وَ سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُوْمِنُونَ

ترجمه :
10. و مساوى است بر آن‌ها، چه انذار بفرمايى آن‌ها را و چه انذار نكنى، ايمان نمى‌آورند[1]  :
بر سيه‌دل چه سود خواندن وعظ         نرود ميخ آهنين در سنگ
 
تفسير :
]پنج شرط داشتن قلبى پاك[
گذشت گفتيم كه عقلى كه خداوند به بشر عنايت فرموده به منزله آينه قلب است كه در او حقايق مكشوف مى‌شود، لكن شرايطى دارد: اولاً، قلب بايد روشن باشد، اگر تاريك باشد چيزى در آينه مكشوف نمى‌شود.
و ثانياً، چشم لازم دارد، آدم كور در آينه مشاهده نمى‌كند. ثالثاً، بايد چشم باز باشد و بيدار باشد، آدم خواب يا چشم هم گذارده، نمى‌بيند. رابعاً، بايد درِ چشم را نبسته باشند. خامساً، بايد پرده و گرد و غبار روى آينه را نپوشيده باشد و اين كفار و مشركين و بسيارى از ابناى نوع ما هر پنج مانع را دارند. قلب تاريكى ]كه[ جهل را دارد كه فرمود:
«العِلْمُ نُورٌ يَقْذِفُهُ اللهُ في قَلْبِ مَنْ يَشَاءُ»[2] .
 چشم آن‌ها كور شده (قَدْ جاءَكُمْ بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِىَ فَعَلَيْها)[3]  ماوراى اين عالم را نمى‌بينند، فقط دنيا و زخارف او را مى‌بينند ]چرا  كه [غفلت، آن‌ها را خواب كرده:
«النَاسُ نِيَامٌ، فَإِذَا مَاتُوا انْتَبَهُوا»[4] .
 هوا و هوس درِ چشم را محكم بسته، معاصى آينه قلب را سياه كرده كه فرمودند: هر معصيتى يك نقطه سياه روى قلب مى‌اندازد تا وقتى كه تمام صفحه قلب سياه شد[5] . در يك حديث دارد:
 «لاَ يُرْجَى بِخَيْرٍ»[6] .
 و در يك حديث دارد:
«صَارَ قَلْبُهُ مَنْكُوسَاً»[7] .
بناءً على ذلك (وَ سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُوْمِنُونَ)، چنانچه مى‌فرمايد در جاى ديگر: (إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا يُوْمِنُونَ * خَتَمَ اللهُ عَلى قُلُوبِهِمْ وَ عَلى سَمْعِهِمْ وَ عَلى أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَلَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ)[8] .

[1] .  ترجمه ديگر: و آنان را چه بيم دهى و چه بيم ندهى به حالشان تفاوت نمى‌كند؛ نخواهندگرويد.
[2] .  علم نور است، خدا آن را در قلب هر كه بخواهد قرار مى‌دهد. مصباح الشريعة: ص16؛المسترشد: ص9 و جامع السعادات: ج1، ص39.
[3] .  به راستى رهنمودهايى از جانب پروردگارتان براى شما آمده است. پس هركه به ديده بصيرتبنگرد به سودخوداو،وهركس ازسربصيرت ننگردبه زيان خود اوست. سوره انعام: آيه 104.
[4] .  مردم خوابند هنگامى كه بميرند به خود مى‌آيند. خصائص الأئمة «سيد رضى»: ص112؛عوالى اللالى: ج4، ص73 و بحارالأنوار: ج50، ص134، ضمن ح15.
[5] .  كافى: ج2، ص271، ح13؛ وسائل الشيعة: ج15، ص302، ح12 و بحارالأنوار: ج70،ص327، ح10.
[6] .  اميدى به خير نداشته باشد. كافى: ج2، ص290، ح7؛ تهذيب الأحكام: ج8، ص114 ووسائل الشيعة: ج15، ص341، ح7، در منابع «لا يُرجَى خَيرَه» آمده است.
[7] .  قلب او واژگون شده گرديد. اين جمله در منابع يافت نشد.
[8] .  در حقيقت كسانى كه كفر ورزيدند چه بيمشان دهى، چه بيمشان ندهى برايشان يكساناست، آن‌ها نخواهند گرويد. خداوند بر دل‌هاى آنان، وبر شنوايى ايشان مُهر نهاده؛وبرديدگانشان پرده‌اى است؛ و آنان را عذابى بزرگ است. سوره بقره: آيات 6 ـ 7.