ابوجعفر محمّد بن عيسى بن عبيد بن يقطين بن موسى، از راويان موثّق شيعه و از اصحاب امام جواد عليه ‏السلام . ولادت او در ابتداى قرن سوم اتفاق افتاد؛ زيرا هنگامى كه وى از حسن بن محبوب (م 224 ق) روايت مى‏كرد، كودكى بيش نبود. بنابراين، با توجه به اينكه وفات او در سال 260 هجرى روى داده است، مى‏توان حدس زد كه وى در حدود چهل سالگى از دنيا رفته است. وى از مواليان و هم‏پيمانان «اسد بن خزيمه» بود. خانواده او معروف به «آل يقطين» از خاندان مبارز شيعه در كوفه و بغداد بودند كه در تشكيل هسته اوليه جامعه شيعى در بغداد، نقش اساسى داشتند. جدّ اعلاى او، يقطين كوفى بغدادى، يكى از دعات بزرگ شيعه در عصر مروان اموى بود.
بسيارى از دانشمندان، محمّد بن عيبى را محدّث و فقيهى جليل القدر معرفى كرده ‏اند. نجاشى مدح بليغى از وى به عمل آورده و با الفاظى همچون «جليل فى اصحابنا»، «ثقة»، «عين»، «كثير الرواية» و «حسن التصانيف»، او را ستوده است. علاّمه حلّى وى را در قسم اول خلاصة الرجال (كه مخصوص راويان ثقه است) ذكر كرده است. تنها شيخ طوسى در رجال خود، به پيروى از شيخ صدوق، او را تضعيف كرده است، اما علاّمه مامقانى و مرحوم خوئى در رجال خود به شدت از وثاقت و جلالت او دفاع كرده و پس از تحقيقى مبسوط، به توجيه نظريه شيخ طوسى و صدوق رحمه ‏الله پرداخته ‏اند. آنچه مسلّم است اينكه وى از خاندان معروف «يقطينى» و از رجال مهم دوران غيبت صغراست. وى كتابى در ردّ اهل وقوف دارد كه نشانگر سلامت اعتقاد اوست. تأليف اين كتاب بيانگر اين مطلب است كه وى در زمان غيبت صغرا، فعاليت جدّى در برابر عقايد انحرافى مخالفان داشته است. از او روايات زيادى در فقه شيعه به چشم مى‏خورند كه مى‏توان حدس زد تخصص عمده او در فقه و حديث بوده است.
از معاصران و هم‏بحثان او، جعفر بن معروف و فضل بن شاذان را مى‏توان نام برد كه هر دو به وثاقت او تصريح كرده ‏اند. از جمله مشايخ روايى او، ابن فضال، محمّد بن ابى عمير، ابوزكريا اعور، نضر بن سويد، زياد بن مروان قندى، على بن حكم و حسن بن على و شّاء هستند.
از جمله شاگردان روايى او، سعد بن عبداللّه بن ابى خلف، محمّد بن جعفر رزّاز و محمّد بن حسن صفّار هستند.
همچنين دو تن از استادان معروف او، حسن بن محبوب و يونس بن عبدالرحمان هستند كه علماى رجال، احاديث او از اين دو تن را ضعيف مى‏دانند؛ اما اين مطلب بدان معنا نيست كه اين دو شيخ راوى او ضعيف هستند؛ زيرا اين دو تن از اصحاب اجماع و از راويان بلندپايه شيعه هستند، بلكه دليل اين موضوع به خاطر خصوصيتى در روايت او از اين دو تن است كه بر ما مخفى مانده. گفتنى است بسيارى از روايات او به طور مستقيم از امام هادى عليه ‏السلام و عسكرى عليه ‏السلام نقل شده‏اند. وى تأليفات زيادى داشته كه برخى از آن‏ها الواضح المكشوف فى الرّدّ على اهل الوقوف، كتاب المعرفة، كتاب الوصايا، التجمّل و المروه، كتاب النوادر (تازه ‏ها) و كتاب الرجال مى‏ باشند.