متن ادبی «شب و علی علیه ‏السلام»

(زمان خواندن: 3 - 5 دقیقه)


نمی‏دانم چه سری است در شب که اینگونه عالم و آدم را دگرگون می‏کند و خواب را از چشمان منتظر عشق می‏دزدد. تو گویی همه هستی با شب پیوندی نهانی دارد، پیوندی که دلشدگان عاشق تجلی‏ اش را می‏ یابند و نجوایش را می‏شنوند. و علی که هم عشق است و هم عاشق، معنای شب را بهتر از هر کس می‏شناسد.
شب محرم علی است. شب همدرد علی است. شب صبوری علی است. و دوستان علی، نقش او را در آینه شب به روشنی روز می‏نگرند و به توصیفش می‏ پردازند.
حمید هنرجو در شعری که برای امام علی، علیه ‏السلام، سروده است چنین آورده:
نیمه شبهای علی آکنده است
از مناجات و دعا و زمزمه
آسمان خانه ‏اش بارانی است
هر سحر از غصه‏های فاطمه (1)
او در زلال کلامش که با نیمه شب آغاز می‏شود و به سحر خاتمه می‏یابد; علی را می ‏بیند که دست‏به دعا برداشته و به مناجات برخاسته است. در خشکسال عاطفه و معرفت که عصر امام را در بر گرفته، تنها آسمان خانه علی است که از غصه های فاطمه می ‏بارد.
«هنرجو» می‏داند که اشک نیمه شب چون باران پاک است و پاک ‏کننده و اگر از چشم فاطمه ببارد می‏تواند هستی را زیر و رو کند و هر شب تیره و تاری را به سحر برساند.
× × ×
هنرجو در تصویری دیگر حال و هوای امام را این‏چنین بازگو می‏کند:
نیمه شب می‏ آید و در گوش چاه
مثل هر شب درد دلها می‏کند
آه می‏دانم علی با نان خشک
باز امشب روزه را وا می‏کند (2)
یاد شب برای شاعر، چاه را تداعی می‏کند که همچون شب تیره است اما آشنا و صمیمی با دل علی. پس، به چاه جان می‏بخشد و او را انسانی می ‏پندارد که امام در گوش او دردهایش را بازمی‏خواند و این صحنه ‏ای است که بارها و بارها در زندگی علی تکرار می‏شود.
این تداعی در خیال شاعران دیگر نیز جایگاهی ویژه دارد. «ملیحه مهرپرور» نیز در فرازی از شعرش آورده است:
باز می‏آمد
در دل تاریکی شبها
با تنی خسته
با دلی پر غصه و تنها
بین یارانش
چاه، تنها همدم او بود
قلب سرد چاه
آه لبریز از غم او بود (3)
«محمدکاظم مزینانی‏» نیز از دو واژه شب و چاه، تصویری رسا ساخته است:
تنهایی‏ اش را توی یک چاه
او نیمه شبها داد می‏زد
او خشم خود را مثل تیری
بر سینه بیداد می‏زد (4)
مزینانی توجه دارد که اگر سخن از «داد زدن‏» به میان می ‏آورد بلافاصله پس از آن باید خشم امام را ترسیم کند.
× × ×
تصویر دیگری که از شب و امام علی، علیه ‏السلام، در اشعاری که برای نوجوانان سروده شده به چشم می‏خورد، یاری رساندن آن حضرت در دل شب به یتیمان و مستمندان است.
«حمید هنرجو» در بند دوم شعری که به مهتاب مهربان کوفه تقدیم کرده ابتدا توصیفی زیبا از شب می‏کند.
در خیال او آفتاب به گلی تشبیه می‏شود و آسمان به چمن. و شب، هنگامی است که گل آفتاب در چمن آسمان به خواب رفته باشد. آنگاه در این سکوت و خاموشی مردی با کوله ‏باری از ستاره و روشنی - که نان است و جان می‏بخشد - از کوچه‏ های مهتاب می‏گذرد:
شب که گل آفتاب
در چمن آسمان
خواب بود
مرد ستاره به دوش
رهگذر کوچه مهتاب بود (5)
تناسب واژه ‏های شب، ستاره، آسمان، مهتاب و خواب از سویی و گل و چمن از سویی دیگر و نیز تضاد شب و آفتاب بخوبی در کلام «هنرجو» به کار گرفته شده است.
«شاهین رهنما» نیز همین حکایت را می‏سراید:
دوباره کوچه‏ های شب
و التهاب آسمان
دوباره زخم شانه‏ ها
و بقچه بزرگ نان (6)
«افسانه شعبان ‏نژاد»
از زبان کودکی که رسیدن شب، انتظار آمدن علی را می‏کشد تا نان و خرمایی برای او هدیه آورد سخن می‏گوید:
منتظر ماندم من آن شب، پشت در
تا بیایی اخم من را وا کنی
باز هم مانند هر شب سفره را
تو پر از نان و پر از خرما کنی
منتظر ماندم بیایی پیش من
تا که بنشینم کنارت شادمان
مثل بابایم بخندانی مرا
تا بخندد ماه هم در آسمان (7)
همین انتظار شبانه را جعفر ابراهیمی (شاهد) به سرانجام می‏رساند:
باز در کوچه شب
حلقه بر درها زد
کودکی گفت: ببین
باز هم او آمد
کودکان را یک‏یک
نان و خرما بخشید
بر دل آنها باز
نور و گرما بخشید
بر لبانش خنده
خون به دل داشت ولی
ناگهان ماه شنید
یک نفر گفت: علی! (8)
و سرانجام «شکوه قاسم‏ نیا» پایان تلخ این شب های شیرین را که به کوچ مهتاب می‏ انجامد چنین می‏ نمایاند:
ببین! ماهی به زیر آب رفته
ز بس که گریه کرده، خواب رفته
گرفته پیش چشم ماه را ابر
ببین از شهر شب، مهتاب رفته
صدای گریه می‏آید ز هر سو
بهاری بود و رفت از این جهان او
همه با بغض می‏گویند امشب:
علی کو، وای علی کو، وای علی کو
______________________
1. نیمه شبهای علی، علیه ‏السلام، حمید هنرجو.
2. نیمه شبهای علی، علیه ‏السلام، حمید هنرجو.
3. خیمه ‏های درد، ملیحه مهرپرور.
4. نان و گل، محمدکاظم مزینانی.
5. مرد ستاره به دوش، حمید هنرجو.
6. کوفه کوفه غم، شاهین رهنما.
7. دو بال زخمی، افسانه شعبان‏ نژاد.
8. باز هم او آمد، جعفر ابراهیمی (شاهد).
9. شب بی‏ مهتاب، شکوه قاسم‏نیا.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مولودی
ادعیه ماه رمضان
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 رمضان

مرگ مروان بن حکم در اول رمضان سال ۶۵ هـ .ق. مروان در ۸۱ سالگی در شام به...


ادامه ...

4 رمضان

مرگ زیاد بن ابیه عامل معاویه در بصره در چهارم رمضان سال ۵۳ هـ .ق. زیاد در کوفه...


ادامه ...

6 رمضان

تحمیل ولایت عهدی به حضرت امام رضا علیه السلام توسط مأمون عباسی بعد از آنکه مأمون عباسی با...


ادامه ...

10 رمضان

١ ـ وفات حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) همسر گرامی پیامبر(صلی الله علیه و آله و...


ادامه ...

12 رمضان

برقراری عقد اخوت بین مسلمانان توسط رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که...


ادامه ...

13 رمضان

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی،‌ حاکم خونخوار بنی امیه در سیزدهم رمضان سال ۹۵ هـ .ق حاکم خونخوار...


ادامه ...

14 رمضان

شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی...


ادامه ...

15 رمضان

١ ـ ولادت با سعادت سبط اکبر، حضرت امام مجتبی(علیه السلام)٢ ـ حرکت حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

16 رمضان

ورود محمد بن ابی بکر به مصر در شانزدهم رمضان سال ۳۷ هـ .ق محمد بن ابی بکر...


ادامه ...

17 رمضان

١ ـ معراج پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)٢...


ادامه ...

19 رمضان

ضربت خوردن امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) در محراب مسجد کوفه در نوزدهم ماه مبارک رمضان سال...


ادامه ...

20 رمضان

فتح مکه توسط سپاهیان اسلام در روز بیستم رمضان سال هشتم هـ .ق سپاهیان اسلام به فرماندهی رسول...


ادامه ...

21 رمضان

١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه...


ادامه ...

23 رمضان

نزول قرآن کریم در شب بیست و سوم رمضان کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نازل گردید. برخی چنین...


ادامه ...

29 رمضان

وقوع غزوه حنین در بیست و نهم رمضان سال هشتم هـ .ق غزوه حنین به فرماندهی رسول گرامی...


ادامه ...

30 رمضان

درگذشت ناصر بالله عباسی در سی ام رمضان سال ۶۲۲ هـ .ق احمد بن مستضیء ناصر بالله درگذشت....


ادامه ...
0123456789101112131415

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page