علت نامیده شدن امیر المؤمنین علیه السلام به أبو تراب
شیخ صدوق می‌نویسد: عبایة بن ربعی از ابن عباس پرسید به چه علت رسول خدا ،علی (علیهما السلام) را أبو تراب نامید؟ ابن عباس گفت: چرا که او صاحب زمین و حجت خدا بر اهل زمین است و بقا و سکون زمین از وجود اوست و همانا از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که می‌فرمود: زمانی که روز قیامت فرا رسد و کافر ببینید که خداوند چه ثواب ومقام و کرامتی برای شیعه علی (علیه السلام) آماده کرده است می‌گوید: ای کاش تراب بودم یعنی ای کاش از شیعیان علی بودم (چرا که حضرت أبا تراب است) و این معنای قول خداوند متعال است که فرمود: «و یقول الکافر یا لیتنی کنت تراباً» (سوره نبأ، آیة ۴۰)

عَنْ عَبَايَةَ بْنِ رِبْعِيٍّ قَالَ: قُلْتُ لِعَبْدِ اَللَّهِ بْنِ اَلْعَبَّاسِ لِمَ كَنَّى رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَلِيّاً عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَبَا تُرَابٍ قَالَ لِأَنَّهُ صَاحِبُ اَلْأَرْضِ وَ حُجَّةُ اَللَّهِ عَلَى أَهْلِهَا بَعْدَهُ وَ بِهِ بَقَاؤُهَا وَ إِلَيْهِ سُكُونُهَا وَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَقُولُ إِذَا كَانَ يَوْمُ اَلْقِيَامَةِ وَ رَأَى اَلْكَافِرُ مَا أَعَدَّ اَللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لِشِيعَةِ عَلِيٍّ مِنَ اَلثَّوَابِ وَ اَلزُّلْفَى وَ اَلْكَرَامَةِ قَالَ يَا لَيْتَنِي كُنْتُ تُرَاباً أَيْ يَا لَيْتَنِي كُنْتُ مِنْ شِيعَةِ عَلِيٍّ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ يَقُولُ اَلْكٰافِرُ يٰا لَيْتَنِي كُنْتُ تُرٰاباً .

علل الشرایع  ج۱ ص۱۵6
معاني الأخبار  ج۱ ص۱۲۰