نماز با مقدس ترین نام خداوند شروع می شود؛ (بسم الله الرحمن الرحیم ) . بسم الله نشانه ی قداست کار است .
بسم الله بیانگر جهت گیری اعتقاد انسان به خداوند متعال است . بسم الله نشانه ی توحید و اعتقاد به یگانگی خداوند است .
(بسم الله الرحمن الرحیم ) در نماز اولین قدم بندگی و عبودیت انسان است. و نشانه ی ضعف انسان در برابر خدا و نیاز انسان به کمک الهی است. چون کلمه ی باء به معنای استعانت است؛ یعنی از خداوندی که جامع همه ی کمالات است و دارای رحمت واسعه است کمک می طلبیم .
از نظر قرآن کریم هر انسانی در برابر نام مقدس خداوند دو وظیفه دارد: وظیفه ی اول تسبیح نام خداست؛ (فسبح باسم ربک العظیم ) و (سبح اسم ربک الاعلی ) . همان گونه که ذات اقدس خداوند منزه از عیب و نقص است و ما باید هر نقصی را از او سلب کنیم، نام مقدس او را نیز باید تسبیح و تقدیس کنیم و یکی از مراتب تسبیح و تنزیه نام خدا آن است که نام هیچ کس را نباید در ردیف نام مبارک او ذکر کرد، از این رو بعضی می گویند: اول خدا بعد فلانی؛ این سخن باطلی است . (288)
در روایت دارد که وقتی آیه ی شریفه (فسبح باسم ربک العظیم ) نازل شد، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: آن را در رکوع خود قرار دهید؛ اجعلوها فی رکوعکم ، (سبحان ربی العظیم و بحمده) . وقتی آیه ی (سبح اسم ربک الاعلی ) نازل شد فرمود: اجعلوها فی سجودکم (سبحان ربی الاعلی و بحمده ) .
وظیفه دوم این است که انسان ها نام خدا را مبارک بدانند و از آن تبرک بجویند؛ تبارک اسم ربک ذی الجلال و الاکرام . (289)
288) تفسیر تسنیم / ج 1 / ص 301 .
289) الرحمن / 78 .