براي مقدمه چهل حديث نماز سخني کاملتر و عميق تر و جالبتر از مطالبي که در ابتداء باب نماز توضيح المسائل حضرت امام خميني رضوان الله تعالي عليه بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران آمده بود به نظر نرسيد لذا آن را برگزيديم به اميد آنکه همه عاشقان اهل بيت (ع) و آن عارف بزرگوار از کلمات درربار آنان توشه اي فراوان بردارند.
نماز مهمترين اعمال ديني است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادتهاي ديگر هم قبول مي شود و اگر پذيرفته نشود اعمال ديگر هم قبول نمي شود. و همان طور که اگر انسان شبانه روزي پنج نوبت در نهر آبي شستشو کند، چرک در بدنش نمي ماند نمازهاي پنجگانه هم انسان را از گناهان پاک مي کند. و سزاوار است که انسان نماز را در اول وقت بخواند و کسي که نماز را پست و سبک شمارد. مانند کسي است که نماز نمي خواند، پيغمبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: کسي که به نماز اهميت ندهد و آن را سبک شمارد سزاوار عذاب آخرت است . روزي حضرت در مسجد تشريف داشتند مردي وارد و مشغول نماز شد و رکوع و سجودش را کاملا به جاي نياورد، حضرت فرمودند: اگر اين مرد در حالي که نمازش اين طور است از دنيا برود، به دين من از دنيا نرفته است. پس انسان بايد مواظب باشد که با عجله و شتابزدگي نماز نخواند و در حال نماز به ياد خدا و با خضوع و خشوع و وقار باشد، و متوجه باشد که با چه کسي سخن مي گويد و خود را در مقابل عظمت و بزرگي خداوند عالم بسيار پست و ناچيز ببيند و اگر انسان در موقع نماز کاملا به اين مطلب توجه کند، از خود بي خبر مي شود، چنانکه در حال نماز تير را از پاي مبارک اميرالمؤمنين عليه السلام بيرون کشيدند و آن حضرت متوجه نشدند. و نيز بايد نمازگزار توبه و استغفار نمايد و گناهاني که مانع قبول شدن نماز است، مانند حسد، کبر، غيبت، خوردن حرام، آشاميدن مسکرات و ندادن خمس و زکات بلکه هر معصيتي را ترک کند. و همچنين سزاوار است کارهايي که ثواب نماز را کم مي کند و به جا نياورد، مثلا در حال خواب آلودگي و خودداري از بول به نماز نايستد، و در موقع نماز به آسمان نگاه نکند و نيز کارهايي که ثواب نماز را زياد مي کند به جا آورد، مثلا انگشتري عقيق به دست کند و لباس پاکيزه بپوشد و شانه و مسواک کند و خود را خوشبو نمايد.» (1).
مقدمه را با نقل حديث زيبايي (2) از پيامبر گرامي صلي الله عليه و آله و سلم به پايان مي بريم:
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
امت من چهار گروه هستند:
1 ـ گروهي نماز مي خوانند، ولي در نمازشان سهل انگارند «ويل» براي آنهاست، و «ويل» نام يکي از طبقات زيرين جهنم است، خداوند فرمود: (فويل للمصلين الذينهم عن صلاتهم ساهون) ماعون 4 و 5
پس «ويل» براي نمازگزاران است، آنهايي که در نمازشان سهل انگارند.
2 ـ گروهي گاهي نماز مي خوانند و گاهي نمي خوانند، پس «غي» مال آنهاست، و «غي» نام يکي از طبقات پايين جهنم است. خداوند متعال فرمود: (فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلوة و اتبعوا الشهوات فسوف يلقون غيا) .
سپس جانشين آن مردم خداپرست قومي شدند که نماز را ضايع کرده و از شهوات پيروي کردند، و اينها به زودي در «غي» افکنده خواهند شد.
3 ـ گروهي هيچ وقت نماز نمي خوانند، «سقر» براي آنهاست، «سقر» هم نام يکي از طبقات زيرين جهنم است که خداوند متعال فرمود: (ما سلککم في سقر قالوا لم نک من المصلين) مدثر .42
(اهل بهشت از اهل جهنم سئوال مي کنند) چه چيزي شما را به «سقر» کشاند؟ در جواب مي گويند : ما از نمازگزاران نبوديم.
4 ـ گروهي هميشه نماز مي خوانند، و در نمازشان خشوع دارند. خداوند متعال فرمود: (قد افلح المؤمنون الذين هم في صلاتهم خاشعون)
مؤمنون.1 و .2
مؤمنان رستگار شدند، آنهايي که در نمازشان با خشوع هستند. (3)
اميدواريم خداوند متعال همه ما را از گروه چهارم قرار دهد.
و اقم الصلاة ان الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر.
(عنکبوت، 45)
نماز را بپادار، که نماز انسان را از هر کار زشت و منکر باز مي دارد و ياد خدا بزرگتر است.
فصل اول: جايگاه نماز در اسلام
حديث اول اهميت نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
اول ما افترض الله علي امتي الصلوات الخمس، و اول ما يرفع من اعمالهم الصلوات الخمس، و اول ما يسألون عنه الصلوات الخمس.
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
نخستين چيزي که خداوند بر امت من واجب کرد نمازهاي پنجگانه است، و نخستين عملي که از آنان بالا برده مي شود، و از آنان سؤال مي شود همان نماز است.
کنز العمال، ج 7، ح 18859
حديث دوم
نماز و پايه هاي دين
عن ابي جعفر عليه السلام قال: بني الاسلام علي خمسة اشياء: علي الصلاة، و الزکوة و الحج و الصوم و الولاية.
امام باقر عليه السلام فرمود: اسلام بر پنج چيز بنا شده است:
نماز، زکات، حج، روزه و ولايت اهل بيت عليهم السلام. بحار، ج 82، ص .234
حديث سوم مثل نماز
عن ابي جعفر عليه السلام قال:
الصلاة عمود الدين، مثلها کمثل عمود الفسطاط اذا ثبت العمود ثبتت الاوتاد الاطناب، و اذا مال العمود و انکسر لم يثبت وتد و لا طنب.
امام باقر عليه السلام فرمود:
نماز ستون دين است، مثل آن همانند ستون خيمه است که وقتي استوار باشد ميخها و طنابها پا برجاست، و هرگاه ستون آن کج و شکسته شود هيچکدام از آنها استوار نمي مانند. بحار، ج 82، ص 218
حديث چهارم نماز موجب رستگاري
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
خمس صلوات من حافظ عليهن کانت له نورا و برهانا و نجاة يوم القيامة.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
کسي که بر نمازهاي پنجگانه محافظت و مراقبت نمايد اين نمازها براي او در قيامت، نور و وسيله نجات او خواهد بود.
کنز العمال، ج 7، حديث 18862
حديث پنجم نماز و نورانيت قلب
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
صلاة الرجل نور في قلبه فمن شاء منکم فلينور قلبه.
رسول اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
نماز هر کس، نوري در دل اوست، پس هر کس خواست، قلبش را نوراني کند.
کنز العمال، ج 7، حديث 18973
حديث ششم نماز ملاک قبولي اعمال
قال الصادق عليه السلام:
اول ما يحاسب به العبد الصلاة، فان قبلت قبل سائر عمله، و اذا ردت رد عليه سائر عمله .
امام صادق عليه السلام فرمود:
نخستين چيزي که از بنده حسابرسي مي شود نماز است، پس اگر نماز پذيرفته شد اعمال ديگرش نيز پذيرفته مي شود، چنانچه نمازش رد شود بقيه اعمال او هم قبول نخواهد شد.
وسائل الشيعه، ج 3، ص 22
حديث هفتم نماز و روش انبياء
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
الصلاة من شرايع الدين، و فيها مرضاة الرب عز و جل، فهي منهاج الانبياء.
پيامبر گرامي صلي الله عليه و آله فرمود:
نماز از آداب (اوليه) دين است، و آن مايه خشنودي خدا، و راه و روش پيامبران الهي است .
بحار، ج 82، 231
حديث هشتم نماز پرچم اسلام
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
علم الاسلام الصلاة، فمن فرغ لها قلبه و حافظ عليها بحدها و وقتها و سننها فهو مؤمن
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
نماز، پرچم اسلام است، مؤمن واقعي، کسي است که دل به آن دهد و مراقب حدود و آداب و وقت آن باشد.
کنز العمال، ج 7، حديث 18870
حديث نهم نماز و کارآئي آن
قال الصادق عليه السلام:
ان ملک الموت يدفع الشيطان عن المحافظ علي الصلاة و يلقنه شهادة ان لا اله الا الله، و ان محمدا رسول الله في تلک الحالة العظيمة.
امام صادق عليه السلام فرمود:
فرشته مرگ، شيطان را از کسي که مراقب نماز است دور مي کند، و شهادت بر وحدانيت خدا، و رسالت پيامبر را در هنگام هولناک مرگ به او تلقين مي کند.
وسائل الشيعه، ج 3، ص 19
حديث دهم نماز و فرزندان
قال الباقر عليه السلام:
انا نأمر صبياننا بالصلاة اذا کانوا بني خمس سنين، فمروا صبيانکم بالصلاة اذا کانوا بني سبع سنين.
امام باقر عليه السلام فرمود:
هنگامي که فرزندان ما پنج ساله شدند دستور مي دهيم نماز بخوانند، پس شما هم وقتي فرزندانتان به هفت سالگي رسيدند آنها را به نماز دستور دهيد.
وسائل الشيعه، ج 3، ص 12
فصل دوم: اهميت و فضيلت نماز
حديث يازدهم ارزش نماز
قال الصادق عليه السلام:
صلاة فريضة خير من عشرين حجة و حجة خير من بيت مملو ذهبا يتصدق منه حتي يفني او حتي لا يبقي منه شي ء.
امام صادق عليه السلام فرمود:
يک نماز واجب از بيست حج بهتر است، و يک حج از صدقه دادن خانه اي پر از طلا بهتر است، آنگونه که آن را صدقه دهند تا آنکه چيزي در آن نماند.
بحار، ج 82، 227
حديث دوازدهم برتري نماز
قال اميرالمؤمنين عليه السلام:
اوصيکم بالصلاة و حفظها، فانها خير العمل و هي عمود دينکم.
اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
شما را به نماز و مراقبت از آن سفارش مي کنم چونکه نماز برترين عمل و ستون دين شماست .
بحار، ج 82، ص 209
حديث سيزدهم اهميت نماز
قال النبي صلي الله عليه و آله:
ما من صلاة يحضر وقتها الا نادي ملک بين يدي الناس (ايها الناس) قوموا الي نيرانکم التي اوقدتموها علي ظهورکم فاطفئوها بصلاتکم.
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
هيچ گاه وقت نماز نمي رسد مگر اينکه فرشته اي در ميان مردم ندا مي دهد که: اي مردم بپاخيزيد و با نماز خود آتشهائي را که برافروخته ايد خاموش کنيد.
بحار، ج 82، ص 209
حديث چهاردهم برکات نماز
قال علي عليه السلام:
ان الانسان اذا کان في الصلاة فان جسده و ثيابه و کل شي ء حوله يسبح.
علي بن ابيطالب عليه السلام فرمود:
هنگامي که انسان مشغول نماز است بدن و لباس و هر چه پيرامون اوست خدا را تسبيح مي گويند .
بحار، ج 82، ص 213
حديث پانزدهم جايگاه نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
موضع الصلاة من الدين کموضع الرأس من الجسد.
رسول گرامي صلي الله عليه و آله فرمود:
جايگاه نماز در دين همانند سر است نسبت به بدن.
کنز العمال، ج 7، حديث 18972

حديث شانزدهم نماز و پاکي روح
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
مثل الصلوات الخمس کمثل نهر جار عذب علي باب احدکم يغتسل فيه کل يوم خمس مرات فما يبقي ذلک من الدنس.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
نمازهاي پنجگانه همانند نهر آب گوارائي جلوي درب خانه شماست چنانکه کسي هر روز خود را پنج بار در آن بشويد هيچگونه چرکي باقي نماند. (يعني کسي هم که شبانه روز نمازهاي پنجگانه را بخواند از آلودگيهاي روحي پاک مي شود) .
کنز العمال، ج 7، حديث 18931
حديث هفدهم نماز و پيمان خداوند
عن رسول الله صلي الله عليه و آله:
قال الله تعالي: افترضت علي امتک خمس صلوات و عهدت عندي عهدا انه من حافظ عليهن لوقتهن ادخلته الجنة، و من لم يحافظ عليهن فلا عهد له عندي.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
خداوند متعال فرمود: [اي پيامبر] بر امت تو نمازهاي پنجگانه را واجب کردم و با خود پيمان بستم که هر کس مراقب آن نمازها و وقت آنها باشد او را به بهشت داخل کنم و کسي که مراقب آنها نباشد من تعهدي نسبت به او ندارم.
کنز العمال، ج 7، ح 18872
حديث هيجدهم نماز و ياد خدا
عن الباقر عليه السلام قال:
ذکر الله لأهل الصلاة اکبر من ذکرهم اياه، الا تري انه يقول: اذکروني اذکرکم. (4)
امام باقر عليه السلام فرمود:
ياد خدا براي نماز خوانها بالاتر از ياد آنها از خدا است. آيا نمي بيني که خداوند مي فرمايد :
«مرا ياد کنيد تا شما را ياد کنم.»
بحار، ج 82، ص 199
حديث نوزدهم نماز و رحمت خدا
قال علي عليه السلام:
اذا قام الرجل الي الصلاة اقبل اليه ابليس ينظر اليه حسدا لما يري من رحمة الله التي تغشاه.
امام علي عليه السلام فرمود:
هرگاه کسي به نماز مي ايستد، شيطان حسودانه به او مي نگرد، بخاطر آنکه مي بيند رحمت خدا او را فرا گرفته است.
بحار، ج 82، ص 207
حديث بيستم نماز و ترک گناه
روي ان فتي من الانصار کان يصلي الصلاة مع رسول الله و يرتکب الفواحش، فوصف ذلک لرسول الله صلي الله عليه و آله فقال: ان صلاته تنهاه يوما ما، فلم يلبث ان تاب.
روايت شده که جواني از انصار با رسول خدا صلي الله عليه و آله نماز مي خواند و مرتکب گناه هم مي شد، اين موضوع براي رسول خدا صلي الله عليه و آله بيان شد. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمود: نمازش روزي او را از گناهان باز خواهد داشت، سپس طولي نکشيد که توبه کرد.
بحار، ج 82، ص 198
فصل سوم: اهميت وقت نماز
حديث بيست و يکم چگونه و چه وقت نماز بخوانيم؟
قال الصادق عليه السلام:
اذا صليت صلاة فريضة فصل لوقتها صلاة مودع تخاف الا تعود اليها.
امام صادق عليه السلام فرمود:
وقتي نماز واجب مي خواني آنرا در وقت خودش چنان بخوان که گويا ديگر هرگز به نماز موفق نمي شوي.
محجة البيضاء، ج 1، ص 350
حديث بيست و دوم اهميت وقت نماز

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
قال الله عز و جل: ان لعبدي علي عهدا ان اقام الصلوة لوقتها ان لا اعذبه، و ان ادخله الجنة بغير حساب.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
خداوند متعال مي فرمايد: من تعهدي نسبت به بنده ام دارم که اگر نماز را در وقتش بپا دارد او را عذاب نکنم و بي حساب او را به بهشت ببرم.
کنز العمال، ج 7، حديث 19036
حديث بيست و سوم پيامبر صلي الله عليه و آله و نماز اول وقت
عن عائشة قالت:
کان رسول الله صلي الله عليه و آله يحدثنا و نحدثه فاذا حضرت الصلوة فکانه لم يعرفنا و لم نعرفه اشتغالا بعظمة الله.
از عايشه نقل شده:
بارها اتفاق افتاد که پيامبر صلي الله عليه و آله با ما مشغول صحبت بود، هنگامي که وقت نماز مي رسيد مشغول و متوجه عظمت خدا مي شد گويا هرگز ما را نمي شناسند و ما هم او را نمي شناسيم.
محجة البيضاء، ج 1، ص 350
حديث بيست و چهارم نماز در وقت
قال الصادق عليه السلام:
ان العبد اذا صلي الصلاة لوقتها، و حافظ عليها ارتفعت بيضاء نقية، تقول: حفظتني حفظک الله، و اذا لم يصلها لوقتها، و لم يحافظ عليها رجعت عليه سوداء مظلمة، تقول: ضيعتني ضيعک الله.
امام صادق عليه السلام فرمود:
هنگامي که بنده اي سر وقت به نماز بايستد و مراقب آن باشد بصورت پاره اي نور سفيد بالا مي رود و مي گويد: تو مرا حفظ کردي خدا تو را حفظ کند، ولي وقتي نماز را در وقتش نخواند و مراقب آن نباشد آن نماز بصورت لکه سياه و تاريکي بر مي گردد و مي گويد: مرا ضايع کردي خدا تو را ضايع نمايد.
محجة البيضاء، ج 1، ص 340
حديث بيست و پنجم محبوبيت نماز در وقت
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
احب الأعمال الي الله الصلاة لوقتها، ثم بر الوالدين، ثم الجهاد في سبيل الله.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
محبوبترين کارها نزد خدا عبارتست از: نماز در وقت، سپس نيکي به پدر و مادر، بعد جهاد در راه خدا.
کنز العمال، ج 7، حديث 18897
فصل چهارم: سهل انگاري در نماز و ترک آن
حديث بيست و ششم سبک شمردن نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
ليس مني من استخف بصلاته لا يرد علي الحوض لا و الله.
رسول اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
کسي که نماز را سبک شمارد از من نيست و قسم بخدا او در حوض کوثر بر من وارد نخواهد شد .
بحار، ج 82، ص 224
حديث بيست و هفتم تحقير نماز
قال الصادق عليه السلام:
شفاعتنا لا تنال مستخفا بصلاته.
امام صادق عليه السلام فرمود:
شفاعت ما به کسي که نمازش را سبک بشمارد نمي رسد.
بحار، ج 82، ص 227
حديث بيست و هشتم تباه کردن نماز
قال النبي صلي الله عليه و آله:
لا تضيعوا صلاتکم فان من ضيع صلاته حشره الله مع قارون و فرعون و هامان.
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
نمازتان را تباه نکنيد، زيرا کسي که نمازش را تباه کند خدا او را با قارون و فرعون و هامان محشور کند.
بحار، ج 82، ص 202
حديث بيست و نهم نماز ناقص و پيامبر صلي الله عليه و آله
قال الباقر عليه السلام:
بينا رسول الله صلي الله عليه و آله جالس في المسجد اذ دخل رجل فقام فصلي فلم يتم رکوعه و لا سجوده فقال صلي الله عليه و آله: نقر کنقر الغراب لئن مات هذا و هکذا صلاته ليموتن علي غير ديني.
امام باقر عليه السلام فرمود:
هنگامي که رسول خدا صلي الله عليه و آله در مسجد نشسته بود مردي وارد شد و نماز خواند، ولي رکوع و سجود آنرا بطور کامل انجام نداد، پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: همانند کلاغ نوک زد، اگر او بميرد و نمازش چنين باشد با دين غير دين من مرده است.
محجة البيضاء، ج 1، ص 340
حديث سي ام سهل انگاري در نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
الصلاة عماد الدين فمن ترک صلاته متعمدا فقد هدم دينه، و من ترک اوقاتها يدخل الويل، و الويل واد في جهنم کما قال الله تعالي: ويل للمصلين الذينهم عن صلاتهم ساهون.
رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله فرمود:
نماز ستون دين است، پس کسي که عمدا نمازش را ترک کند دينش را خراب کرده است و کسي که به اوقات نماز اهميت ندهد داخل «ويل» خواهد شد و «ويل» محلي در جهنم است. خداوند در قرآن فرمود: «ويل جاي کساني است که در نمازشان سهل انگاري مي کنند.» (5)
بحار، ج 82، ص 202
حديث سي و يکم نتيجه ترک نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
لا تترکن الصلوة متعمدا فانه من ترک الصلوة متعمدا فقد برئت منه ذمة الله و رسوله.
رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:
نماز را عمدا ترک نکنيد، چون کسي که آن را عمدا ترک نمايد از قلمرو خدا و رسول او بيرون مي رود.
کنز العمال، ج 7، ح 19096
حديث سي و دوم ترک نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
من ترک صلوة لا يرجوا ثوابها، و لا يخاف عقابها، فلا ابالي أيموت يهوديا او نصرانيا او مجوسيا.
رسول گرامي صلي الله عليه و آله فرمود:
کسي که نماز را ترک نمايد در حاليکه نه اميد به پاداش آن دارد، و نه از عذاب آن مي ترسد، من هم اهميت نمي دهم که او يهودي بميرد يا نصراني يا مجوسي.
بحار، ج 82، ص 202
حديث سي و سوم ترک نماز و کفر
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
من ترک صلاته حتي تفوته من غير عذر، فقد حبط عمله، ثم قال: بين العبد و بين الکفر ترک الصلاة.
پيامبر عظيم الشأن صلي الله عليه و آله فرمود:
کسي که نماز را بدون عذر بجا نياورد تا وقتش بگذرد، اعمالش از بين مي رود، سپس فرمود : فاصله بين بنده و کفر، ترک نماز است. (يعني کسي که نماز را ترک کند کافر محسوب مي شود) .
بحار، ج 82، ص 202
حديث سي و چهارم عاقبت ترک نماز
قال رسول الله صلي الله عليه و آله:
من ترک الصلاة متعمدا کتب اسمه علي باب النار ممن يدخلها.
رسول اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
کسي که نماز را عمدا ترک کند بر درب جهنم، نامش از دوزخيان نوشته مي شود.
کنز العمال، ج 7، ح 19090
فصل پنجم: آداب و شرائط پذيرش نماز

حديث سي و پنجم نماز و شرائط پذيرش آن
قال الصادق عليه السلام:
قال الله تبارک و تعالي: انما اقبل الصلاة لمن تواضع لعظمتي، و يکف نفسه عن الشهوات من اجلي، و يقطع نهاره بذکري، و لا يتعاظم علي خلقي، و يطعم الجايع و يکسو العاري، و يرحم المصاب، و يؤوي الغريب.
امام صادق عليه السلام فرمود:
خداوند متعال فرمود: نماز کسي را مي پذيرم که:
1 ـ در مقابل عظمت من فروتني کند.
2 ـ از خواسته هاي نفساني بخاطر من خود را دور کند .
3 ـ روزش را با ياد من بپايان برد.
4 ـ بر بندگانم بزرگي نفروشد.
5 ـ به گرسنه غذا دهد.
6 ـ برهنه را بپوشاند.
7 ـ به مصيبت ديده مهرباني کند.
8 ـ غريب را پناه دهد.
حديث سي و ششم
ميزان قبولي نماز
عن ابي عبد الله عليه السلام قال:
من احب ان يعلم اقبلت صلاته ام لم تقبل، فلينظر هل منعته صلاته عن الفحشاء و المنکر؟ فبقدر ما منعته قبلت منه.
امام صادق عليه السلام فرمود:
کسي که دوست دارد بداند نمازش پذيرفته شده است يا نه؟ بايد ببيند آيا نمازش او را از زشتيها و ناپاکي ها دور کرده است؟ پس به اندازه اي که دور کرده باشد همانقدر از نمازش پذيرفته شده است.
بحار، ج 82، ص 198
حديث سي و هفتم نماز و ولايت اهل بيت عليهم السلام
قال رجل لزين العابدين عليه السلام: ما سبب قبولها؟
قال عليه السلام:
ولايتنا و البرائة من اعدائنا.
مردي از امام زين العابدين عليه السلام سئوال کرد: ملاک پذيرش نماز چيست؟
امام عليه السلام در پاسخ فرمود:
ولايت ما و برائت از دشمنان ما.
بحار، ج 84، ص 245
حديث سي و هشتم نماز واجب و مستحب
قال الباقر عليه السلام:
ان العبد ليرفع له من صلاته نصفها و ثلثها و ربعها و خمسها فما يرفع له الا ما اقبل عليها بقلبه و انما امروا بالنوافل ليتم لهم ما نقصوا من الفريضة.
امام باقر عليه السلام فرمود:
نمازي که بنده بجا مي آورد، گاهي نصف و گاهي يک سوم و گاهي يک چهارم و گاهي يک پنجم آن بالا برده مي شود، پس بالا برده نمي شود مگر آن نمازي که با توجه قلبي انجام گيرد . مردم مأمور به انجام نمازهاي مستحب شده اند تا نقص نماز واجب آنها توسط مستحبات جبران شود.
الحقايق تأليف مرحوم فيض کاشاني، ص .219
حديث سي و نهم نماز با اذان و اقامه
قال ابوعبد الله عليه السلام:
من صلي باذان و اقامة صلي خلفه صفان من الملائکة، و من صلي باقامة بغير اذان صلي خلفه صف واحد من الملائکة.
قلت له: و کم مقدار کل صف؟ فقال: اقله ما بين المشرق و المغرب، و اکثره ما بين السماء و الارض.
امام صادق عليه السلام فرمود:
کسي که با اذان و اقامه نماز بخواند دو صف از فرشتگان پشت سر او به نماز مي ايستند، و کسي که با اقامه و بي اذان نماز بخواند يک صف پشت سرش نماز مي گزارند. راوي سؤال کرد : مقدار هر صف چقدر است؟ امام فرمود: حداقل آن از مشرق تا مغرب و حداکثر آن بين زمين و آسمان است.
وسائل الشيعه، ج 4، ص 620
حديث چهلم نماز و دعا
قال ابو عبد الله عليه السلام:
ان الله فرض عليکم الصلوات الخمس في افضل الساعات، فعليکم بالدعاء في ادبار الصلوات .
امام صادق عليه السلام فرمود:
خداوند نمازهاي پنجگانه را در بهترين ساعتها بر شما واجب کرد. بنابراين پس از نمازها (که در بهترين وقتها انجام مي گيرد) دعا کنيد.
خصال، ج 1، ص 278
________________________________________
1 ـ توضيح المسائل حضرت امام خمين (ره) ص 99
2 ـ زيبايي اين حديث در اين است که پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه و آله اين تقسيم بندي را از قرآن استفاده کرده و آيات مربوط به هر گروه را هم بيان فرموده است.
3 ـ المواعظ العدديه، باب چهارم ص 122
4 ـ بقره / 152
5 ـ سوره ماعون / 4