~لافتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار~

ابو حمزه ثمالی می گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم چرا به شمشیر امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام ذوالفقار می گویند؟
حضرت فرمود: زیرا امام علی علیه السلام با شمشیر ذوالفقار به هیچ کس ضربتی نزد، مگر این که او را در دنیا از خانواده و زن و فرزندانش جدا کرد و در آخرت او را از بهشت جدا ساخت.
(کلمه «فقار» از فقر که به معنای فراخی و گشودگی می باشد، گرفته شده است. به همین دلیل به مُهره های پشت بدن چون بین آنها شکاف و فاصله است، فقار اطلاق می شود. و ذوالفقار یعنی صاحب فقار که یعنی جداکننده و فاصله اندازنده)

منابع:
بحارالانوار، ج37، ص294، ح8  علل الشرایع
 فقط حیدر امیرالمؤمنین است