عوامل مؤثر در گرايش نوجوانان و جوانان به نماز

(زمان خواندن: 8 - 15 دقیقه)

رضا فرهاديان «و أمر اهلك بالصّلاة واصطبر عليها» 1 و تو اهلت را به برپايي نماز بخوان و در اين امر پايداري و صبوري پيشه كن. در گرايش نوجوانان و جوانان به نماز، سه عنصر اصلي خانه، مدرسه و رسانههاي جمعي نقش اساسي و محوري دارند. دراين مقاله به بررسي اين سه عامل تأثيرگذار ميپردازيم.
تربيت و آموزش، انتقال اطلاعات نيست، بلكه تغيير در جهانبيني است. 2 هيچ تربيت و آموزشي بدون زمينهسازي، موفق نيست. اگر مجموعة عناصر و عوامل تأثيرگذار در ارسال يك پيام ارزشي، از وحدت و هماهنگي لازم در عمل برخوردار نباشند، نميتوانند مؤثر واقع شوند و چه بسا آثار يكديگر را خنثي كنند.
عناصر و عوامل تأثيرگذارنده در محيط خانه، مدرسه و جامعه در القاي يك ارزش معنوي و رسانيدن پيام و بيان روح نماز، اگر عملاً يكديگر را نفي كنند و يا در برنامهها و اظهار مطالب، هر كدام راه و هدفي متفاوت و مغاير با يكديگر بپيمايند، در ذهن فرد تناقض به وجود ميآورند و پيام منجر به ايجاد انگيزه، شوق، اراده و عمل نميشود.
خانواده
آموزش نماز و پرورش روحية مذهبي مناسب براي اقامة آن، ابتدا از خانه شروع ميشود و خانواده نقشي مهم در انتقال فرهنگ نماز از خود بروز ميدهد. آنچه در مورد فرزند درگرايش به نماز مهم است، وجود انگيزه است و آنچه در تربيت و آموزش نماز اهميت دارد، رسوخ روح معنوي نماز به اعماق دل اوست، نه تحميل شكل و قالب به او. زماني آموزش نماز به توفيق ميانجامد و قرين موفقيت ميشود كه با احساسي خوشايند همراه باشد.
بدون ترديد همة انسانها به طور فطري استعداد وگرايش به نيايش دارند، اما آنچه دربارة كودكان و نوجوانان مهم است، چگونگي روشهاي آموزش و نحوة ارائه و انتقال اين ارزشهاست.
آداب و عبادتهاي مذهبي چون پاسخي به عاليترين نيازهاي معنوي است، اگر به طور طبيعي و با جلب رضايت قلبي جوانان ارائه شود، احساسي خوشايند در آنان برميانگيزد و آن را به راحتي جذب ميكنند، چرا كه احساسات و عواطف، مهمترين نقش را در تكوين، رشد و پرورش شخصيت جوان دارند. بديهي است زماني كه نوجوان در معرض يادگيري و آموزش احكام و عبادت قرار دارد، لازم است از قبل براي اين موضوع زمينهسازي شود تا همراه با آموزش، احساسي خوشايند در او ايجاد گردد و به اين ترتيب، نتيجهاي مطلوب به بار آورد. دراين صورت، تقويت چنين گرايش فطري نيز بسيار آسان و طبيعي خواهد بود. كسب عادتها و رفتارهاي مذهبي پيش از آن كه متأثر از اندرزها و سخنان والدين باشد، معلول پذيرش رفتار، عواطف و احساسات مرتبط و همراه با مهر و محبت آنان است.
با برانگيختن احساساتي خوشايند در حين انجام فرايض مذهبي در كودكان و نوجوانان، زمينه يادگيري رفتارها و احساسات مطلوب فراهم ميگردد و اين امر نيز به نوبة خود موجب تقويت انگيزه وگرايش به نيايش و ارتباط با پروردگار متعال ميشود. يادگيري بيشتر رفتارها و گفتارهاي كودكان و نوجوانان، براساس مشاهداتي است كه نسبت به اعمال والدين دارند و نيز احساسي كه فضاي ارتباطي خانواده در آنها پديد ميآورد در اين امر مؤثر است. در كانون خانواده است كه گرايش ديني افراد تقويت ميشود و خميرماية شخصيت مذهبي در آنان تكوين مييابد. در همين مكان است كه رغبتها، احساسات خوشايند و ناخوشايند، رفتارهاي متعادل و نامتعادل و نگرشها و باورهاي درست يا غلط منعقد ميگردد. علي(ع) ميفرمايد: «قلب الحدث كالارض الخالية ما ألقي فيها من شيء قبلته فبادرتك بالادب قبل ان يقسو قلبك و يشتغل لبَك» 3 «قلب نوجوان، همچون زمين خالي است، هر بذري كه در آن افكنده شود، ميپذيرد. من پيش از آن كه دلت سخت گردد و فكرت مشغول شود، به ادب و تربيت تو مبادرت كردم.» بسياري از رفتارها و گرايشهاي كودك و نوجوان، از قبيل گرايش به نماز و روزه، شركت در كارهاي خير و اهميت دادن به وظايف و تكاليف ديني، غالباً متأثر از تجارب خوشايند تربيتي آنان در خانه و خانواده است. كودكان به شدت نيازمند و تشنة يادگيري هستند و احتياج به امنيت و آرامش خاطر و اتصال به يك منبع قدرت، رحمت و عطوفت دارند. آواي ملكوتي قرآن و نواي دلنشين اذكار نماز، حتي در دوران بارداري مادر موجب جنب و جوش و شكوفايي گرايش و احساسات ديني در كودك ميشود. 4 سكوت، عصبانيت، رفتار، نگاه و سخن پدر و مادر و اطرافيان، براي كودكان سرمشق و اعمال به جاي هر كدام، سبب ارضاي نياز و اغناي گرايش فطري آنهاست. آنان پيوسته ميآموزند و نسبت به هر چيز كنجكاوند. خانواده بايد تلاش كند كه آموختههاي مذهبي كودكان با تجارب و احساسات خوشايندي شكل بگيرد. سعة صدر، ابراز احساس خرسندي و روحية رضايتمندي، گرايش به اين احساسات مذهبي را براي كودكان گوارا ميسازد. بر اين اساس، زيباترين و خوشايندترين حالات و اوقات كودكان و نوجوانان در خانواده زماني است كه پدر و مادر آمادة اقامة نماز ميشوند، آنگاه كه كودك همة شادي و نشاط را در چهرة برافروخته و شادمان اطرافيان خويش مشاهده ميكند، يعني به هنگام وضو گرفتن، جانماز انداختن، معطر ساختن لباس نماز و خود را به زيباترين شكل آراستن 5 و گوش فرا دادن به آواي دلنشين قرآن و اذان 6 كه نسيم آرامشبخشي در كالبد افراد ميدمد و روح چون پرندهاي كه از بند و قفس آزاد شود، در فضايي ملكوتي بال و پر ميگشايد و به سوي محبوب حقيقي اوج ميگيرد:
تو را ز كنگرة عرش ميزنند صفير ندانمت كه در اين دامگه چه افتاده است 7 خانوادهها ميتوانند بسياري از رفتارهاي مطلوب و احساسات خوشايند و دوستداشتني خود را به طور غيرمستقيم در قالب ارزشها و احكام ديني و از طريق بهرهگيري از الگوهاي رفتاري، در وجود كودكان و نوجوانان تثبيت كنند.
مشاهدة رفتار اطرافيان، انگيزهاي قوي و غني براي يادگيري و آموزش فرزندان است. درحالي كه آموزشهاي خطابي و توصيههاي مستقيم و آمرانه، نه تنها چندان رغبت و انگيزهاي در درون جوان و نوجوان ايجاد نميكند، بلكه گاهي ماية آزردگي و تنفر نيز ميشود.
نماز خواندن كودكان خردسال نيز رفتاري است كه در آغاز امر از طريق مشاهدة حركات پدر و مادر و اطرافيان آموخته ميشود و فرد نسبت به موقعيت و حالات رفتار آنان احساس معنوي خاصي پيدا ميكند. نحوة نماز خواندن، چگونگي نگرش اطرافيان نسبت به نماز و ميزان اهميت دادن آنان نسبت به اين فريضة الهي، حالت ايستادن به نماز، تأني و ادب و وقار در نماز، نحوة نماز خواندن، حضور قلب در نماز و توجه و خضوع و خشوع افراد خانواده، در كودكان بسيار تأثير ميگذارد. وقتي كه كودك نسبت به رفتار و نحوة حركات و حرف زدن والدين و اطرافيان كنجكاو ميشود، بايد توجه داشت كه كنجكاوي وي بيهدف و بينتيجه نيست، بلكه متضمن الگوگيري و مشاركت فعالانة او به صورت كسب تجربهاي جديد در فرازهاي حساس زندگي است. زماني كه نوجوان، الگوهاي رفتاري مطلوب خويش را در موقعيتها و شرايط مختلف زندگي، در رفت و آمدها، ميهمانيها و برخوردهاي بستگان و دوستان و از جمله حضور آنان در صفوف نماز جماعت مشاهده ميكند، احساس شادماني، شوق و شعف سراسر وجودش را فرا ميگيرد و عميقاً نسبت به رفتار آنها كنجكاو ميشود واز آنان الگو ميگيرد.
مهيا كردن چنين فضايي، بخصوص اگر همراه با مشاركت فعال كودكان و نوجوانان و همسالان آنان باشد، برايشان بسيار دلنشين و مذهبي و روحية اجتماعي را در آنان تقويت ميكند. بديهي است هر قدر الگو محبوبتر و حالات چهرة خويشاوندان و يا همسالان نسبت به يكديگر در اين هنگام، اگر با تعظيم و تكريم و گشادهرويي همراه باشد، بر ميزان تقويت گرايش معنوي كودكان و نوجوانان ميافزايد. آنان از مشاهدة اين حالتها و بسر بردن در اين لحظات، غرق در سرور و خوشحالي ميشوند و سعي دارند كه خود نيز اين قبيل رفتارها را با اشتياق تمام بازآفريني كنند. پدر و مادر و اطرافيان اگر در رفتارهاي خود، به راستگويي، صداقت، عفاف و حجاب، صبر و بردباري و توجه به حساسيت نسبت به اوقات نماز ارج بنهند و در عملكردهاي خود ثابت قدم باشند، تأثيرگذاري و درونسازي گفتار و رفتارشان به مراتب بيشتر از زماني است كه تنها با گفتار و يا اجبار، فرزندان خويش را به كارهاي مذهبي وادار سازند، درحالي كه خود در عمل سهلانگاري ميكنند. لحظههاي حساس و پرجاذبه رفتار پدر و مادر در ايجاد فضاي دوستانه، صميمي و دلنشين عاطفي در مواجهه با فرزندان، سبب ميگردد كه آنان بدون زحمت، رفتار مورد علاقة خود را مورد توجه و تقليد آگاهانه قرار دهند.
پدر و مادر و اعضاي خانواده، اگر توجه داشته باشند كه درخانه، سفر يا گردش، در ميهماني و يا حين كار و به طور كلي در هر موقعيت كه نداي پرطنين و دلنشين اذان را ميشنوند، از هر كاري كه دارند، دست كشيده، پيش از هر چيز ديگر به اقامة نماز اهميت دهند، در تلقي ونگرش فرزندان نسبت به اين فريضة الهي تأثير مضاعف خواهند داشت.
بايد براي تعليم نماز و تربيت روحية معنوي زمينهسازي كرد و همة جوانب و ابعاد گوناگون قضيه را در نظر گرفت و كوشيد تا همة عوامل مهم، دستاندركار و تأثيرگذار از وحدت و هماهنگي لازم برخوردار باشند.
مدرسه
در مدرسه نيز هنگامي كه نوجوانان و جوانان، در موقعيتهاي مختلف اوقات تحصيل و هنگام شنيدن اذان، مشاهده ميكنند كه معلمان و مربيان بيهيچ تكلفي، مشتاقانه به سوي نماز ميشتابند، در اثر احساس همانندسازي به شوق و رغبت درميآيند و به اقامة نماز گرايش فزونتري پيدا ميكنند.
بهتر است در مدرسه قبل از شروع نماز يا حتي قبل از رفتن به نماز هفتگي جمعه، برنامههايي تدارك ديده شود كه زمينهساز احساس خوشايند براي دانشآموزان باشد تا عزم و اراده و رغبت و انگيزة لازم براي انجام اين فريضه، با طيب خاطر در آنان پديد آيد.
هر قدر شخصيت الگوهاي تربيتي و پرورشي براي دانشآموزان، محبوب و دوستداشتني باشد، تأثيرپذيري آنها افزايش مييابد. روشن است كه هرگز نبايد به اجبار و تحميل و فشار، دانشآموزان را به انجام فريضة نماز وادار كنيم. در عوض شايسته است بيش از هر چيز، جاذبههاي رفتار خود را در بيان ارزشها، با فراهم كردن مقدمات نماز افزايش دهيم.
اگر چنين فضايي بر مدارس حاكم باشد، روحية معنوي دانشآموزان افزايش مييابد و در نمازخانة مدرسه ارتباط شوقآميز همسالان گسترش پيدا ميكند. سالن نمازخانة مدرسه كه مثلاً با موكت سبزرنگي آراسته شده، تميزي، سادگي و زيبايي در آن موج ميزند، محيط مناسب و دلپذيري براي اقامة نماز فراهم ميسازد. استفاده از رنگهاي آرامشبخش، همچون آبي و نيلي و فيروزهاي، بهرهگيري از خطوط منحني ديوارها و محراب، فضاي نمازخانه را گيرا و دلنشين ميكند. استشمام بوي عطر و گلاب و نورپردازي جالب با رنگهاي سبز و پخش نواي ملايم و گوشنواز تواشيح مربوط به اسماء الله، قبل از شروع نماز، محيط را سرشار از حال و هوايي معنوي و روحاني ميكند. بيان قصههاي لطيف و خاطرههاي زيبا و اجراي نمايشنامههاي دلانگيز با زباني شيرين و دوستداشتني براي ارائه احكام و روشهاي اخلاقي و نماسازي و تصويرسازي از ارزشها و رفتار انسانهاي وارسته و رهبران و اسوههاي مذهبي، تأثيرات بسيار در يادگيري و گرايش و پايبندي نسبت به ارزشهاي مذهبي و فهم درست از اقامة حقيقي نماز، در بين دانشآموزان به جاي خواهد گذاشت. برپايي نماز در مدارس، همراه با معلمان، مربيان و مدير و همچنين اقامة نماز در بوستانها و يا برگزاري آن در ميدانهاي ورزشي، اردوها و مجامع عمومي، ميتواند براي دانشآموزان دلانگيز و به يادماندني باشد.
توجه به سرويسهاي بهداشتي و وضوخانة مدارس و پاكي و تميزي آن، براي ترغيب دانشآموزان به گرفتن وضو و شركت در جمع دانشآموزان درنمازخانة مدرسه، برخورد با چهره گشاده و باز در اين هنگام، همه و همه زمينههاي آمادهسازي، تقويت و افزايش گرايش به نماز را در دانشآموزان فراهم ميكند. قرآن دراينباره با صراحت تمام ميفرمايد: «وَ أمُرُ اَهْلَكَ بالصّلا''ةِ وَ اَصْطَبِرْ عَلَيْها» و تواهلت را به برپايي نماز بخوان و در اين امر پايداري و صبوري پيشه كن. به همين جهت، در خانوادة بزرگ مدرسه نيز، قدرت تحمل و صبر و حوصلة مدير، ناظم، مربي پرورشي و معلم راهنما براي برپايي نماز بايد بالا باشد و از سختگيريهاي بيمورد و تحقير دانشآموزان در فراخواني به اين امر الهي، جداً بايد خودداري شود. براي نماز از بهترين مكانها و بهترين لباسها استفاده شود و از محل تنگ و تاريك و كثيف و مخروبه پرهيز گردد. براي شركت دادن دانشآموزان، كلاسهاي اول و دوم دبستان در نماز جماعت، بايد به تدريج توسط معلم در كلاس زمينهسازي شود و در آنان تشنگي لازم براي ورود به جمع ساير همكلاسيها درنمازخانه فراهم گردد و نيز لازم است به عنوان تشويق، گاهگاهي به همراه معلم در نماز جماعت مدرسه حضور يابند. محل نمازخانه بايد قدري جذاب و دوستداشتني و خاطرهانگيز باشد كه دانشآموزان قبل از شروع ساعت نماز، هميشه در انتظار وقت نماز لحظهشماري كنند. ناظم نبايد با تندخويي و عتاب و خطاب، زمينة آزردگي رواني دانشآموزان را فراهم آورد.
مراقبت بايد غيرمستقيم باشد و اگر احياناً دانشآموزي در انجام نماز كاهلي نشان ميدهد، بايد در مرحلة اول علت آن بررسي شود و سپس زمينه شركت وي در جمع دوستان و همسالان در نمازخانه فراهم آيد. برگزاري مراسم و دعوت براي ناهار و يا افطار در نمازخانه، به مناسبتهاي مختلف، جزء خاطرات فراموشنشدني دانشآموزان خواهد بود. صبر و برداري و رفتار متين و معقول مسؤولان مدرسه، اگر همراه با عطوفت و مهرباني باشد، در دانشآموزان احساس و نگرشي مثبت نسبت به اقامة نماز پديد ميآورد.
رسانه ها
رسانهها فنآوري عظيمي هستند كه دنياي ما را به تسخير خود درآوردهاند و پس از خانه و مدرسه از ديگر عوامل تأثيرگذار بر روح كودك و نوجوان هستند. 8 رسانهها از نخستين دوران زندگي تا پايان حيات انسان، به عنوان عامل آموزنده و تأثيرگذارندة بسيار قوي نقش دارند. بنابراين، ظهور رسانهها، تولد دنياي تازهاي است كه بدون توجه به آثار تربيتي آن، توفيق در آموزش و گرايش به نماز امكانپذير نيست.
رسانهها آموزشگاه ميلياردها انسان است و در اعماق دل و ذهن اعضاي خانوادهها رسوخ كرده است.
رسانهها معلم و كلاس همگاني، همه جايي و غيرانحصاري هستند كه همة لحظات خالي و غيررسمي انسان امروز را پر كرده، در ايجاد انگيزه و پذيرش يك عمل و شكل دادن عادتهاي خوب يابد، نقش مؤثري ايفا ميكنند. اگر برنامهها و زمان پيام رسانهها با تفكر و ارزشهاي معنوي و مذهبي جامعه و خانواده انطباق نداشته باشد، آموزش و القاي پيامهاي ديني و تربيتي اثري نخواهد داشت و هر پيامي از طرف پدر، مادر و معلم، همانند يخي در مقابل حرارت شديد و همهجانبه ذوب خواهد شد و از بين خواهد رفت. دراين شرايط، جوانان شخصيت دوگانهاي پيدا ميكنند، دچار بحران عاطفي و فكري ميشوند و بعدها طي همنوايي با اين بحران، به هر سمت و سويي سوق پيدا ميكنند و بدون اراده و انديشه به هر سو روانه ميشوند. در تهيه، توليد و پخش برنامه از طريق رسانهها براي كودكان و نوجوانان بايد بسيار دقت كرد و براي اين مسألة مهم، يعني آموزش و پرورش احساسات و گرايشهاي ديني، به ويژه نماز، بيشترين اهميت را قائل شد. 9 برنامههاي تلويزيوني اگر با ارزشها و تفكر جامعه هماهنگ نباشند، در انديشة فرد بحران و تناقض ايجاد خواهند كرد و انتخاب بهتر را برايش مشكل خواهند ساخت. در لحظاتي كه پدر و مادر، مدرسه و مسجد، همه به نماز اول وقت اهتمام نشان ميدهند، پخش مجموعههاي تلويزيوني خارجي و داستاني جذاب و دلربا از تلويزيون به چه معناست؟ بزرگترين تأثير ناخودآگاه مشاهدة روابط بسيار نزديك و گرم دختر و پسر در برخي از فيلمهاي خارجي و داخلي، عدم شوق و رغبت به نماز و ايجاد كسالت در انجام فرايض است. اين نحوة نمايش روابط دختر و پسر در فرهنگ اسلامي جايي ندارد، ازاين رو به طور طبيعي و تدريجي اثر تخريبي خود را در روحية جوان باقي خواهد گذاشت و خود نوعي تهاجم فرهنگي از طريق رسانههاست.
رسانة جمعي يكي از عوامل مؤثر و مهم زندگي است و بايد با خواست و ارزشهاي معنوي خانه و خانواده و جامعه، همسو و هماهنگ باشد، تا بتواند گرايش به نماز اول وقت را در نوجوانان و جوانان زنده نگه دارد.
بنابراين، براي رسيدن به روح و پيام معنوي نماز و درك فضيلت وقت نماز، تأكيد بر ضرورت ايجاد نظامي متشكل از خانه، مدرسه و رسانه، به صورت مجموعهاي هماهنگ و حركتكننده در يك جهت واحد. امري منطقي و اجتنابناپذير مينمايد. بايد اين مجموعة به همپيوسته، براي انتقال فرهنگ نماز، هماهنگ و از همه بالاتر همدل باشند. اگر شيوههاي تربيتي مربوط به نماز و برنامههاي زمينهساز و جانبي اوقات فراغت در خانه، مدرسه و راديو تلويزيون متناقض باشند، كودكان و نوجوانان به شكل صحيح به نماز گرايش پيدا نخواهند كرد و روح حقيقي نماز در وجود آنان تحقق نخواهد يافت.
________________________________________
1 - سوره طه، آيه 132
2 - تربيت صحيح تغيير سازنده در بينش و منش فرد است
3 - نهجالبلاغه، نامة 31
4 - تحقيقات انجام شده نشان داده است كه جنين انسان از چهار ماهگي نسبت به صداهاي مختلف حساس است و در رشد و پرورش خود، به خصوص از كلام مادر و صداهاي مختلفي كه مادر به آن گوش فرا ميدهد، متأثر است
5 - «يا بني آدم خذوا زينتكم عند كل مسجد.»: اي فرزندان آدم در هر جايگاه نمازي خود را بياراييد. (سورة اعراف، آيه 31)
6 - پيامبر(ص) وقتي كه دلتنگ ميشدند، ميفرمودند: «ارحني يا بلال.» اي بلال (با گفتن اذان) به من آرامش ببخش (و بعد نماز ميخواندند).
7 - حافظ
8 - تلويزيون نبايد در محل عمومي خانواده در منظر ديد همگان گذاشته شود و هميشه روشن و قابل دسترسي براي همه نباشد، بلكه بايد محل مناسب و متمايزي داشته باشد تا اعضاي خانواده گهگاه براي تماشاي برنامههاي مفيد انتخابي به آن محل بروند
9 - به ويژه در هنگام اقامة نماز در خانه و مدرسه برنامههاي راديو و تلويزيون نبايد به گونهاي باشد كه قطع برنامه موجب دلخوري و بدبيني كودك يا نوجوان نسبت به نماز شود. به همين جهت، بايد قبل و يا بعد از نماز از پخش سريالهاي پربيننده خودداري گردد تا اين محدودة زماني به زمينهسازي رواني وعاطفي براي برپايي فريضة نماز اختصاص داده شود.
10 - مجله پيوند، دي ماه 1369، مقالة «نيازهاي اساسي و بهداشت رواني»
11 - نماز، تأليف دكتر شهيد سيدمحمد بهشتي
6 - طهارت روح، تأليف شهيد مطهري
7 - روشهاي پرورش احساس مذهبي، نماز، تأليف دكتر غلامعلي افروز
9 - نشرية مشاركتهاي مردمي، زمستان 1376، مقالة آموزش
5 - نشرية مكتب تشيع، شماره 2، شهيد مطهري
2 - تفسيرالميزان، تأليف سيد محمدحسين طباطبائي
3 - سر الصلوة، تأليف امام خميني
4 - پرواز در ملكوت، جلد اول، تأليف امام خميني
8 - توحيد و نبوت، تأليف آيتالله دستغيب، انتشارات بنياد بعثت
رضافرهاديان

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مؤسسه جهانی سبطین علیهما السلام

loading...
اخبار مؤسسه
فروشگاه
درباره مؤسسه
کلام جاودان - اهل بیت علیهم السلام
آرشیو صوت - ادعیه و زیارات عقائد - تشیع

@sibtayn_fa





مطالب ارسالی به واتس اپ
loading...
آخرین
مولودی
ادعیه ماه رمضان
سخنرانی
تصویر

روزشمارتاریخ اسلام

1 رمضان

مرگ مروان بن حکم در اول رمضان سال ۶۵ هـ .ق. مروان در ۸۱ سالگی در شام به...


ادامه ...

4 رمضان

مرگ زیاد بن ابیه عامل معاویه در بصره در چهارم رمضان سال ۵۳ هـ .ق. زیاد در کوفه...


ادامه ...

6 رمضان

تحمیل ولایت عهدی به حضرت امام رضا علیه السلام توسط مأمون عباسی بعد از آنکه مأمون عباسی با...


ادامه ...

10 رمضان

١ ـ وفات حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) همسر گرامی پیامبر(صلی الله علیه و آله و...


ادامه ...

12 رمضان

برقراری عقد اخوت بین مسلمانان توسط رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که...


ادامه ...

13 رمضان

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی،‌ حاکم خونخوار بنی امیه در سیزدهم رمضان سال ۹۵ هـ .ق حاکم خونخوار...


ادامه ...

14 رمضان

شهادت مختار بن ابی عبیده ثقفی در چهاردهم رمضان سال ۶۷ هـ .ق مختار بن ابی عبیده ثقفی...


ادامه ...

15 رمضان

١ ـ ولادت با سعادت سبط اکبر، حضرت امام مجتبی(علیه السلام)٢ ـ حرکت حضرت مسلم بن عقیل...


ادامه ...

16 رمضان

ورود محمد بن ابی بکر به مصر در شانزدهم رمضان سال ۳۷ هـ .ق محمد بن ابی بکر...


ادامه ...

17 رمضان

١ ـ معراج پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم)٢...


ادامه ...

19 رمضان

ضربت خوردن امیرمؤمنان حضرت امام علی (علیه السلام) در محراب مسجد کوفه در نوزدهم ماه مبارک رمضان سال...


ادامه ...

20 رمضان

فتح مکه توسط سپاهیان اسلام در روز بیستم رمضان سال هشتم هـ .ق سپاهیان اسلام به فرماندهی رسول...


ادامه ...

21 رمضان

١ ـ شهادت مظلومانه امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام٢ ـ بیعت مردم با امام حسن مجتبی علیه...


ادامه ...

23 رمضان

نزول قرآن کریم در شب بیست و سوم رمضان کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن مجید نازل گردید. برخی چنین...


ادامه ...

29 رمضان

وقوع غزوه حنین در بیست و نهم رمضان سال هشتم هـ .ق غزوه حنین به فرماندهی رسول گرامی...


ادامه ...

30 رمضان

درگذشت ناصر بالله عباسی در سی ام رمضان سال ۶۲۲ هـ .ق احمد بن مستضیء ناصر بالله درگذشت....


ادامه ...
0123456789101112131415

انتشارات مؤسسه جهانی سبطين عليهما السلام
  1. دستاوردهای مؤسسه
  2. سخنرانی
  3. مداحی
  4. کلیپ های تولیدی مؤسسه

سلام ، برای ارسال سؤال خود و یا صحبت با کارشناس سایت بر روی نام کارشناس کلیک و یا برای ارسال ایمیل به نشانی زیر کلیک کنید[email protected]

تماس با ما
Close and go back to page