بیرون می آمد، كودكان سنگ و خاك به طرف پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می انداختند. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از این جریان رنج آور (با توجه به اینكه موضوع به میان كودكان كشیده شده بود) به علی (علیه السلام) (كه در آن زمان حدود سیزده سال داشت) شكایت كرد.
علی (علیه السلام) عرض كرد: پدرم و مادرم به فدایت ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) هر گاه از خانه بیرون رفتید مرا نیز با خود بیرون ببرید. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) همراه علی (علیه السلام) از خانه بیرون آمدند كودكان مشركین، طبق معمول خود، به سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) سنگ انداختند. علی (علیه السلام) به سوی آنها حمله می كرد و هر گاه به آنها می رسید گوش و بینی و عضله صورت آنها را می گرفت و فشار می داد و در هم می كوبید كودكان بر اثر درد شدید گریه می كردند و به خانه خود باز می گشتند، پدرانشان می پرسیدند چرا گریه می كنی؟ در پاسخ می گفتند: قضمنا علی قضمنا علی علی (علیه السلام) ما را گوشمال و... داد از این رو علی (علیه السلام) را به عنوان قضم یاد كردند (یعنی گوشمال دهنده و درهم كوبنده).
منبع : تفسیر قمی ج 1 ص 113 و بحارالانوار : ج 20 صفحه 50 -52