پرسش : آیا حدیث «علی مع القرآن» از پیامبر (صلى الله علیه وآله) نقل شده است؟
پاسخ تفصیلی: از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) بارها این حدیث شریف «عَلِیٌّ مَعَ القُرآنِ وَ القُرآنُ مَعَ عَلِیٍّ، لَن یَفتَرِقا حَتّى یَرِدا عَلَیَّ الحَوضَ»(1). نقل شده است.
در اینجا به چند نمونه اشاره می کنیم:
در کتاب المستدرک على الصحیحین ـ به نقل از ابو ثابت، آزاد شده ابوذر ـ آمده: در جنگ جمل، با على (علیه السلام) بودم. چون دیدم عایشه (در آن سوى جبهه) ایستاده است، مانند دیگر مردم در دلم تردید افتاد؛ امّا خداوند، آن را هنگام نماز ظهر از دلم برد، و همراه امیر مؤمنان جنگیدم؛ چون جنگ تمام شد، به مدینه نزد اُمّ سلمه رفتم و گفتم: به خدا سوگند نیامده ام خورد و خوراکى درخواست کنم. من آزاد شده ابوذرم.
گفت: خوش آمدى. آنگاه ماجرای به تردید افتادنم را برایش گفتم.
گفت: هنگامى که دل ها متزلزل شدند، تو کجا بودى؟
گفتم: به همراه علی (علیه السلام) بودم .
گفت: خوب کردى (زیر) شنیدم که پیامبر خدا مى فرمود: «على با قرآن است و قرآن با على است. هرگز از هم جدا نمى شوند، تا در کنار حوض (کوثر) بر من در آیند».(2)
همچنین درکتاب الصواعق المحرقة آمده: «إنَّهُ(صلى الله علیه وآله) قالَ: أیُّهَا النّاسُ، یوشِکُ أن اُقبَضَ قَبضاً سَریعاً فَیُنطَلَقَ بی، و قَد قَدَّمتُ إلَیکُمُ القَولَ مَعذِرَةً إلَیکُم، ألا إنّی مُخَلِّفٌ فیکُم کِتابَ رَبّی عزّوجلّ و عِترَتی أهلَ بَیتی. ثُمَّ أخَذَ بِیَدِ عَلِیٍّ فَرَفَعَها فَقالَ: هذا عَلِیٌّ مَعَ القُرآنِ وَ القُرآنُ مَعَ عَلِیٍّ، لا یَفتَرِقانِ حَتّى یَرِدا عَلَیَّ الحوض.»
(پیامبر (صلى الله علیه وآله) فرمود: «اى مردم! نزدیک است که قبض روح شوم و مرا ببرند؛ و پیش از این، آنچه را شرط بلاغ بوده است، با شما گفته ام. بدانید که من، کتاب پروردگارم و خاندانم (اهل بیتم) را در میان شما برجاى مى نهم». سپس دست على (علیه السلام) را گرفت و بالا برد و فرمود: «این على، با قرآن است و قرآن، با على؛ از هم جدا نمى شوند، تا در کنار حوض ) کوثر ( بر من وارد شوند ).(3)
و نیز به نقل از ام سلمه در کتاب فرائد السمطین آمده: «قال رسول الله (صلى الله علیه وآله): عَلِیٌّ مَعَ الحَقِّ وَ القُرآنِ، وَ الحَقُّ وَالقُرآنُ مَعَ عَلِیٍّ، و لَن یَتَفَرَّقا حَتّى یَرِدا عَلَیَّ الحَوضَ.»(4)
(پیامبر خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود: «على با حق و قرآن است و حق و قرآن هم با على اند و هرگز از هم جدا نمى شوند، تا در کنار حوض (کوثر) بر من در آیند). (5)
پی نوشت: (1). المعجم الأوسط : ج 5 ص 135 ح 4880 ، المعجم الصغير : ج 1 ص 255 ، الصواعق المحرقة : ص 124 ; الطرائف : ص 103 ح 152 ،كشف الغمّة : ج 1 ص 148، المناقب للخوارزمي : ص 177 ح 214، المستدرك على الصحيحين: ج 3 ص 134 ح 4628 ; الجمل : ص 417 ، الأمالي للطوسي : ص 460 ح 1028 و ص506 ح 1108.
(2). المستدرک على الصحیحین، ج 3، ص 134، ح 4628؛ الجمل، ص 417؛ الأمالی للطوسی، ص 460، ح 1028 و ص 506، ح 1108 کلّها نحوه.
(3). الصواعق المحرقة: ص 126؛ الأمالی للطوسی: ص 478، ح 1045، عن اُمّ سلمة وزاد فیه «خلیفتان بصیران» بعد «مع علیّ».
(4). ربیع الأبرار : ج 1 ص 828؛ فرائد السمطین : ج 1 ص 177 ح 140 کلاهما عن اُمّ سلمة .
(5). گردآوری از کتاب: دانش نامه امیرالمومنین، محمد محمدی ری شهری، سازمان چاپ و نشر دار الحدیث، چاپ اوّل، ج2، ص 189.
