" حدثنا قتیبة حدثنا نوح بن قیس الحدانی عن عمرو بن مالک عن أبی الجوزاء عن ابن عباس قال : کانت امرأة تصلی خلف رسول الله صلى الله علیه و سلم حسناء من أحسن النساء فکان بعض القوم یتقدم حتى یکون فی الصف الأول لئلا یراها ویستأخر بعضهم حتى یکون فی الصف المؤخر فإذا رکع نظر من تحت إبطیه فأنزل الله { ولقد علمنا المستقدمین منکم ولقد علمنا المستأخرین } " (1)
( ابن عباس می گوید : زنی زیبا از زیبارویان ، پشت پیامبر نماز می خواند . برخی نماز گزاران ( از صحابه ) ، در صف اول نماز ایستادند تا مبادا او را ببینند و برخی دیگر نیز در صف آخر ایستادند تا وقتی رکوع می روند از زیر بغل به او نگاه نمایند . پس خداوند آیه { ولقد علمنا المستقدمین منکم ولقد علمنا المستأخرین } را نازل فرمود )
آلبانی در مورد سند این روایت در کتاب " السلسله الصحیحه " ج 5 ص 608 بعد از بیان مصادر این روایت ، آن را تصحیح نموده است و تصحیح وی در ذیل این روایت در حاشیه کتب سنن ترمذی و ابن ماجه موجود است .
حاکم حسکانی این روایت را در " المستدرک علی الصحیحین " کتاب التفسیر – تفسیر سوره الحجر نیز آورده در ذیل آن می گوید :
" هذا حدیث صحیح الاسناد و لم یخرجاه "
( اسناد این روایت صحیح است و شیخین آن را بیان نکرده اند )
ذهبی نیز در تلخیص خود بر مستدرک حاکم ، در مورد این روایت می گوید : صحیح .
صحابه ای که این چنین خود را در مقابل یک زن زیبا ناتوان و زبون می دیدند ، چگونه می خواهند مصداق عدالت برای مسلمانان باشند ؟ چطور میتوان به اجتهادات آنان عمل کرد؟
نقل همين موضوع توسط الباني، ترجمه صحبتهاي وي چنين است:
يكي أز صحابه رسول خدا عمدا در صف آخر نماز ميخواند .. براي چه ؟ براي إين كه زن زيبائي بود كه در صف أوّل نماز ميخواند .. پس وقتي كه سجده ميكرد أز زير بغل او را نگاه ميكرد .. (بعد كمي خودش وشاگردانش ميخندند) سپس ميگويد : رضي الله عنه .. خدا أز او راضي باشد .. به حق .. چون كه او صحابي است .. شايد يادتان آيد .. من نميگويم تا مثل آنها انجام دهيد .. (بعد كمي ميخندد) .. ولي ميگويم تا بدانيد كه ما مثل آنها در فضيلت نيستيم وبدانيد كه خدا بر حسب حسنات وسيئات محاسبه ميكند .. پس كسي كه حسناتش بر سيئاتش غلبه كند أز رهيافته گان خواهد بود .. وبر عكسش هم بر عكس .. وبهترين وبيشترين فضيلت همان صحبت رسول خدا است ..
پی نوشت:
1)-ترمذی در سنن الترمذی – تفسیر القرآن – سوره الحجر ج 5 ص 296 روایت شماره 3122 و ابن ماجه در سنن ابن ماجه – کتاب اقامه الصلاه و السنه فیها – باب الخشوع فی الصلاه روایت شماره 1046 و احمد بن حنبل در مسند – مسند عبدالله بن العباس ج 5 ص 5 روایت شماره 2783