کرونا و مجالس حسینی

(زمان خواندن: 5 - 10 دقیقه)

قال الحسين عليه السلام : إنَّ الناسَ عَبيدُ الدُّنيا والدِّينُ لَعقٌ على ألسِنَتِهِم يَحوطُونَهُ ما دَرَّت مَعائشُهُم ، فإذا مُحِّصُوا بالبلاءِ قَلَّ الدَّيّانُونَ (1) .
این روزها و در آستانه محرّم و آغاز عزاداری بر سیّد و سالار شهیدان ، جهان آلوده و ملتهب از ویروس منحوس کروناست . یکی از بزرگترین سئوالات امروز جهان تشیّع ، مسأله اقامه عزا در شرایط و وضع کنونی است .
نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد ؛ عدّه‌ای قائلند که مجالس باید به هر قیمتی و تحت هر شرایطی برگزار شود ، و عدّه‌ای می‌گویند مجالس روضه باید بی‌قید و شرط تعطیل شوند . ولی به نظر ما نظریه معتدل ، برگزاری مجالس روضه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی است .
در پاسخ به شبهه تعطیلی کامل مجالس عزاداری بخاطر جلوگیری از شیوع کرونا ، دو پاسخ نقضی و حلی وجود دارد :
پاسخ نقضی :
برگزاری مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام و توسّل به آن حضرت ، باعث برطرف شدن بلایا و بیماری‌ها می‌شود. مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی ، مرجع اعلای شیعیان درباره شیوع فاجعه‌ بار بیماری وبا در حدود صد سال پیش ، فرمودند : شیعیان در آن زمان در تكيه‌ها و مساجد روضه خوانی می‌کردند و مانند دهه عاشورا سينه مى‌زدند و به مشاهد مشرفه مى‌رفتند و گریه می‌کردند تا خداوند وبا را مرتفع کند و بحمد الله وبا مرتفع شد .
پاسخ حلی :
روی سخن ما با کسانی است که موافق تعطيلى مجالس حسينى در اين روزهاى كرونايى مى‌باشند .
این دسته از اشخاص به دو بخش تقسیم می شوند :
دسته اول کسانی هستند که تا کنون پایشان را در هیأت نگذاشته‌اند و امروز می‌خواهند برای هیأت تصمیم بگیرند ؛ همان کسانی که از قدیم در راه برگزاری مجالس سنگ اندازی کرده‌اند و امروز بر موج کرونا سوار شده‌اند . با این گروه کاری نداریم که انسان خواب را می توان بیدار کرد ولی کسی که خودش را به خواب زده بیدار نمی شود .
دسته دوم متدیّنينى هستند که معرفت کافی و وافی را درباره جایگاه رفیع مجالس روضه سید الشهداء علیه السلام ندارند و گمان می کنند که می‌توان مجالس را برای مصالحی تعطیل کرد .
پاسخ ما به این گروه این است که ؛ هیچ مصلحتی نمی‌تواند مفسده تعطیلی مجالس سید الشهداء علیه السلام را جبران کند. عزاداری بر امام حسین علیه السلام افضل مستحبات است ، که تمام واجبات در زیر سایه آن معنا پیدا می‌کنند .
می‌دانیم وجود خطر جانی و مالی موجب ساقط شدن واجبات الهی از گردن مکلّفین می‌گردد ؛ بعنوان مثال حجّ که از فروع دین و فریضه‌ای مهم در دین مقدّس اسلام است ، در صورت استطاعت واجب می‌شود و یکی از شرایط استطاعت امنیّت جانی و مالی است و اگر امنیّت وجود نداشته باشد ، حجّ نیز از وجوب ساقط می‌شود. ولی در زیارت کربلا که طبق فتاوی برخی از فقهای شیعه ، یک بار در عمر واجب است (2) ، شرط سلامت و امنیّت وجود ندارد و حتّی بر طبق روایت ، زیارت با ترس و لرز از زیارت در حال امنیّت افضل است ، تا جاییکه هر قدر ترس و خوف برای زیارت بیشتر باشد ، ثواب آن نیز مضاعف می‌گردد (3) .
متوكّل عباسي  زائران امام حسین علیه السلام را بسیار شکنجه می‌داد و هزينه زيارت كربلا را قطع دست معيّن كرده بود تا به این وسیله زیارت امام حسین علیه السلام را کمرنگ کند ؛ ولی شیعیان دستان خود را به تیغ بنی عبّاس می‌سپردند تا چراغ مجالس حسینی را روشن نگه دارند .
(به فرموده امام محمّد باقر علیه السلام اگر کسی که به خاطر بعد مسافت نمی تواند روز عاشورا خود را  به کربلا رساند ، در منزل خود اقامه عزا کند و روضه بخواند و گریه کند و اهلش را بگریاند ، مانند کسی است که به زیارت سیدالشهداء علیه السلام  رفته است . کامل الزیارات ص 175
درنتیجه مجلس عزای سید الشهداء علیه السلام همان حرم کربلاست .)
به نظرتان تاريخ تشيّع درباره ما - که از ترس بیماری عزاداری سیدالشهداء علیه السلام را تعطیل می کنیم - چگونه قضاوت خواهد کرد ؟ آيا روز قيامت در برابر شيعيانى كه بخاطر فراموش نشدن زيارت كربلا راضی به قطع دستشان می شدند ، شرمنده نخواهيم شد ؟ آيا رواست كه ما به دليل احتمال ابتلا به بيمارى مجالس را ترك کنیم ؟
هيهات! همانطور که زیارت کربلا با خوف و ترس ثواب مضاعفی دارد ، با شرکت در مجالس امام حسین علیه السلام با خوف و ترس ،به اجر مضاعفی خواهیم رسید ؛ ان شاءالله تعالی .
می گویند: « امام حسین علیه السلام منحصر در زمان و مکان نیست و برگزاری مراسم را به روزهای دیگر موکول می‌کنیم » .
در پاسخ می گوییم : پر واضح است که امام حسین علیه السلام منحصر در زمان و مکان نیست و حقیقت ایشان در هیچ ظرفی نمی‌گنجد. گریه بر سیّد الشهداء علیه السلام حتّی قبل از شهادت آن حضرت ارج و قرب داشت. اولین روضه خوان ، جبرئیل امین و اولین مستمع ، حضرت آدم علیه السلام است (4) . تمام انبیا اولوالعزم به سرزمین کربلا آمدند و با بلای امام حسین علیه السلام سلوک کردند .
ما از این دست حرفها بهتر بلدیم بزنیم . درست است كه عزاداراى بر امام حسین علیه السلام تنها در محرّم ارج و قرب ندارد ، ولی تبلور و تجسّم عزای بر امام حسین علیه السلام بعنوان یک شعار و نماد در دهه اول محرم مطرح مى‌شود و پایه گذاران این عزاداری ائمه اطهار علیهم السلام هستند .
وقتی پسر شبیب بر امام رضا علیه السلام در شب اول محرم وارد شد ایشان را غمناک یافت و این غم زیاد مى‌شد تا اینکه در عاشورا به اوج خود می رسید (5) .
شما می دانید یکی از راه های تثبیت یک مفهوم ، نمادسازی است و محرم و صفر که اسلام را زنده نگه داشته است ، شعاری است که تا قیام قیامت در ملک و ملکوت طنین افکن می‌شود .
می‌گویند : « دوران کرونا دوران خوبی است که می‌توان به جای مدّاحی و دسته جات و زنجیرزنی ، از اندیشمندان و دانشمندان کشور دعوت کرد ، تا درباره امر به معروف و نهی از منکر و حكومت فاسد و صالح از منظر تشیّع بگویند » .
باید بگوییم : مجالس حسینی جلسات شور و شعور است. شور و شعور دو پایه اساسی مجالس روضه است و حذف هر یک بر دیگری لطمه می‌زند و قوام مجالس حسینی بر این دو اساس شکل گرفته است .
مجالس حسینی تبلور عقل و احساسات است . هر چه میزان شعور نسبت به شهادت امام حسین علیه السلام بالاتر رود ، شور آن بیشتر می شود . مانند سخنان اصحاب باوفای امام حسین علیه السلام در شب عاشورا که گفتند اگر هفتاد بار مرا بکشند و به آتش بکشند و خاکسترم را به باد دهند ، باز هم در راه تو جانفشانی می کنم (6) . عابس از شدت شعور به شوری نایل آمد که زره و کلاهخود از تن برگرفت و در راه خدا و اهل بيت عليهم السلام به استقبال تيرها و سنگها رفت و مى‌گفت : حبّ الحسين أجنّني (7).
بعضی امروز می‌گویند : بیایید احساسات مذهبی خود را کنترل کنیم و به جاى مجالس پر سر و صدا در خلوت به شعور و فهم حماسه حسینی بپردازیم .
باید بگوییم : احساساتی که از شهادت سیّد الشهداء علیه السلام ناشی می شود عبارت است از : اشک ، ضجه و گریه با صدای بلند ، گریبان چاک زدن و لطمه بر سر و سینه .
بر طبق احادیث موثّق و گزارشات مستند تاریخی ، این ابراز احساسات نابترین عبادت‌ها و افضل قربات است ، که سزاوار والاترین پاداش ها ، آمرزش گناهان ، خاموش شدن آتش جهنّم ، رفع بلایا از جامعه و هزاران فایده دیگر می‌شود. کنترل احساسات مذهبی یعنی مانع کار خیر شدن و به تعبیر قرآن کریم (مَّنَّاعٍ لِّلْخَيْرِ) (8) نباشیم و در راه خدا سدّ ایجاد نکنیم.
می‌گویند : مجالس حسینی امسال منحصر به پخش زنده و ویدئویی شود .
باید بگوییم : گرچه مى‌توان از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغات و پوشش وسیع رسانه‌ای شعائر دینی بهره برد ، ولی مجالس حسینی کنفرانس و میتینگ و کنگره نیست که از طریق ویدئو کنفرانس ، دانشمندان اتو کشیده ، قیام حسینی را تحسین و عمل یزید را تقبیح کنند و در پایان با صدور بیانیه‌ای و با یک دقیقه سکوت اوج تأثر و اندوه خود را نشان دهند و مجلس را ترک کنند. عزای حسینی شور می خواهد ، واویلا دارد ، جزع و فزع دارد ، سر و صدا دارد ، دسته و زنجیر و سینه زنی دارد .
بر طبق روایات جزع و فزع در عزای فرزند جایز نیست ولی در رثاء سیّد الشهداء علیه السلام جایز و از افضل قربات است (9).
طبق نظر برخی از فقهای شیعه عزادار حتّی اگر در اثر بی تاب شدن در مجلس روضه ، بمیرد قتل نفس محسوب نمی شود (10).
بعضى مى‌گويند : عزادارى با پای برهنه دردی از مذهب ، دوا نمى‌کند .
بايد بگوييم : وقتی سیّد بحرالعلوم از علمای طراز اول شیعه ، با چشم خود می بیند که قطب عالم امکان حضرت مهدی عجّل الله تعالی فرجه الشريف در میانه واویلای « ركضة الطویریج » بین عزاداران پابرهنه حضور دارد ، آن وقت شما می‌گویید با پای برهنه عزاداری کردن دردی از مذهب را دوا نمی کند ؟
رسالت سخنرانان مجالس ایجاد آگاهی و شعور است ، ولی پایه دوم مجالس حسینی اشک و ناله و واویلا و شیون و سینه زنی با سروصداست. امام جعفر صادق علیه السلام می فرمایند : وَارحَمْ تِلكَ الصَّرخَةَ الّتي كانَت لَنا (11). معنای این روایت به تعبیر و تفسیر حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی عبارت است از : بار الها بر آن شیونی که برای ما کشیده شد ترحم کن. صیحه یعنی شیون و « صرخة » به معناى صیحه شدید است (12) .
کرونا یک بیماری حقیقی و خطرساز است که مانند بیماری‌های دیگر جامعه را درگیر کرده ، امّا مسأله این است که در قبال این بیماری باید چه کنیم ؟
امروز متخصّصين به این نتیجه رسیده اند که راه ‌حلّ اصلی مقابله با كرونا قرنطینه نیست ، بلکه باید با فاصله گذاری اجتماعی و رعایت اصول بهداشتی با این ویروس بسازیم ، و به انجام فعالیت‌های اجتماعی و روزمرّه خویش بپردازیم .
امروز كه فعالیّت‌های اجتماعی تعطیل نشده است ، عزاداری بر سیّد و سالار شهیدان علیه السلام به عنوان شأنی مهم از شؤون جامعه تشیّع تعطيل بردار نيست و ایراد کلمه‌ای که شعائر حسینی را تضعیف می‌کند روا نمی باشد. مرجع عالیقدر جهان تشیّع ، آیت الله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی فرمودند : کوچکترین کلمه‌ای که شعائر حسینیّه را سست کند ، کمر خاتم الانبیاء صلّی الله علیه وآله را می‌شکند ؛ این سینه ‌زنی ها و این زنجیرزنی‌ها باید به حدّ اعلا حفظ شود » (13).

پاورقی :
1. تحف العقول « ‏ابن شُعبه حَرّانی » / الصفحه : 245 .
2. ابواب الجنان وبصائر الرضوان « خصر بن شلال العفکاوی » / صفحه : 255 .
3. كامل الزيارات « ابن قولويه » / صفحه : 462 ـ 463 .
4. الخصائص الحسینیه « شیخ جعفر شوشتری » / صفحه : 106 .
5. امالی « شیخ صدوق » / صفحه : 112 ـ 113 .
6. روضة الواعظين « نیشابوری » / صفحه 184 .
7. بحار الانوار « مجلسی » / جلد : 45 / صفحه : 29 .
8. ق : 25 ، القلم : 12 .
9. تهذیب الاحکام « شیخ طوسی » / صفحه : 325 .
10. ابواب الجنان وبصائر الرضوان « خضر بن شلال العفکاوی » / ص 292 .
11. کامل الزیارات « ابن قولویه » / صفحه : 228 ـ 229 .
12. سخنرانی آیت الله العظمی وحید خراسانی در درس خارج / 26 اسفند ماه 1393 .
13. سخنرانی آیت الله العظمی وحید خراسانی در درس خارج / 26 اسفند ماه 1393 .

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مولودی
ادعیه ماه رمضان
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 رمضان

مرگ مروان بن حکم در اول رمضان سال ۶۵ هـ .ق. مروان در ۸۱ سالگی در شام به...


ادامه ...

4 رمضان

مرگ زیاد بن ابیه عامل معاویه در بصره در چهارم رمضان سال ۵۳ هـ .ق. زیاد در کوفه...


ادامه ...

6 رمضان

تحمیل ولایت عهدی به حضرت امام رضا علیه السلام توسط مأمون عباسی بعد از آنکه مأمون عباسی با...


ادامه ...

10 رمضان

١ ـ وفات حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) همسر گرامی پیامبر(صلی الله علیه و آله و...


ادامه ...

12 رمضان

برقراری عقد اخوت بین مسلمانان توسط رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که...


ادامه ...

13 رمضان

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی،‌ حاکم خونخوار بنی امیه در سیزدهم رمضان سال ۹۵ هـ .ق حاکم خونخوار...


ادامه ...

14 رمضان

شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی...


ادامه ...

15 رمضان

١ ـ ولادت با سعادت سبط اکبر، حضرت امام مجتبی(علیه السلام)٢ ـ حرکت حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

16 رمضان

ورود محمد بن ابی بکر به مصر در شانزدهم رمضان سال ۳۷ هـ .ق محمد بن ابی بکر...


ادامه ...

17 رمضان

١ ـ معراج پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)٢...


ادامه ...

19 رمضان

ضربت خوردن امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) در محراب مسجد کوفه در نوزدهم ماه مبارک رمضان سال...


ادامه ...

20 رمضان

فتح مکه توسط سپاهیان اسلام در روز بیستم رمضان سال هشتم هـ .ق سپاهیان اسلام به فرماندهی رسول...


ادامه ...

21 رمضان

١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه...


ادامه ...

23 رمضان

نزول قرآن کریم در شب بیست و سوم رمضان کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نازل گردید. برخی چنین...


ادامه ...

29 رمضان

وقوع غزوه حنین در بیست و نهم رمضان سال هشتم هـ .ق غزوه حنین به فرماندهی رسول گرامی...


ادامه ...

30 رمضان

درگذشت ناصر بالله عباسی در سی ام رمضان سال ۶۲۲ هـ .ق احمد بن مستضیء ناصر بالله درگذشت....


ادامه ...
0123456789101112131415

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page