فاطمه نخستین شهید راه ولایت است که به انگیزه بازخواهی فدک، نه فدک را مد نظر داشت که ولایت را... فاطمه با آن ناله های دردناکش، حق امام و ولی امرش را میخواست بازستاند و اگر نتوانست - که نمیتوانست - باید حق را برملا سازد و مظلومیت علی را آشکار نماید و پرده از سقیفه پردازان بردارد ولی فریاد دختر معصوم پیامبر در قلبهای تیره کارساز نبود، اما تاریخ، آن سخنرانی جاودانه را ثبت و ضبط کرد تا آیندگان بدانند.. بسنجند.. بفهمند.. و تصمیم بگیرند.
.jpg)
زهرا همو که خشمش خشم خداست، فریادش بیپاسخ ماند; نه، اشتباه نکنم، پاسخش را با سوزاندن در و شکستن پهلو دادند، آن سنگ دلان جاهلی تبار.
و اکنون که حجت را بر همگان تمام کرد و نقش دفاع از ولایت را به خوبی ایفا نمود، با دلی شکسته و بدنی علیل به خانه باز میگردد; او شکایت را به خدا میبرد و به پدرش، رسول خدا و چنین با خدایش راز و نیاز میکند که:
«پروردگارا; نیرو و قدرت از آن تو است و انتقام ظالمان را تو خواهی گرفت; پس به تو پناه میبرم و از تو استمداد میجویم و به درگاهت روی میآورم که حق شویم را از این نااهلان بازستانی.»
زهرا مناجات میکرد و علی به او گوش میداد. شاید در دیدگان علی قطرات اشک گرد آمده بود که بر رخساره مبارکش سرازیر شود ولی خودداری میکرد تا زهرا بیشتر نرنجد; به هر حال باید زهرا را تسلی دهد و قلب شکسته اش را آرامش بخشد، به او فرمود:
«لا ویل لک بل الویل لشانئک، نهنهی عن وجدک یا ابنة الصفوة و بقیة النبوة فما امد لک افضل مما قطع عنک فاحتسبی لله».
بدبختی برای تو نیست، برای دشمنانت است، اندوهت را برگیر و بر خویشتن سخت مگیر ای دخت برگزیده ترین انسان و ای بازمانده خاتم پیامبران. همانا آن چه خدا برای تو آماده ساخته برتر است از آن چه از تو گرفته شده، پس برای خدا بردبار باش و صبر را پیشه خود ساز.
و این سان سایه تبسمی آرام بر رخساره رنجور و بیرنگ فاطمه نقش بست چنان که تابش غروب، هنگام هجرت آفتاب در دریای تار شب بر افق آسمان. با صدایی ضعیف چونان همسه بلبلی بال شکسته در قفس تنهایی، در برابر تنها یار و یاورش، که اکنون غریبانه در خانه، زندانی شده است، پاسخ داد: «حسبی الله» خدا مرا بس است.
و این بود آغاز هجرت غریبانه زهرا، چرا که قلب، نالان.. سینه، تنگ.. زخم، ژرف.. بدن، رنجور.. پهلو، شکسته.. دیده، اشکبار و غربت در وطن، افزون بر بلا و رنجشده بود.
و چه سان سخت است و دردناک که ستمدیده ای، با بیان رسا و استدلال محکم و برهان روشن و حجت هویدا نتواند فریاد دلش را به دیگران برساند، نه به ظالمان و غاصبان حقش که به دوستان نادان و آنان که آماج فریب و نیرنگ صحنه سازان تراژدی سقیفه شده بودند و اینک که زور بر حق چیره شده بود، در پاسخ زهرا که به در خانه هایشان میرفت و آنان را به دفاع از امام زمانشان فرا میخواند میگفتند:
«اگر او زودتر به میدان آمده بود، چه کسی از علی برتر! ولی او در میان قهرمانان نبود! و قرعه به نام دیگری درآمد!»
اینان چگونه می اندیشیدند؟ و چه در سر می پروراندند؟ مگر تازه پیامبر از دنیا نرفته بود؟ و مگر علی مشغول کفن و دفن رسول خدا نبود؟ و مگر میشد بدن مبارک اشرف کائنات را بر زمین نگه دارد و از غسل و کفنش دست بردارد و به سوی چادر بنی ساعده بشتابد؟ و تازه اگر هم میرفت آیا میتوانست از حق خود دفاع کند؟ و اگر دفاع میکرد آیا گوش شنوایی بود؟
اینها حقایقی بود که زهرا را رنج میداد; چنان رنجی که درد شکستن پهلو و سقط کردن محسنش در برابر آن کمرنگ مینمایاند.
آری! اگر آنان می خفتند و می آرمیدند، زهرا را آرامش نبود. چرا که اندوه را خوابی نیست. و اگر هم دیده هایش را برهم میگذاشت خواب به دیدگانش ره نمی یافت، باید هم چنان در درد و رنج به سر برد تا قضای الهی برسد.
و اگر زهرا را رنج دردهای جسمانی بیتاب کرده بود، درد روان صد چندان، او را مضطرب و نالان می ساخت و چه دردناکتر از اینکه زبان در کام باشد و توان سخن گفتن نباشد. چه اندوه ناکتر از این که حقش روشن و آشکار باشد و حق خواهی نیابد. چه شدیدتر و سهمگین تر از این که داد زند و دادخواهی نبیند؟!
و آیا میشود این بار سنگین را بر این قلب نازک اندوهبار بار کرد؟
و آیا زهرا - که یثربیان از فریاد سوزان و ناله دلش به تنگ آمده بودند و از علی میخواستند او را وادار کند که یا شب گریه کند و یا روز - در برابر آن همه ناملایمات جز صبر تلخ چه چاره دارد؟!
زهرا در حالی که چون شمعی سوزان آب میشد و آرام آرام به سوی ابدیت با کوله باری از شکوه، ولی با شکوه رهسپار میشد، گاهی به علی مینگریست و در رخساره مقدسش غم تنهایی مییافت و گاهی به کودکان معصومش - فرزندان رسول خدا - نگاه میکرد و یتیمی زودرس را در سیمای پاکشان مشاهده میکرد; آنها را به خدا میسپرد که خدا آنان را بس بود، و چاره ای جز فراق جانکاه نداشت.
اینک دیگر بدن زهرا تاب تحمل آن همه رنج و اندوه را نداشت، و آن چنان ضعف بر او چیره شده بود که از درد نمی نالید; یا این که شاید دمی از روح بلند محمد در روان قدسی او تابیده بود که او را آرامش بخشد و یادآردش که: وعده دیدار نزدیک است.
و مگر نه پیامبر در واپسین لحظات عمر مبارکش به او روی کرد و گفت: از هجرت من نالان مباش که تو نخستین کسی باشی که به من بپیوندی! پس حال که ساعاتی چند به دیدار پدر باقی نمانده، جا ندارد که زهرا برنجد و برای علی - بیش از این - از ظلم روزگار گلایه کند! ولی شاید بیشتر به حال علی میگریست که پس از او سالهای زیاد، باید غریب وار زندگی کند; همو که از صف آرایی تمام اعراب هراس ندارد و با ضربه های ذوالفقارش بینی یلان عرب را بر خاک میمالد و برق شمشیرش دل شیر ژیان را میلرزاند; امروزه برای نگهداری اسلام چاره ای جز سکوت ندارد. «فصبرت و فی العین قذی و فی الحلق شجی» او با این که میراث خود را در دست نااهلان میبیند باید صبر کند تو گویی که استخوان در گلویش گیر کرده است.
هان! وقت هجرت زهرا فرا رسیده و اینک گل زیبای نبوت پژمرده میشود. تمام مدت عمرش در این دنیای ستم و زور، هیجده سال است یعنی تازه فروغ جوانی تابیده و گل وجودش شکفته که باید رخت بربندد و غروب کند.
هیجده سال است که زهرا در باغ وجود انسانی، هم چون گلی خوشبو و مقدس که از نور سرمدی تابشی چون تابش محمد دارد، و از سرشت پاک جاودانه خاتمیت، روانش با عطر محمدی عجین شده است، چنین میزیسته و اکنون در عنفوان جوانی و در آغاز زندگانی، زندگی جاودانه را آغاز میکند و چون نفس مطمئنه ای به سوی پروردگارش با قلبی شکسته ولی آرام بازمیگردد، او از خدا راضی و خدا از او راضی است، به سوی او میرود تا در روز رستاخیز در برابر تمام کائنات، از دشمنانش انتقام بگیرد و دوستان و پیروانش را به سوی بهشت موعود فرا خواند.
«یا ایتها النفس المطمئنة ارجعی الی ربک راضیة مرضیة، فادخلی فی عبادی وادخلی جنتی».
فرا رسیدن غروب گل محمدی را به پیشگاه فرزند داغدیده اش ولی الله الاعظم ارواحنا فداه و سیل پیروان درگاهش که در غم جانسوز آن حضرت دیده هایشان روان و قلوبشان نالان است، تسلیت عرض میکنیم و انتظار داریم هرچه زودتر آن منتقم حقیقی از پشت پرده غیبت بیرون آید و انتقام مادرش را از غاصبان و ستمگران باز گیرد. والسلام
استاد سید محمدجواد مهری
