معاویه و مغیرة در واقعه غدیر و عکس العمل آنان به انتساب امیرالمومنین علی علیه السلام و نزول آیات در مذمت آنان

(زمان خواندن: 3 - 6 دقیقه)

 

حذیفة بن یمان ، صاحب سِر رسول خدا صلی الله علیه و آله نیز از راویان شأن نزول آیه تبلیغ در واقعه غدیر است،

در « شواهد التنزیل » می خوانیم:

فرَاتٌ قَالَ: حَدَّثَنِي إِسْحَاقُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْقَاسِمِ بْنِ صَالِحِ بْنِ خَالِدٍ الْهَاشِمِيُّ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ الرَّازِيُّ مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ بْنِ يَعْقُوبَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ نَبْهَانَ بْنِ عَاصِمِ بْنِ زَيْدِ بْنِ طَرِيفٍ مَوْلَى عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ «2» حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عِيسَى الدَّامَغَانِيُّ حَدَّثَنَا سَلَمَةُ بْنُ الْفَضْلِ، عَنْ أَبِي مَرْيَمَ، عَنْ يُونُسَ بْنِ حَسَّانَ، عَنْ عَطِيَّةَ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ الْيَمَانِ قَالَ: كُنْتُ وَ اللَّهِ جَالِساً بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ ص [وَ] قَدْ نَزَلَ بِنَا غَدِيرَ خُمٍّ، وَ قَدْ غَصَّ الْمَجْلِسُ بِالْمِهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ، فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلَى قَدَمَيْهِ- فَقَالَ: يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ أَمَرَنِي بِأَمْرٍ- فَقَالَ: يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ثُمَّ نَادَى عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ فَأَقَامَهُ عَنْ يَمِينِهِ- ثُمَ‏ قَالَ: يَا أَيُّهَا النَّاسُ- أَ لَمْ تَعْلَمُوا أَنِّي أَوْلَى مِنْكُمْ بِأَنْفُسِكُمْ قَالُوا: اللَّهُمَّ بَلَى. قَالَ: مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ- اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ، وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ.
فَقَالَ حُذَيْفَةُ: فَوَ اللَّهِ لَقَدْ رَأَيْتُ مُعَاوِيَةَ قَامَ- وَ تَمَطَّى وَ خَرَجَ مُغْضَباً وَاضِعٌ يَمِينَهُ عَلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ قَيْسٍ الْأَشْعَرِيِّ وَ يَسَارَهُ عَلَى الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ ثُمَّ قَامَ يَمْشِي مُتَمَطِّياً وَ هُوَ يَقُولُ: لَا نُصَدِّقُ مُحَمَّداً عَلَى مَقَالَتِهِ وَ لَا نُقِرُّ لِعَلِيٍّ بِوَلَايَتِهِ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: فَلا صَدَّقَ وَ لا صَلَّى- وَ لكِنْ كَذَّبَ وَ تَوَلَّى، ثُمَّ ذَهَبَ إِلى‏ أَهْلِهِ يَتَمَطَّى فَهَمَّ بِهِ رَسُولُ اللَّهِ ص أَنْ يَرُدَّهُ فَيَقْتُلَهُ- فَقَالَ: لَهُ جَبْرَئِيلُ: لا تُحَرِّكْ بِهِ لِسانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ. فَسَكَتَ عَنْهُ.

شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج‏2، ص: 391

حذيفة بن يمان گفت:

 به خدا سوگند پيش روى پيامبر خدا نشسته بودم هنگامى كه ما را در غدير خم پياده كرد و مجلس از مهاجرين و انصار پر بود، پيامبر خدا بر روى پاى خود ايستاد و گفت: اى مردم خداوند به من فرمانى داده و گفته: «يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك اى پيامبر آنچه از جانب پروردگارت به تو رسيده است برسان» سپس علىّ بن ابى طالب (ع) را خواند و در طرف راست خود قرار داد، سپس گفت:
اى مردم آيا نمی‌دانيد كه من به شما از خودتان اولى هستم؟
گفتند:
آرى.
 گفت: هر كس كه من مولاى او هستم على مولاى اوست، خدايا هر كس را كه او را دوست بدارد دوست بدار و هر كس را كه او را دشمن بدارد دشمن بدار و هر كس را كه به او دشمنى كند دشمن باش و هر كس را كه به او يارى كند، يارى كن و هر كس را كه او را خوار سازد، خوار كن.

حذيفه می‌گويد: به خدا سوگند كه ديدم #معاويه برخاست و خود را گرفت و در حال غضب دست راست خود را بر عبد اللّه بن قيس اشعرى و دست چپ خود را بر مغيرة بن شعبه گذاشت
و از روى تكبر گام برداشت در حالى كه می‌گفت:
ما سخن محمد را تصديق نمی‌كنيم و به ولايت على اقرار نمی‌كنيم.
پس خدا اين آيه را نازل كرد:

«فلا صدق و لا صلى و لكن كذب و تولى ثم ذهب الى اهله يتمطى»

 پيامبر خواست كه او را برگرداند و بكشد ولى جبرئيل به او گفت: زبان خود را به آن حركت مده تا به آن شتاب كنى. پس پيامبر از آن ساكت شد.

همین اعتراض معاویه،مشخص کننده معنای مولا و تایید دیدگاه شیعه مبنی بر انتساب امیرالمومنین علی علیه السلام در واقعه غدیر به مقام اولی به نفس بودن و سرپرستی و بالاتبع، خلافت و جانشینی است.

منبع : کانال برهان و نقل نکات ناب تاریخی از کتب مخالفین