برای دیدن تصویر در اندازه بزرگتر بر روی آن کلیک کنید

سيوطی یکی از مشهورترین علمای اهل تسنن در کتاب الدر المنثور روایتی را نقل کرده که
سدي می‌گوید: رسول اکرم صلي الله عليه و اله به اصحاب فرمودند: هرچه می خواهید از من بپرسید تا شما را از آن خبر دهم ؛ پس مردی از قریش به نام عبد الله بن حذافه  از بنی سهم که مردم در نسب او طعنه می زدند [ كه پسر پدرش نیست ] ،  برخاست و گفت : اي رسول خدا پدر من کیست؟
فرمودند: پدرت حذافه است و با اين كلام نسبت او به پدرش را تایید فرمود  .
[ ظاهرا سخن از نسب که پیش امد ، عده ای که از بحث و گفتگو در این باره می ترسیدند به تکاپو افتادند ]
عمر بلند شد و به سمت رسول خدا رفته (به پای حضرت افتاد) و پاهای حضرت را بوسید و گفت : راضی شدیم به اینکه الله پروردگارمان است، شما نبی مایید، قرآن امام ماست، پس یا رسول الله از ما بگذر، خدايت ببخشايد؛ پس عمر از منبر پایین نیامد تا رسول خدا راضی شد [ نسب او را نگویند] و فرمود : : الْوَلَد للْفراش وللعاهر الْحجر (1)
فرزندی که از زن شوهردار متولد شده است، از آن شوهرش است . [ يعني در مورد کسانی که شک دارید که مادرشان به پدر خیانت کرده اند و این بچه از همسرش نیست و ممکن است از مرد دیگری باشد ، بنا را بگذارید که مادر خیانت نکرده است و این بچه حلال زاده است و او را به شوهر مادرش نسبت دهید . ]
در آن هنگام ایه : {قد سَأَلَهَا قوم من قبلكُمْ} نازل شد .
گروهى پيش از شما [نيز] از اين [گونه‌] پرسشها كردند؛ آنگاه به سبب آن كافر شدند. آیه 102 سوره مائده
اگر قرار بود هر کس از پیامبر صلی الله علیه و اله از نسبش سوال کند و ایشان جواب دهند ، نسب اصحاب مشخص می شد  و انگاه معلوم میشد که تعدادی از ایشان حلال زاده نیستند ؛  بنابراین دشمنی خود با پیامبر صلی الله علیه و اله و کفرشان را اشکار می کردند و مشکلات زیادی پیش می امد .


1 - یکی از قواعد فقهی، قاعده «الفراش» است. این قاعده از قواعد مشهور و مورد قبول مسلمانان است
که اصل آن به روایتی از پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بر می‌گردد: «فرزندی که از زن شوهردار متولد شده است، از آن شوهرش است». («الْوَلَدُ لِلْفِرَاشِ وَ لِلْعَاهِرِ الْحَجَرُ»)
این قاعده فقهی چنین بیان می‌کند؛ اگر در یک رابطه شرعی و محترم، فرزندی متولد شد، بدون شک این فرزند، از آنِ این زن و شوهر است. اما گاهی، بر اثر برخی از قرائن خارجی؛ مانند این‌که زن فاجر است و همبستری خارج از محدوده خانواده از او سرزده است و یا به هر دلیل عقلائی موجّه، اکنون شک در انتساب طفل متولد شده به پدر خانواده پیش آید، این قاعده نقش آفرینی می‌کند. با استناد به این قاعده در چنین مواردی، طفل متولد شده را منتسب به همسر شرعی زن می‌دانند.

أخرج ابْن جرير وَابْن أبي حَاتِم عَن السّديّ فِي قَوْله تَعَالَى {يَا أَيهَا الَّذين آمنُوا لَا تسألوا عَن أَشْيَاء} الْآيَة
قَالَ: غضب رَسُول الله صلى الله عَلَيْهِ وَسلم يَوْمًا من الْأَيَّام فَقَامَ خَطِيبًا فَقَالَ: سلوني فَإِنَّكُم لَا تَسْأَلُونِي عَن شَيْء إِلَّا أنبأتكم بِهِ فَقَامَ إِلَيْهِ رجل من قُرَيْش من بني سهم يُقَال لَهُ عبد الله بن حذافة - وَكَانَ يطعن فِيهِ - فَقَالَ: يَا رَسُول الله من أبي قَالَ: أَبوك فلَان فَدَعَاهُ لِأَبِيهِ فَقَامَ إِلَيْهِ عمر فَقبل رجله وَقَالَ: يَا رَسُول الله رَضِينَا بِاللَّه رَبًّا وَبِك نَبيا وَبِالْقُرْآنِ إِمَامًا فَاعْفُ عَنَّا عَفا الله عَنْك فَلم يزل بِهِ حَتَّى رَضِي فَيَوْمئِذٍ قَالَ: الْوَلَد للْفراش وللعاهر الْحجر وَأنزل عَلَيْهِ {قد سَأَلَهَا قوم من قبلكُمْ}
الدر المنثور في التفسير بالماثور نویسنده : السيوطي، جلال الدين    جلد : 3  صفحه : 205

نوشتن دیدگاه