چه بسا شیعیانی بوده اند که در زمان غیبت امام عصر (علیه السلام)، هر چند محبوب دل آرای خویش را به چشم سر ندیده بودند، اما آن چنان دلباخته و گداخته خورشید فروزان وجودش بوده اند که اندوه فراق، طاقت و آرامشان ربوده و خواب راحت را از دیدگانشان دور ساخته بود، چرا که یار را به خود نزدیک اما خود را از او دور می یافته اند:
یار نزدیک تر از من به من است * * * وین عجب تر که من از وی دورم
و او هر چند جسم مبارکش از دیدگان غایب است اما در دلهای پاکان و خلوتگه رازداران در لیالی شب زنده داران، و در مناجات عارفان و در استغفار دل شکستگان، در همیشه ایام و لیالی، حضور دارد و با آنها است و آنها نیز در سجده های طولانی و در رکوعهای خاشعانه و خاضعانه و در مناجات های شبانه و خالصانه با او هستند. در نمازهای اول وقتشان با یار همراهی می کنند و یکی از رموز نماز اول وقت نیز همین است که موجب همراهی و همگامی محب با محبوب می گردد و نمازش با نماز او همراه و جفت می شود.
پس، محبت و عشق، فقط به دیدن و رویت دیده جسمانی زاده نمی شود، که محبوب محبوبها نیز با چشم عنصری قابل رویت نیست، اما باز هم سوختگان و عاشقانی چونان ابراهیم خلیل و موسای کلیم (علیهما السلام) و محمد مرسل حبیب الله (صلی الله علیه و آله) می پروراند و این دلدادگان به محبوب محبوبها نیز افرادی را سوخته و گداخته پرورش داده اند که با تیر نگاه صید نشده اند بلکه با تیر جذبه دل به آستان محبوب راه یافته اند هر چند که او را به چشم سر هرگز ندیده اند.
گویند اویس قرن پیامبر (صلی الله علیه و آله) را ندیده بود، اما در خیل سوختگان در محبت پیامبر اکرم - صلوات خدا بر او و آلش - قرار داشت و در زمره اولین آنها بود. نگارنده اسدالغابه می نویسد: اویس بن عامر مرادی قرنی، زاهدی است مشهور که زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) را درک کرده و هرگز او را ندیده بود و ساکن کوفه بود. وی از بزرگان تابعین صحابه است. ابن سعد نیز در طبقات خود می نویسد: قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): «خلیلی من هذه الامه اویس القرنی» . رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: خلیل من از این امت، اویس قرن است.
در حدیث آمده که امام صادق (علیه السلام) در مجلسی سخن از مشتاقان ظهور و علاقه مندان حضرت مهدی (علیه السلام) به میان آوردند، آن گاه فرمودند که: «فی وصیه النبی یذکر فیها ان رسول الله (صلی الله علیه و آله) قال له: یا علی و اعلم ان اعجب الناس ایمانا و اعظمهم یقینا قوم یکونون فی آخر الزمان لم یلحقوا النبی و حجبتهم الحجه (فحجبت عنهم الحجه - نخ) فامنوا بسواد علی بیاض» (۲۸).
پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: یا علی، بدان که بهترین مردم از نظر ایمان و بزرگترین آنها از جهت یقین، کسانی هستند که در آخرالزمان اند و پیامبر را ندیدند و حجت آنها غایب است، پس آنان به آنچه در کتب نوشته شده ایمان آوردند. در داستان تجلیات فرزند نرجس خاتون ارواحنا فداه، برای عاشقان رویش چه بسیار می بینیم آنان که اول بار محضر همایونی و شریفش را درک نموده اند، او را از احسانش شناخته اند، چرا که سر تا سر وجود او محبت به شیعیان و عنایت به دوستان و خاکساران آستانش می باشد. نتیجه اینکه یکی از علل ارادت و محبت ما نسبت به این ذوات مقدسه، احسان و کرامت و بزرگواری آنهاست که: «عادتکم الاحسان و سجیتکم الکرم» (۲۹).
آنان واسطه افاضه فیض وجود به ما می باشند و باذن الله، فیض هستی را از خداوند فیاض گرفته، به عالم و عامی می رسانند و در ازمنه غیبت و حضور، فیض هدایت را از درون جهان و باطن اعمال، به ما افاضه می کنند.

پاورقی :
(۲۸) منتخب الاثر:۵۱۳ ح ۲ از کمال الدین:۲۸۸ ح ۸
(۲۹) زیارت جامعه کبیره