یکی از مواردی که همواره از سوی معاندان و مخالفان اسلام مورد هجمه قرار می گیرد ، جایگاه زن در اسلام می باشد.
یکی از اصلی ترین گروه های مخالف و معاند نیز باستان ستایان و باستان گرایان افراطی و زرتشتی ها می باشند. حال آن که بر اساس کتب معتبر و تاریخ و نظرات کارشناسان ، این زن در دوره های مختلف ایران باستان و به خصوص دوره ی ساسانی (دینی ترین و زرتشتی ترین حکومت تاریخ ایرانِ عزیز و بزرگ) می باشد که در بدترین جایگاه قرار داشته است.
برای دیدن تصویر در اندازه بزرگتر بر روی آن کلیک کنید
پروفسور کریستین بارتلمه - خاور شناس مشهور آلمانی - در خطابه ی معروف خودش می گوید :
« در امپراتوری ساسانی ، بنا بر قوانین متداول از قدیم ، زن شخصیت حقوقی نداشت. یعنی زن شخص فرض نمی شد ، بلکه شیء پنداشته می گردید.به عبارت دیگر وی شخصی که صاحب حقی باشد به شمار نمی رفت ، بلکه چیزی که می توانست از آنِ کسی ، حق کسی شناخته شود ، به شمار می رفت.به طور خلاصه زن دارای حقوقی نبود.»
بارتلمه، کریستیان، زن در حقوق ساسانی ، ص 40، مترجم : دکتر ناصر الدین صاحب الزمانی، ناشر : مؤسسه مطبوعاتی عطائی - تهران ، 1337 خورشیدی.
«شایان ملاحظه است که در مبحث ازدواج ، با وجود تجدد در فکر ، در حقوق ساسانی همچنان اندیشه ی دیرین «زن شیء است نه شخص» کاملا از میان نرفته و خودنمایی می‌کند.»
بارتلمه، کریستیان، زن در حقوق ساسانی ، ص 50، مترجم : دکتر ناصر الدین صاحب الزمانی، ناشر : مؤسسه مطبوعاتی عطائی - تهران ، 1337 خورشیدی.
نکته ی مهم (1) :
نکته ی مهمی که لازم است به آن اشاره کنیم آن است که پروفسور کریستین بارتلمه اساسا از مدافعان غالب اقدامات دوره ی ساسانیان می‌باشد و حتی معتقد است در دوره ی ساسانی بسیاری از قوانین مترقی وضع شد و وضع زن روز به روز بهتر می شد و با وجود چنین اعتقادی باز تصریح می کند که زن کماکان این جایگاه را داشته است ! یعنی اساسا پروفسور کریستین بارتلمه نه از دیدگاه یک منتقد بلکه در غالب موارد از دیدگاه یک مدافع این مطالب را نگاشته است و این مطلب مهم بر هرکسی که تنها یک بار این کتاب را از ابتدا تا انتها بخواند واضح و مبرهن است.
نکته ی مهم (2) :
پروفسور کریستین بارتلمه صراحتا می گوید که عدم وجود شخصیت حقوقی برای زن مبتنی بر قوانین قدیم بوده و این بدان معناست که قبل از ساسانیان نیز زنان ایرانی فاقد شخصیت حقوقی بوده اند و شیء و کالا به حساب می‌آمده‌اند ! (این را بگذارید کنار ادعاهای افسانه ای باستان ستایان و باستان گرایان افراطی و زرتشتیان که غالبا یا از خیالبافی خود مطالبی را مکتوب می کنند و یا این که به منابعی استناد می کنند که نویسندگان آن ها غالبا افرادی متعصب بوده و در اغلب موارد نیز مواردی را بدون منبع و پشتوانه ی تاریخی ذکر می کنند !)
اهمیت و اعتبار کتاب:
در باب اعتبار و اهمیت کتاب فوق به ذکر بخشی از عبارات مترجم کتاب یعنی دکتر ناصر الدین صاحب الزمانی (پژوهشگر و استاد و متخصص روان شناسی) اشاره می کنیم :
«تحقیقات بارتلمه درباره ی حقوق ساسانی ، هنوز پس از نیم قرن ، تقریبا تنها مدرک و مطمئن ترین مرجع مستند درباره ی حیات حقوقی عصر ساسانی به شمار می رود.
ما قسمت اعظم از اطلاعات کنونی خود را درباره ی زندگانی حقوقی نیاکان خویش در عصر ساسانی ، بدون شک ، مدیون زحمات جان فرسا ، اندیشه ی خالی از غرض ، زبان شناسی و ایران شناسی عمیق و حوصله ی اعجاب انگیز این خاورشناس ارجمند و فقید هستیم.»
کریستین سن در اثر گرانبهای خود به نام «ایران در زمان ساسانیان» تصریح می کند که توصیفی را که وی از حیات حقوقی زنان در عصر ساسانیان می کند ، همه را مدیون تحقیقات بارتلمه است.
خطابه ی بارتلمه درباره ی حقوق زن در امپراتوری ساسانی که اینک ترجمه ی آن را در اختیار دارید ، در حقیقت نتیجه ی یک عمر تحقیقات و عصاره ی مطالعات وی بر روی متون حقوقی پهلوی و سریانی است ، که او خود به پاره ای از آن ها در آغاز خطابه اشاره می کند.»
بارتلمه، کریستیان، زن در حقوق ساسانی ، ص 7 و 8، مترجم : دکتر ناصر الدین صاحب الزمانی، ناشر : مؤسسه مطبوعاتی عطائی - تهران ، 1337 خورشیدی
