سلاح شعر یکی از برنده ترین اسلحه هایی است که حاکمان برای تثبیت حکومتشان آن را به کار بسته و به وسیله ذوق شاعران حقایق را دگرگون جلوه می دهند.
از اين روست كه هميشه تاريخ اینگونه بوده که حاکمان ستمگر برای شعر و شاعری دلشان غنج می زده و شاعران مجیز گو را تکریم می کردند .
ابن اثیر در کتاب الکامل فی التاریخ گزارشی تاریخی از همین سیره ستمگرانه متوکل عباسی نقل می کند که مطالعه آن خالی از لطف نیست .
«.. ابوشمط مروان بن ابی جنوب می‌گوید:
برای متوکل شعری سرودم که در آن از رافضه سخن به میان آورده بودم (ناسزا گفته بودم) او مرا فرماندار بحرین و یمامه کرد و چهار خلعت به من بداد ، منتصر هم به من یک خلعت داد و متوکل دستور داد تا سه هزار دینار بر من بپاشند و منتصر و سعد ایتاخی را فرمود تا دینارها را از زمین گرد آورند و به من دهند ، آنها هم چنین کردند!!!»
ترجمه تاریخ کامل ابن اثیر ، مترجم حمید رضا آژیر ، ج۹ ص۴۱۶۳
ذكر أن أبا الشمط مروان بن أبي الجنوب قال أنشدت المتوكل شعرا ذكرت في الرافضة فعقد لي على البحرين واليمامة وخلع علي أربع خلع وخلع على المنتصر وأمر لي المتوكل بثلاثة آلاف دينار فنثرت علي وأمر ابنه المنتصر وسعد الإيتاخي أن يلقطاها لي ففعلا والشعر الذي قلته :
مروان بن ابی جنوب می گوید :
شعری که سرودم این بود
( ملك الخليفة جعفر * للدين والدنيا سلامه )
حکومت خلیفه جعفر ضامن سلامتی دین و دنیاست
( لكم تراث محمد * وبعدلكم تشفى الظلامه )
میراث دار محمد شما هستید و به واسطه عدل شما ستمگری از بین می رود
( يرجو التراث بنو البنا * ت وما لهم فيها قلامه )
فرزندان فاطمه عليها السلام آرزوى جانشين رسول‌الله صلى الله عليه و آله را دارند، ليكن سهم آنان از اين ميراث تنها تراشه‌هايى است كه هنگام تراش قلم دور افكنده مى‌شوند.
( والصهر ليس بوارث * والبنت لا ترث الإمامة )
داماد (على عليه السلام) وارث به حساب نمى‌آيد و دختر (فاطمه عليها السلام) نيز امامت و ولايت را به ارث نمى‌برد.
( ما للذين تنحلوا * ميراثكم إلا الندامة )
آنان كه امامت ميراث رسول‌الله را به خود نسبت مى‌دهند (عترت) چيزى جز پشيمانى نصيب آنان نمى‌گردد.
( أخذ الوراثة أهلها * فعلام لومكم علامه )
حق به حق‌دار رسيده است، با خلافت شما. چرا شما در اين باره مورد نكوهش باشيد.
( لو كان حقكم لما * قامت على الناس القيامة )
اگر نكوهش به شما سزاوار بود، قيامت بر مردم برپا نمى‌شد.
( ليس التراث لغيركم * لا والإله ولا كرامه )
اين ميراث به غير شما روا نيست، نه بر ديگران كرامت و فضيلتى نيست.
( أصبحت بين محبكم * والمبغضين لكم علامه )
من روزگار خويش را هواداران خويش گذراندم نشان آن برخى از كينه‌توزان نسبت به شما مى‌باشد».
ثم نثر علي بعد ذلك لشعر قلته في هذا المعنى عشرة آلاف درهم .
ابو الجنوب می گوید :
شعر به اینجا که رسید، متوكل ده هزار درهم سكه نقره بر سر و صورت من پاشید
الكامل في التاريخ - ط دار صادر و دار بیروت نویسنده : ابن الأثير، عزالدین جلد : 7 صفحه : 101
با اینکه خود شاعر بى‌نهايت پست و متملق می داند که بنی عباس هیچگونه سنخیت وتناسبی با خلافت پیامبر صلی الله علیه و اله ندارند با این حال اين گونه القا می کند که جانشینی پیامبر صلی الله علیه و اله حق بنی عباس است و از جانب خداوند به ایشان بخشیده شده است و امامت و زعامت عترت رسول‌الله صلى الله عليه و آله است انکار می کند ؛ آنگاه همين شاعر چاپلوس مورد عنايت ملوكانه قرار مى‌گيرد.
ابى الجنوب در جای دیگر در تملق و چاپلوسی از دستگاه حکومت متوکل عباسی پا را از اين فراتر گذاشته و می گوید :
كانت خ‍لافة جعفر كنبوةٍ جاءت بلا طلب و لا بتنحُلٍّ
وهب الاله له الخلافة مثل ما و هب النب‍‌وة للنبي المرسل
«خلافت متوكل همانند نبوت محمد، بدون طلب درخواست از جانب خداوند به آنان بخشيده شده است.
تاريخ الطبري نویسنده : الطبري، ابن جرير جلد : 7 صفحه : 397
در اين گفتار شاعر متملق، خلافت را در رديف نبوت و از شؤون الهى معرفى مى‌نمايد كه از جانب خدا به فردى چون متوكل هديه شده است. كه با گفتن اين شعر پنجاه هزار درهم نصيب ابى الجنوب مى‌شود.
آرى مروان متملق به خاطر اين فرهنگ‌سازى به سود تشكل عباسيان اين گونه مورد عنايت ملوكانه قرار مى‌گيرد.
