به نقل مورخان و محدثان مشهور ولادت امام علی(علیه السلام) در سیزدهم رجب سی سال بعد از عام الفیل در درون خانه كعبه روی داده است و جریان از این قرار است كه: «یزید بن قعنب گوید: من و عباس بن عبدالمطلب و گروهی از خاندان عبدالعزی در برابر خانه خدا نشسته بودیم كه ناگهان دیدیم فاطمه بنت اسد، مادر امیرمؤمنان(علیه السلام) كه به آن حضرت حامله بود و نُه ماه از مدت حملش می‌گذشت با حالتی خاص که حاکی از درد زایمان بود وارد شد و به درگاه خداوند عرض كرد: پروردگارا! من به تو و پیامبران و كتاب‌هایی كه از جانب تو فرستاده شده اند ایمان دارم و سخن جدم ابراهیم خلیل را تصدیق و باور دارم كه او این خانه والا را بنا كرده و به حق این فرزندی كه در شكم دارم سوگند می‌دهم كه وضع حمل مرا آسان كنی.
یزید بن قعنب گوید: در این هنگام دیدم دیوار پشت كعبه شكافت و فاطمه وارد كعبه شد و از چشمان ما ناپدید گشت و دیوار به هم چسبید. برخاستیم كه قفل در خانه كعبه را باز كنیم، قفل باز نشد، دانستیم كه این رویداد به فرمان خدا رخ داده است. پس از چهار روز كه گذشت فاطمه از خانه كعبه بیرون آمد و نوزادش امیرمؤمنان(علیه السلام) را روی دست داشت و گفت: من بر زنان گذشته تاریخ برتری یافته‌ام، زیرا آسیه دختر مزاحم، خدا را به صورت پنهانی در جایی عبادت می‌كرد كه عبادت خدا در آنجا جز از روی ناچاری سزاوار نبود و مریم دختر عمران، آن شاخه خشكیده خرما را با دستش تكان داد تا آنكه خرمایی تازه از آن فرو ریخت و خورد. ولی من وارد خانه خدا شدم و از میوه‌ها و نعمت‌های بهشتی خوردم و وقتی خواستم خارج شوم هاتفی به من گفت: فاطمه! او را علی نام بگذار، چرا كه او بلند مرتبه است و خداوند علی اعلی می‌گوید نام او را از نام خودم مشتق ساختم و او را به آداب و اخلاق خودم تربیت كردم و از علوم پیچیده خود آگاهش نمودم، او كسی است كه بت‌ها را در خانه من می‌شكند و بر بام خانه‌ام اذان می‌گوید و مرا به مجد و بزرگواری یاد می‌كند. خوشا به حال كسی كه او را دوست بدارد و از او فرمان برد و وای بر كسی كه او را دشمن بدارد و فرمانش نبرد.» (1)
شایان ذكر است كه این رویداد با اندكی تفاوت در منابع بسیاری ذكر شده است و از شگفتی‌های این واقعه مهم تاریخی این است كه فاطمه نه از درب خانه بلكه با شكافته شدن دیوار آن وارد كعبه شد تا این رویداد عجیب دلیل و برهانی روشن‌تر بر معجزه باشد و آیندگان نتوانند آن را پدیده‌ای تصادفی و اتفاقی قلمداد كنند و جالب این است كه پس از گذشت قرن‌ها از آن رویداد مهم و تجدید ساختمان كعبه و تعمیر آن و پر كردن جای شكاف با نقره، هنوز هم اثر شكاف بر دیوار خانه، خود را نمایان می‌سازد.(2)
ولادت امام علی(علیه السلام) در كتب اهل تسنن
1- حافظ ابو عبدالله محمد بن عبدالله، معروف به حاكم نیشابوری، كه همه بزرگان اهل تسنن او را مورد اعتماد و استناد دانسته‌اند و خود از بزرگان ایشان است، در كتاب بسیار معروفش، «مستدرك صحیحین» می‌گوید: روایات متواتر است كه فاطمه بنت اسد، امیرمؤمنان علی بن ابی طالب كرّم الله وجهه را در خانه كعبه به دنیا آورده است.(3)
2- شاه ولی‌الله احمد بن عبدالرحیم دهلوی، محدث متعصب اهل سنت، در كتاب «ازالهًْ الخفا» می‌نویسد: «بی‌گمان روایات متواتر است در اینكه فاطمه بنت اسد، امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب را در درون كعبه به دنیا آورد. بدون تردید او در روز جمعه سیزدهم رجب، سی سال بعد از عام الفیل، در خانة كعبه به دنیا آمده است و هرگز پیش از او یا بعد از او كسی در خانة كعبه زاده نشده است.»(4)
3- شهاب الدین ابوالثنا، سید محمود آلوسی، صاحب تفسیر آلوسی، در شرح بر قصیدهًْ عینیهًْ عبدالباقی افندی می‌نویسد: ولادت امیرمؤمنان، كرم‌الله وجهه، در درون كعبه، در سراسر دنیا مشهور است و در كتاب‌های هر دو فرقهًْ شیعه و سنی روایت شده است و هرگز در مورد غیر ایشان چنین فضیلتی ثابت نشده است.(5)
4- نورالدین علی بن محمد بن صباغ مكی، از دانشمندان معروف اهل تسنن، مشهور به ابن صباغ مالكی در كتاب «الفصول المهمّه» با سلسله سند از ابن مغازلی، از امام سجاد(علیه السلام) مبنی بر ولادت امام علی(علیه السلام) در درون خانه كعبه نقل كرده است كه: پیش از او كسی در بیت الله الحرام متولد نشد و این برتری، ویژه اوست از سوی خداوند برای ابراز كرامت و شرافت و شكوهمندی او. (6)
منابعی از اهل تسنن كه به طور صریح به شكافته شدن دیوار كعبه اشاره كرده اند:
1- محمد شریف خان شیروانی در كتاب «چوتهی كتاب» به ولادت امام علی(علیه‌السلام) در درون كعبه و شكافته شدن دیوار كعبه و شنیده شدن صدای هاتف غیبی تصریح كرده است.(7)
2- مولوی حافظ حكیم ظهیر احمد سهسوانی در كتاب «ظهیر البشر» در احوال و فضائل ائمه می‌نویسد: «چون خداوند اراده کرد كه شرفی بر شرف‌های كعبه بیفزاید، دیوار كعبه را بشكافت و فاطمه بنت اسد را به درون كعبه فرا خواند و فاطمه فرزندش علی را در درون كعبه به دنیا آورد.»(8)
3- علامه حسن بن امان الله مولوی عظیم آبادی هندی، در كتاب تجهیز الجیش جریان ولادت امام علی(علیه السلام) را طبق روایت «بشائر المصطفی» از یزید بن قعنب نقل كرده است.»(9)
4- دكتر محمد شاه قادری، دانشمند و پزشك نامی سرزمین لاهور، در كتاب «مصباح المقربین» تصریح می‌كند كه امیرمؤمنان علیه السلام در درون كعبه متولد شد و تصریح می‌كند كه مادر آن جناب در حال طواف كعبه بود كه او را درد زایمان گرفت، دیوار كعبه شكافته شد و فاطمه بنت اسد به درون كعبه فرا خوانده شد، سپس تأكید می‌كند كه هرگز چنین شرف و فضیلتی به جز امیرمؤمنان علیه السلام برای احدی نصیب و میسر نشده است...(10)
بنابراین با بررسی متون تاریخی به این نتیجه می‌رسیم كه جریان ولادت امام علی(علیه السلام) و شكافته شدن دیوار كعبه در منابع متعددی از اهل تسنن نقل شده است كه برای نمونه به شماری از آنها اشاره كردیم.
پی‌نوشت:
1. صابری یزدی، علیرضا، هزار حدیث در فضائل امام علی(علیه السلام)، ترجمه محمدرضا انصاری محلاتی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1380ش، ص32ـ31؛ محمد بن فتّال نیشابوری، روضة الواعظین، قم، نشر رضی، 1386ق، ج1، ص76؛ ابی محمد الحسن بن محمد دیلمی، بیروت، مؤسسة اعلمی، ص211؛ علی بن عیسی اربلی، كشف الغمه ج1، ص59؛ شیخ طوسی، امالی، 1313، ص80؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ص56.
2. قزوینی، سید محمد كاظم، امام علی(علیه السلام) از ولادت تا شهادت، ترجمه علی كرمی، قم، دلیل ما، 1379ش، ص43-41.
3. حافظ ابی عبدالله محمد بن عبدالله نیشابوری، مستدرك الصحیحین، حیدرآباد هندوستان، 1324، ج3، ص483؛ موسوی همدانی، سید محمد باقر، علی(علیه السلام) در كتب اهل سنت، تهران، واژه آرا، 1380ش، ص46.
4. شاه ولی الله دهلوی، ازالة الخفا، چاپ هند، ج2، ص251.
5. شهاب الدین ابوالثنا، سید محمود آلوسی، سرح الفریده، در شرح قصیدهًْ عینیهًْ عبدالباقی افندی، ص15؛ اردوبادی، محمد علی، مولود كعبه، ترجمه عیسی سلیم‌پور اهری، قم، رسالت، 1378ش، ص81.
6. ابن صباغ مالكی، الفصول المهمه، ص14؛ اردوبادی، محمد علی، مولود كعبه ترجمه عیسی سلیم پور اهری، قم، رسالت 1378، ص132.
7. محمد شریف خان شیروانی، چوتهی كتاب، به زبان اردو، 1935م، ص123؛ مولود كعبه، همان، ص1.
8. مولوی حافظ حكیم ظهیر احمد سهسوانی، ظهیر البشر (به زبان اردو)، ص18؛ مولود كعبه، همان، ص218.
9. علامه حسن بن امان‌الله مولوی عظیم‌آبادی هندی. تجهیز الجیش، چاپ هند، ص110؛ مولود كعبه همان، ص222.
10. قادری، محمدشاه، مصباح المقربین چاپ لاهور، ص16؛ مولود كعبه، همان، ص228.
