شاگردان امام محمد باقر (علیه السلام)

(زمان خواندن: 10 - 20 دقیقه)

خاندان رسالت و اهل بیت رسول الله (ص)، از آن جا که به گواهی قطعی وانکار ناپذیر پیامبر اسلام (ص)، عدل و همپا و هماوای قرآنند با حقیقت، محتوا و پیام قرآن، همگونی و سنخیت دارند.
حدیث ثقلین از جمله احادیث مهم مورد پذیرش اهل سنت و امامیه است.


در این حدیث، رسول خدا، ثمره تلاشهای طاقت فرسای خود در مسیر ایفای رسالت و هدایت خلق را، در دو یادگار گرانبها که پس از خود برجا گذاشته خلاصه کرده و گفته است: من دو شی‏ء گرانبها در میان شما باقی می‏گذارم: قرآن و اهل بیتم را، این دو هرگز از یکدیگر جدا نشوند تا در قیامت بر حوض کوثر، بر من وارد شوند... (1)
با توجه به مقام معنوی و الهی پیامبر (ص) که کمترین خود خواهی و هوا و هوس در او راه نداشته و آنچه او می‏گفته در حقیقت مورد تأیید خداوند بوده و رأی و سخنی جز به اشاره و تأیید وحی اظهار نمی‏داشته است، (2) می‏توان بیقین اقرار کرد که پیامبر (ص)، خاندانش را بر اساس ملاحظات خویشاوندی و روابط نسبی و علایق مادی بشری، در کنار قرآن، بزرگترین معجزه خویش ننهاده است، بلکه قرین ساختن اهل بیت، با پیام وحی، از آن جهت بوده که میان آن دو هماهنگی و سنخیت وجود داشته است .
اگر خداوند قرآن را بدور از کمترین ضعف و کاستی و کجی و نادرستی فرو فرستاده، (3) اهل بیت را نیز از هر انحراف و گناه، پاک گردانیده و مصونیت بخشیده است. (4)
اگر قرآن، دارای حقایقی اصولی و محکم و نیز مسایلی متشابه (5) است که برای‏فهم آنها باید به منبعی الهی و آگاه به رموز وحی مراجعه کرد، اهل بیت، همان آگاهان و عالمانی هستند که مفسر قرآن و مبین احکام و پیامهای آنند. (6)
هر چند آیات قرآن، روشن و روشنگر است، ولی معنای روشنی مفاهیم قرآن، این نیست که تمامی مطالب و مفاهیم آن برای همه اندیشه‏ها آشکار و بی‏نیاز از توضیح باشد، چه، خداوند به پیامبر (ص) فرمان داده تا آیات وحی را برای مردم توضیح و تبیین کند. (7)
با این بیان، اهل بیت از آن جهت، قرین قرآن و جدایی ناپذیر از آن معرفی شده‏اند که پس از رسول خدا (ص) به تبیین مفاهیم وحی و حقایق قرآن، برای توده‏ها بپردازند و این توان و شایستگی در همه اهل بیت رسالت (معصومین علیهم السلام) بوده است.چنانکه علی (ع) به سینه‏اش اشاره می‏کرد و می‏گفت: در اینجا دانشهای فراوانی است که کاش شاگردان شایسته‏ای می‏یافتم و این حقایق را بدانها می‏آموختم. (8)
آن چه پس از وفات رسول اسلام (ص) برای جامعه اسلامی و خاندان پیامبر (ص)، رخ نمود هرگز به آنان، مجال نداد تا آن گونه که می‏خواستند و می‏بایست، به نشر معارف قرآنی بپردازند .
جریانهای سیاسی حاکم بر جامعه، پس از رحلت رسول خدا (ص)، سبب تفکیک قرآن از عترت در باور و اندیشه بخش عظیمی از مردم شد.قرآن بظاهر محور نظام دستوری دین و حکومت گردید، ولی چون نیازمند مفسر و مبین بود، باعث شد تا میدان تفسیر و تأویل بشدت گسترش یابد و چهره‏هایی در محافل علمی و دینی مطرح شدند که هرگز آیه‏ای در تطهیر آنان نازل نشده و سفارشی از ناحیه رسول خدا در تمسک به آنان نرسیده بود.از سوی دیگر، کسانی چون علی بن ابی طالب (ع) که با صدای رسا فریاد بر می‏آورد: سلونی قبل از تفقدونی، یعنی هر چه می‏خواهید از من بپرسید، قبل از این که مرا از دست بدهید، مهجور وناشناخته ماندند.
حسن بن علی (ع)، از سوی حکومت معاویه، تحت شدیدترین فشارهای روحی و اجتماعی قرار داشت و هرگز به او فرصت نشر معارف واقعی داده نشد.
حسین بن علی (ع) تحت فشار قرار گرفت که حکومت ضد دینی و ضد بشری یزید را بپذیرد و از آنجا که پذیرش حکومت وی را مایه نابودی اساس شریعت می‏دانست، از آن اجتناب کرد و در این راه به شهادت رسید.
بنی امیه بر جان و مال و ناموس و دین مردم مسلط شدند.و زمینه چنان شد که فردی چون زین العابدین ناگزیر، معارف حقه را در قالب دعا و نیایش اظهار می‏کرد.در این میان، در عصر امام باقر (ع)، شرایط سیاسی جامعه به گونه‏ای تغییر یافت که آن حضرت توانست، مجمعی علمی تشکیل داده، به تعلیم و تربیت مردانی دانشمند و متعهد به ارزشهای شریعت بپردازد.
این است که وقتی صفحات تاریخ صدر اسلام مرور شود، در زندگی علمی امام باقر (ع) نام بسیاری از شاگردان آن حضرت و شخصیتهای ممتاز علمی جهان اسلام جلب نظر می‏کند.
با این همه، نباید تصور کرد که امام باقر (ع) آسوده و ایمن از محدودیتها و ممنوعیتهایی بوده است که حکومتها برای اهل بیت (ع) فراهم می ‏آورده ‏اند، بلکه بی‏تردید، جو حاکم بر زندگی امام باقر (ع) به شدت جو تقیه بوده است، زیرا با فرهنگ خاصی که در نتیجه حکومتهای ناصالح بر جامعه حاکم شده بود، کنار نهادن تقیه به منزله دست کشیدن از فعالیت علمی و دور ماندن از ترویج معارف اصولی دین بشمار می‏رفت.
باری، شرایط زمان، برای امام باقر (ع) و نیز امام صادق (ع) زمینه‏ای را فراهم آورد که سایر ائمه (ع) هرگز برایشان آماده نشد.آن شرایط مساعد، معلول سستی پایه‏های حکومت امویان بود.بحرانهای درونی نظام سیاسی در آن عصر، به حاکمان مجال نمی‏داد تا بر خاندان رسالت مانند حاکمان پیشین، فشار آورند و ایشان را منزوی سازند.بی‏تردید اگر همین زمینه برای هر یک از امامان (ع) فراهم می‏آمد، آنان قادر به تأسیس حوزه‏های بزرگ درسی بودند و عالمان و فقیهان بیشتری را پرورش می‏دادند.این زمینه مساعد، سبب شد تا امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بیشترین آرای فقهی، تفسیری و اخلاقی را در کتب فقهی و حدیثی از خویش بر جای گذارند.
این چنین است که فردی چون محمد بن مسلم می‏تواند سی هزار حدیث از امام باقر (ع) (9) نقل کند.و شخصیتی چون جابر جعفی هفتاد هزار حدیث. (10)
در نزد عالمان امامیه، فقیه ترین فقیهان صدر اسلام شش نفرند که همه آنان از اصحاب امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بوده‏اند.آنان عبارتند از: زرارة بن اعین، معروف بن خربوذ المکی، ابو بصیر الاسدی، فضیل بن یسار، محمد بن مسلم الطائفی و برید بن معاویة العجلی . (11)
شیخ الطائفة، ابو جعفر محمد بن حسن طوسی در کتاب رجال خویش، اصحاب و شاگردان امام باقر (ع) را که از آن حضرت نقل حدیث کرده‏اند 462 مرد و دو زن دانسته است.
در میان اصحاب و شاگردان امام باقر (ع) برخی از نظر اعتبار و وثاقت مورد اتفاق اهل سنت و امامیه اند، و دسته‏ای به دلیل گرایشهای عمیق شیعی، در دایره رجال اهل سنت قرار نگرفته، بلکه تنها مورد اعتماد امامیه می‏باشند.
برای ارائه نموداری فهرست گونه از شاگردان امام باقر (ع) با استفاده از چند منبع رجالی، نام گروهی از آنان را یادآور می‏شویم، بی این که ادعای استقصا داشته باشیم.
1 ـ ابان بن ابی عیاش فیروز، تابعی
2 ـ ابان بن تغلب ابو سعید البکری الجریری
3 ـ ابراهیم بن الأزرق الکوفی
4 ـ ابراهیم الجزیری (الجریری)
5 ـ ابراهیم بن جمیل، برادر طربال الکوفی
6 ـ ابراهیم بن حنان الأسدی الکوفی
7 ـ ابراهیم بن صالح الانماطی
8 ـ ابراهیم بن عبد الله الاحمری
9 ـ ابراهیم بن عبید أبو غرة الانصاری
10 ـ ابراهیم بن عمر الصنعانی الیمانی
11 ـ ابراهیم بن مرثد الکندی الأزدی ـ ابراهیم بن معاذ
13 ـ ابراهیم بن معرض الکوفی
14 ـ ابراهیم بن نصر بن القعقاع الجعفی
15 ـ ابراهیم بن نعیم العبدی الکنانی
16 ـ احمد بن عائد
17 ـ احمد بن عمران الحلبی
18 ـ اسحاق بن بشیر النبال
19 ـ اسحاق بن جعفر بن علی
20 ـ اسحاق بن عبد الله بن ابی طلحة المدنی
21 ـ اسحاق بن الفضل بن یعقوب بن عبد الله بن الحرث...
22 ـ اسحاق القمی
23 ـ اسحاق بن نوح الشامی
24 ـ اسحاق بن واصل الضبی
25 ـ اسحاق بن یزید بن اسماعیل الطائی
26 ـ اسحاق بن یسار مولی قیس بن مخرمة
27 ـ اسرائیل بن غیاث المکی
28 ـ اسلم بن ایمن التمیمی المنقری الکوفی
29 ـ اسلم المکی القواس
30 ـ اسماعیل بن ابی خالد
31 ـ اسماعیل بن جابر الخثعمی
32 ـ اسماعیل بن زیاد البزاز الکوفی الأسدی
33 ـ اسماعیل بن سلمان الأزرق معروف به ابو خالد
34 ـ اسماعیل بن عبد الخالق الجعفی
35 ـ اسماعیل بن عبد الرحمان الجعفی الکوفی
36 ـ اسماعیل بن عبد العزیز
37 ـ اسماعیل بن الفضل بن یعقوب بن الفضل بن عبد الله
38 ـ اسماعیل ابو احمد الکاتب الکوفی
39 ـ اسماعیل معروف به ابو العلا از بنی قیس بن ثعلبه
40 ـ اسید بن القاسم
41 ـ اعین الرازی، معروف به ابو معاذ
42 ـ انس بن عمرو الأزدی
43 ـ ایوب بن ابی تمیة کیسان السجستانی العنبری البصری
44 ـ ایوب بن بکر بن أبی علاج الموصلی
45 ـ ایوب بن شهاب بن زید البارقی الأزدی
46 ـ ایوب بن وشیکة
47 ـ بدر بن الخلیل الأسدی، ابو خلیل الکوفی
48 ـ برد الاسکاف الأزدی الکوفی
49 ـ برد الخیاط ـ برید بن معاویة العجلی، معروف به ابو القاسم.
51 ـ بسام بن عبد الله الصیرفی، معروف به ابو عبد الله
52 ـ بشار الاسلمی
53 ـ بشار بن زید بن النعمان
54 ـ بشر بن أبی عقبة المداینی
55 ـ بشر، بیاع
56 ـ بشر بن جعفر الجعفی، ابو الولید
57 ـ بشر بن خثعم
58 ـ بشر الرحال
59 ـ بشر بن عبد الله بن سعید الخثعمی
60 ـ بشر بن عبد الله الخثعمی الکوفی
61 ـ بشر بن میمون الوابشی الهمدانی النبال الکوفی
62 ـ بشر بن یسار
63 ـ بشیر، ابو عبد الصمد بن بشر الکوفی
64 ـ بشیر معروف به ابو محمد المستنیر الجعفی الأزرق
65 ـ بشیر بن سلیمان المدنی
66 ـ بکر بن أبی حبیبه
67 ـ بکر بن حبیب الأحمسی البجلی الکوفی
68 ـ بکر بن خالد الکوفی
69 ـ بکر بن صالح
70 ـ بکر بن کرب
71 ـ بکرویة الکندی الکوفی
72 ـ بکیر بن اعین بن سنسن الشیبانی الکوفی
73 ـ بکیر بن جند بن الکوفی
74 ـ بکیر بن حبیب الکوفی
75 ـ تمیم بن زیاد
76 ـ ثابت بن أبی ثابت
77 ـ ثابت بن دینار ابو صیفه الأزدی
78 ـ ثابت بن زائدة العکلی
79 ـ ثابت بن هرمز ابو المقدام العجلی
80 ـ ثویر بن أبی فاخته سعید بن جهمان غلام ام هانی
81 ـ جابر بن عبد الله بن عمر بن حرام ابو عبد الله الانصاری
82 ـ جابر بن یزید بن الحرث بن عبدیغوث الجعفی
83 ـ جارود، معروف به ابو المنذر
84 ـ جارود بن السری التمیمی السعدی الکوفی
85 ـ جراح المداینی
86 ـ جعدة بن ابی عبد الله
87 ـ جعفر بن ابراهیم الجعفی
88 ـ جعفر الأحمس
89 ـ جعفر بن حکیم بن عباد الکوفی
90 ـ جعفر بن عمرو بن ثابت أبی المقدام بن هرمز الحداد العجلی
91 ـ جعفر بن محمد بن علی بن‏الحسین (امام صادق علیه السلام)
92 ـ الحارث بن حصین الأزدی
93 ـ الحارث بن شریح المنقری
94 ـ الحارث بن المغیرة النصری
95 ـ حبیب بن أبی ثابت الأسدی الکوفی
96 ـ حبیب ابو عمرة الاسکاف
97 ـ حبیب بن بشار الکندی
98 ـ حبیب بن جری العبسی الکوفی
99 ـ حبیب بن حسان بن الأشرس الأسدی
100 ـ حبیب السجستانی
101 ـ حبیب العبی الکوفی
102 ـ حبیب بن المعلی السجستانی
103 ـ حجاج بن ارطاة ابو ارطاة النخعی الکوفی
104 ـ حجاج بن دینار الواسطی
105 ـ حجاج بن کثیر الکوفی
106 ـ حذیفة بن منصور بن کثیر ابو محمد الخزاعی
107 ـ حسان بن مهران
108 ـ الحسن بن أبی سارة النیلی الانصاری
109 ـ الحسن بن حبیش الأسدی
110 ـ الحسن الجعفی الکوفی
111 ـ الحسن بن الحسن بن الحسن بن علی بن أبی طالب (ع)
112 ـ الحسن بن رباط
113 ـ الحسن بن زیاد البصری
114 ـ الحسن بن زیاد الصیقل ابو محمد الکوفی
115 ـ الحسن بن زیاد الصیقل
116 ـ الحسن بن السری الکاتب
117 ـ الحسن بن شهاب بن یزید البارقی الأزدی
118 ـ الحسن بن صالح بن حی الهمدانی الثوری الکوفی
119 ـ الحسن بن علی الأحمری الکوفی
120 ـ الحسن بن عمار
121 ـ الحسن بن عمار عامی
122 ـ الحسن بن المغیرة
123 ـ الحسن بن منذر
124 ـ الحسن بن یوسف
125 ـ الحسین بن ابتر الکوفی
126 ـ الحسین بن أبی العلاء الخفاف
127 ـ الحسین بن احمد المنقری
128 ـ الحسین بن بنت ابی حمزة الثمالی
129 ـ الحسین الجعفی ابو احمد الکوفی
130 ـ الحسین بن حماد
131 ـ الحسین بن عبد الله الأرجانی
132 ـ الحسین بن عبد الله بن عبید الله بن العباس بن عبد المطلب
133 ـ الحسین بن علی بن الحسین بن‏علی بن ابی طالب (ع) (برادر امام باقر علیه السلام)
134 ـ الحسین بن مصعب
135 ـ الحسین بن منذر
136 ـ حفص الأعور الکوفی
137 ـ حفص بن غیاث
138 ـ حفص بن وهب الأفرعی
139 ـ الحکم بن الصلت الثقفی
140 ـ الحکم بن عبد الرحمان بن أبی نعیم البجلی
141 ـ الحکم بن عتیبة ابو محمد الکوفی الکندی
142 ـ الحکم بن المختار بن ابی عبیده
143 ـ حکیم بن صهیب ابو صهیب الصیرفی ابو شبیب
144 ـ حکیم بن معاویة
145 ـ حماد بن ابی سلیمان الأشعری
146 ـ حماد بن ابی العطارد الطائی الکوفی
147 ـ حماد بن بشر الطنافی الکوفی
148 ـ حماد بن بشر اللحام
149 ـ حماد بن راشد الأزدی البزاز ابو العلاء الکوفی
150 ـ حماد بن المغیرة
151 ـ حمران بن أعین الشیبانی
152 ـ حمزة، ابو الحسین اللیثی داماد ابو حمزة الثمالی
153 ـ حمزة بن حمران بن أعین
154 ـ حمزة الطیار
155 ـ حمزة بن عطا الکوفی
156 ـ خازم الاشل الکوفی
157 ـ خالد بن ابی کریمة
158 ـ خالد بن أوفی ابو الربیع العنزی الشامی
159 ـ خالد بن بکار ابو العلاء الخفاف الکوفی
160 ـ خالد بن طهمان الکوفی
161 ـ خیثمة بن عبد الرحمان الجعفی الکوفی ابو عبد الرحمان
162 ـ داود الأبزاری
163 ـ داود بن ابی هند القشیری السرخی
164 ـ داود بن حبیب ابو غیلان الکوفی
165 ـ داود بن الدجاجی الکوفی
166 ـ داود بن زید الهمدانی الکوفی
167 ـ دلهم بن صالح الکندی الکوفی
168 ـ دینار ابو عمرو الأسدی الکوفی
169 ـ ربیع بن صبیح
170 ـ ربیع العبسی الکوفی
171 ـ ربیعة بن ابی عبد الرحمان، معروف به ربیعة الرأی
172 ـ ربیعة بن ناجد بن کثیر ابو صادق الکوفی
173 ـ رشید بن سعد المصری ـ رفید بن مصقلة العبدی الکوفی
175 ـ رفید غلام بنو هبیرة
176 ـ زایدة بن قدامه
177 ـ زرارة بن اعین الشیبانی
178 ـ زرین الأبزاری
179 ـ زرین الأنماطی
180 ـ زکریا برادر المستهل، معروف به ابو یحیی
181 ـ زکریا بن عبد الله النقاض الکوفی
182 ـ زهیر المدائنی
183 ـ زیاد بن أبی الحلال
184 ـ زیاد بن أبی زیاد المنقری التمیمی
185 ـ زیاد الأحلام، غلامی کوفی
186 ـ زیاد الأسود
187 ـ زیاد بن الأسود النجار
188 ـ زیاد بن سوقه البجلی الکوفی
189 ـ زیاد بن صالح الهمدانی الکوفی
190 ـ زیاد بن عیسی ابو عبیدة الحذاء
191 ـ زیاد المحاربی الکوفی
192 ـ زیاد بن المنذر ابو الجارود الهمدانی العوفی الکوفی
193 ـ زیاد غلام امام باقر علیه السلام
194 ـ زیاد الهاشی
195 ـ زید الآجری
196 ـ زید بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب (ع) (برادر امام باقر علیه السلام)
197 ـ زید بن محمد بن یونس ابو اسامة الشحام الکوفی
198 ـ زید الهاشی
199 ـ سالم بن ابی حفصة
200 ـ سالم الأشل
201 ـ سالم الجعفی
202 ـ سالم المکی
203 ـ سدیف بن حکیم الصیرفی
204 ـ سعد بن أبی عمرو الجلاب
205 ـ سعد الحداد
206 ـ سعد بن الحسن الکندی
207 ـ سعد بن طریف
208 ـ سکین المعدنی
209 ـ سلام الجعفی
210 ـ سلام بن سعد الأنصاری
211 ـ سلام بن المستنیر
212 ـ سلم بن بشر
213 ـ سلمان بن خالد طلحی قمی (شاعر)
214 ـ سلمة بن الاهثم
215 ـ سلمة بن قیس الهلالی
216 ـ سلمة بن کهیل
217 ـ سلمة بن محرز
218 ـ سلیمان بن محرز
219 ـ سلیمان بن مروان عجلی
220 ـ سلیمان، غلام طربال
221 ـ سلیمان بن هارون العجلی ـ سنان ابو عبد الله بن سنان
223 ـ سورة بن کلیب بن معاویة الاسدی
224 ـ شجرة، برادر بشیر النبال
225 ـ صالح بن سهل الهمدانی
226 ـ صالح بن عقبة
227 ـ صالح بن میثم الکوفی
228 ـ صامت
229 ـ صلت بن الحجاج
230 ـ ضریس
231 ـ طاهر، غلام امام باقر (ع)
232 ـ طربال
233 ـ طلحة بن زید بتری
234 ـ ظریف بن ناصح
235 ـ عامر بن أبی الأحوص
236 ـ عباد بن صهیب
237 ـ عبد الجبار بن اعین الشیبانی، برادر زرارة بن اعین
238 ـ عبد الحمید بن عواض الطائی
239 ـ عبد الحمید الواسطی
240 ـ عبد الرحمان، معروف به ابو خینمة
241 ـ عبد الرحمان بن أعین برادر زرارة
242 ـ عبد الرحمان بن سلیمان الأنصاری
243 ـ عبد الرحیم القصیر
244 ـ عبد الغفار بن القاسم الأنصاری، معروف به ابو مریم
245 ـ عبد الله بن بکیر الهجری
246 ـ عبد الله بن الجارود
247 ـ عبد الله بن جریح
248 ـ عبد الله بن الحسن بن الحسن بن علی بن ابی طالب (ع)
249 ـ عبد الله بن زرعه
250 ـ عبد الله بن دینار
251 ـ عبد الله بن سلیمان
252 ـ عبد الله بن شریک العامری
253 ـ عبد الله بن عجلان
254 ـ عبد الله بن عطاء المکی
255 ـ عبد الله بن عمرو
256 ـ عبد الله بن الغالب الأسدی (شاعر)
257 ـ عبد الله بن محمد الأسدی
258 ـ عبد الله بن محمد الجعفی
259 ـ عبد الله بن المختار
260 ـ عبد الله بن الولید الوصافی
261 ـ عبد المؤمن بن القاسم، برادر ابو مریم الأنصاری
262 ـ عبد الملک بن اعین الشیبانی برادر زرارة
263 ـ عبد الکریم بن مهران
264 ـ عبد الواحد بن المختار الأنصاری
265 ـ عبید الله بن محمد بن عمر بن أمیر المؤمنین (ع)
266 ـ عبیدة الخثعمی ـ عبیدة السکسکی
268 ـ عذافر بن عبد الله
269 ـ عطیة أخو عرام
270 ـ عطیة بن ذکوان
271 ـ عطیة الکوفی
272 ـ عقبة بن بشیر الأسدی
273 ـ عقبة بن شعبة، معروف به ابو شبیة الأسدی
274 ـ عقبة بن قیس مثیلة
275 ـ عکرمة، معروف به ابو اسحاق
276 ـ العلاء بن الحسین
277 ـ العلاء بن عبد الکریم
278 ـ علباء بن دراع الاسدی
279 ـ علقمة بن محمد الحضرمی، برادر ابو بکر الحضرمی
280 ـ علی بن أبی المغیرة الزبیدی الأزرق
281 ـ علی بن حنظلة العجلی
282 ـ علی بن رباط
283 ـ علی بن سعید بن بکیر
284 ـ علی بن عبد العزیز
285 ـ علی بن عطیة
286 ـ علی بن میمون، معروف به ابو الحسن الصایغ
287 ـ عمار بن أبی الأحوص
288 ـ عمر بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب (ع) أبو حفص الأشراف
289 ـ عمر بن شمر
290 ـ عمر بن حنظلة
291 ـ عمر بن هلال
292 ـ عمران بن أبی خالد الفزاری
293 ـ عمران
294 ـ عمر و بن ابی بتان
295 ـ عمر و بن ثابت
296 ـ عمر و بن جمیع
297 ـ عمر و بن خالد
298 ـ عمر و بن خالد الواسطی
299 ـ عمر و بن دینار المکی
300 ـ عمرو بن رشید
301 ـ عمرو بن سعید بن هلال الثقفی
302 ـ عمرو بن عبد الله الثقفی
303 ـ عمرو بن قیس الماصر
304 ـ عمرو بن معمر بن أبی و شیکة
305 ـ عمرو بن یحیی
306 ـ عنبسة بن بجاد
307 ـ عنبسة بن مصعب
308 ـ عیسی بن أبی منصور القرسی
309 ـ عیسی بن حمزة
310 ـ عیسی بن اعین الشیبانی، برادر زرارة
311 ـ عیسی الطحان
312 ـ عیسی بن عمر
313 ـ غالب أبو هذیل (شاعر کوفی) ـ غالب جهنی
315 ـ غیاث بن ابراهیم
316 ـ فرات بن احنف
317 ـ فضیل بن الزبیر الرسان
318 ـ فضیل بن سعدان
319 ـ فضیل بن شریح
320 ـ فضیل بن عثمان الأعور المرادی
321 ـ فضیل بن غیاث
322 ـ فضیل بن میسرة
323 ـ فضیل بن یسار بصری
324 ـ فلیح بن أبی بکر الشیبانی
325 ـ قاسم بن عبد الملک
326 ـ قاسم بن محمد
327 ـ قدامة بن سعید بن ابی زائدة
328 ـ قیس بن الربیع
329 ـ قیس بن رمانة الأشعری
330 ـ کامل صاحب السابری
331 ـ کامل بن العلاء
332 ـ کامل النجار
333 ـ کامل الوصافی
334 ـ کثیر بن اسماعیل (النواء)
335 ـ کمیت بن زید الأسدی
336 ـ کیسان بن کلیب
337 ـ کلیب بن معاویة الأسدی
338 ـ کلیب بن معاویة الصیداوی
339 ـ لیث بن أبی سلیم
340 ـ لیث بن البختری المرادی
341 ـ مالک بن أعین الجهنی
342 ـ مالک بن عطیة
343 ـ محمد بن أبی حمزة
344 ـ محمد بن أبی سارة
345 ـ محمد بن أبی منصور
346 ـ محمد بن اسحاق المدنی
347 ـ محمد بن أسلم الجبلی
348 ـ محمد بن حمید
349 ـ محمد بن رستم
350 ـ محمد بن زید
351 ـ محمد بن السایب الکلبی
352 ـ محمد بن سعید بن غزوان
353 ـ محمد بن سلیمان القرا
354 ـ محمد بن شر الحضرمی
355 ـ محمد الطیار غلام فزارة
356 ـ محمد بن عجلان
357 ـ محمد بن عجلان المدنی
358 ـ محمد بن قیس الانصاری
359 ـ محمد بن مروان البصری
360 ـ محمد بن مروان الکلبی
361 ـ محمد بن مسعود
362 ـ محمد بن مسلم الثقفی الطحان الطائفی
363 ـ محمد بن علی الحلبی
364 ـ محمد بن الفضل الهاشمی
365 ـ محمد بن یزید
366 ـ محمد بن الیسع بن حمزة القمی ـ مستهل بن عطاء الکوفی
368 ـ مسعدة بن زیاد
369 ـ مسعدة بن صدقة
370 ـ مسکین
371 ـ مسکین بن عبد الله
372 ـ مسمع کردین، معروف به ابو یسار
373 ـ معروف به خربوذ المکی
374 ـ معمر بن رشید
375 ـ معمر بن عطاء
376 ـ معمر بن یحیی بن بسام دجاجی
377 ـ المفضل بن ابی قرة
378 ـ المفضل بن زید
379 ـ المفضل بن قیس بن رمانة
380 ـ المفضل بن مزید
381 ـ مقاتل بن سلیمان
382 ـ مقرن السراج
383 ـ منهال بن عمرو الأسدی
384 ـ منصور بن الولید الصیقل
385 ـ منصور بن حازم
386 ـ منذر بن أبی طریفة
387 ـ منصور بن المعتبر
388 ـ معاذ بن مسلم الهراء
389 ـ موسی أبو الحسن الأشعری
390 ـ موسی بن اشیم
391 ـ موسی التمار
392 ـ موسی بن خلیفة
393 ـ موسی الخیاط
394 ـ موسی بن زیاد
395 ـ مهزم الأسدی
396 ـ میسر بن عبد العزیز النخعی المدائنی
397 ـ میمون البان
398 ـ میمون القداح غلام بنی محزوم
399 ـ ناحیة بن أبی عماره
400 ـ نجم بن الحطیم (أبو حطیم العبدی)
401 ـ نجم الطائی
402 ـ نجیح بن مسلم
403 ـ نصر بن مزاحم
404 ـ نضر بن قراوش الخزاعی
405 ـ نعمان الاحمسی
406 ـ وردان أبو خالد الکابلی الأصغر
407 ـ ورد بن زید الأسدی، برادر کمیت بن زید
408 ـ ولید بن بشیر
409 ـ ولید بن عروة الهجری
410 ـ ولید بن القاسم
411 ـ هارون الجبلی
412 ـ هارون بن حمزة الغنوی
413 ـ هاشم بن أبی هاشم
414 ـ هاشم الرمانی
415 ـ هلقام
416 ـ هیثم النهدی، ابن أبی مسروق
417 ـ یحیی بن أبی العلاء الرازی
418 ـ یحیی بن أبی القاسم، معروف به‏ابو بصیر
419 ـ یحیی بن السابق
420 ـ یحیی بن القاسم الحذاء
421 ـ یزید، معروف به ابو خالد الکناسی
422 ـ یزید بن زیاد الکوفی
423 ـ یزید بن عبد الملک الجعفی
424 ـ یزید بن عبد الملک النوفلی
425 ـ یزید بن محمد النیسابوری
426 ـ یزید، غلام حکم بن أبی الصلت الثقفی
427 ـ یعقوب بن شعیب الأزرق
428 ـ یعقوب بن شعیب بن میثم الأسدی
429 ـ یعقوب بن یونس پدر یونس بن یعقوب
430 ـ یونس بن أبی یعقوب
431 ـ یوسف بن الحارث
432 ـ یونس بن خال أبی المستهل
433 ـ یونس بن جناب
434 ـ یونس بن المغیرة
باب الکنی (شاگردان امام باقر (ع) که نامشان با کنیه ثبت شده است)
435 ـ ابو البلاد
436 ـ ابو بشر
437 ـ ابو حارم
438 ـ ابو جعفر المدائنی
439 ـ ابو الحجاج
440 ـ ابو حسان الانماطی
441 ـ ابو حسان العجلی
442 ـ ابو خالد الفزاری
443 ـ ابو شبیة الفزاری
444 ـ ابو الصحاری
445 ـ ابو صامت الحلوانی
446 ـ ابو العلاء الخفاف
447 ـ ابو عروة الأنصاری
448 ـ ابو عمار
449 ـ ابو عمر البزار
450 ـ ابو عیینة
451 ـ ابو لبید الهجری
452 ـ ابو المأمون
453 ـ ابو محمد
454 ـ ابو مخلد الخیاط
455 ـ ابو مرهف
456 ـ ابو مسکین السمان
457 ـ ابو موسی
458 ـ ابو النعمان العجلی
459 ـ ابو هارون
460 ـ ابو هارون المکفوف
____________________________
1 ـ مسند احمد 2/14، صحیح مسلم 7/122، سنن الترمذی 2/308، تاریخ البغدادی 8/443، مصابیح السنة 2/ .204
2 ـ ما ضل صاحبکم و ما غوی*و ما ینطق عن الهوی*ان هو الا وحی یوحی*علمه شدید القوی
النجم/5 ـ .2
3 ـ قرانا عربیا غیر ذی عوج لعلهم یتقون
الزمر/ .28
4 ـ انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا
الاحزاب/ .33
5 ـ منه آیات محکمات هن أم الکتاب و اخر متشابهات.
.آل عمران/ .7
6 ـ فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون
النحل/ .43
7 ـ و انزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم و لعلهم یتفکرون
النحل/ .44
8 ـ ان ههنا لعلما جما لو اصبت له حمله.نهج البلاغه.
9 ـ بحار 11/ .83
10 ـ اعیان الشیعة 4 ق، 2/28، ائمتنا 1/ .332
11 ـ مناقب، ابن شهر آشوب 4/ .211

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مداحی
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 شـوال

١ـ عید سعید فطر٢ـ وقوع جنگ قرقره الكُدر٣ـ مرگ عمرو بن عاص 1ـ عید سعید فطردر دین مقدس...


ادامه ...

3 شـوال

قتل متوكل عباسی در سوم شوال سال 247 هـ .ق. متوكل عباسی ملعون، به دستور فرزندش به قتل...


ادامه ...

4 شـوال

غزوه حنین بنا بر نقل برخی تاریخ نویسان غزوه حنین در چهارم شوال سال هشتم هـ .ق. یعنی...


ادامه ...

5 شـوال

١- حركت سپاه امیرمؤمنان امام علی (علیه السلام) به سوی جنگ صفین٢ـ ورود حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

8 شـوال

ویرانی قبور ائمه بقیع (علیهم السلام) به دست وهابیون (لعنهم الله) در هشتم شوال سال 1344 هـ .ق....


ادامه ...

11 شـوال

عزیمت پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به طایف برای تبلیغ دین اسلام در یازدهم...


ادامه ...

14 شـوال

مرگ عبدالملك بن مروان در روز چهاردهم شـوال سال 86 هـ .ق عبدالملك بن مروان خونریز و بخیل...


ادامه ...

15 شـوال

١ ـ وقوع ردّ الشمس برای حضرت امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)٢ ـ وقوع جنگ بنی قینقاع٣ ـ وقوع...


ادامه ...

17 شـوال

١ـ وقوع غزوه خندق٢ـ وفات اباصلت هروی1ـ وقوع غزوه خندقدر هفدهم شوال سال پنجم هـ .ق. غزوه...


ادامه ...

25 شـوال

شهادت حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) ، رییس مذهب شیعه در بیست و پنجم شوال سال 148 هـ...


ادامه ...

27 شـوال

هلاكت مقتدر بالله عباسی در بیست و هفتم شوال سال 320 هـ .ق. مقتدر بالله، هجدهمین خلیفه عباسی...


ادامه ...
012345678910

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page