ردّالشمس در زيارتنامه‌ها

(زمان خواندن: 2 - 3 دقیقه)

 یکی از اموری که دلالت بر ثبوت ردّالشمس برای امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام دارد، عبارت های وارد شده در برخی زیارت ها است که در آنها به بازگشت خورشید برای آن حضرت تصریح شده است، و به واقع هر کدام از این زیارتنامه ها روایتی از حدیث ردّالشمس است، به برخی از این گونه زیارت ها اشاره کوتاهی خواهیم داشت:
مرحوم سیّدبن طاووس در بخش زیارت های حضرت علی علیه السلام، در زیارت مخصوص هفدهم ربیع الأوّل چنین آورده است:
محمّد بن مسلم از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که وقتی به مزار امیرالمؤمنین علیه السلام رسیدی غسل زیارت نموده و پاکیزه ترین لباس هایت را بپوش وقدری بوی خوش استعمال کن، آنگاه با آرامش ووقار به سمت قبر حضرت حرکت کن، وقتی به باب السلام رسیدی رو به قبله بایست وپس از گفتن سی بار اللَّه اکبر چنین بخوان: «السلام علی رسول اللَّه، السلام علی خیره اللَّه...»، سپس به قبر حضرت نزدیک شده وچنین بگو: «السلام علیک یا وصیّ الأوصیاء، السلام علیک یا عماد الأتقیاء... السلام علیک یا من ردّت له الشمس فسامی شمعون الصفا». 1
همين زيارت را مرحوم شهيد اوّل قدس سره-با تفاوت‌هايى در برخى جمله‌ها-روايت كرده كه جملۀ فوق در آن وجود دارد. 2
مرحوم علاّمۀ مجلسى نيز اين زيارتنامه را از شيخ مفيد و ابن طاووس وشهيد اوّل نقل كرده است. 3
مرحوم محمّد بن مشهدى اين زيارت را به عنوان زيارت مخصوص ماه رجب ذكر كرده است. 4
همچنين وى در زيارت دهم مخصوص ماه رجب كه با اين جمله شروع مى‌شود: «سلام اللّٰه وسلام ملائكته المقرّبين وأنبيائه المرسلين وعباده الصالحين» چنين آورده است:
«السلام على من ردّت له الشمس حتّى توارى بالحجاب» .
و در ادامه پس از جمله هايى در بخش پايانى چنين آمده است:
«السلام عَلى من ردّت له الشمس فقضى ما فاته من الصلاة» . 5
ظاهراً جملۀ اوّل اشاره به ردّالشمس اوّل در عصر رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم دارد، وجملۀ بعدى اشاره به ردّالشمس دوّم مى‌باشد.
مرحوم علاّمۀ مجلسى نيز اين زيارتنامه را از مزار محمّد بن مشهدى نقل كرده است. 6
پاورقی:
1) اقبال الأعمال، ج 2، ص 130- 131. ترجمه جمله آخر چنین است: «سلام بر تو ای کسی که خورشید برای تو بازگردانده شد وتو بر شمعون صفا برتری یافتی».
2) . المزار، ص 89-98.
3) . بحار الأنوار، ج 97، ص 374.
4) . المزار، ص 205-207، زيارت سوّم از زيارت‌هاى مخصوص هفدهم ماه ربيع‌الأوّل.
5) . كتاب مزار، ص 257-258. ترجمۀ دو جملۀ پايانى چنين است: «سلام بر كسى كه خورشيد براى او بازگردانده شد تا اينكه در پردۀ شب پنهان شد. سلام بر كسى كه خورشيد براى او بازگردانده شد تا اينكه نمازش را كه فوت شده بود قضا كرد» .
6) . بحار الأنوار، ج 97، ص 302-303.