ƒ57 «أُولئِکَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَ يَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَ يَخافُونَ عَذابَهُ إِنَّ عَذابَ رَبِّکَ كانَ مَحْذُوراً»
 
ترجمه  :
57. اين‌ها كسانى هستند خدا را مى‌خوانند و طلب مى‌كنند به سوى پروردگار خود وسيله كه كدام يك از آن‌ها نزديك‌تر است و اميد به رحمت الهى دارند و خوف از عذاب او محققاً بايد از عذاب الهى حذر كرد.

تفسير :
[دو نوع تفسير براى اين آيه]
اين آيه شريفه را دو نحوه مى‌توان تفسير كرد: يك نحوه كه مفسرين گفتند[1]  كه (أُولئِکَ الَّذِينَ يَدْعُونَ) مراد مشركين هستند كه ملائكه و عيسى(علیه السلام) و ساير الهه آن‌ها را مقرب درگاه الهى مى‌دانند و خدا را مى‌خوانند.
(يَبْتَغُونَ إِلى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ)، چنانچه در جاى ديگر گفتند: (ما نَعْبُدُهُمْ إِلّا لِيُقَرِّبُونا إِلَى اللهِ زُلْفى)[2]  و نيز گفتند: (وَ اللهُ أَمَرَنا بِها)[3] .
 (أَيُّهُمْ أَقْرَبُ) هر كدام آلهه خود را اقرب مى‌دانند: يك دسته ملائكه را، يك دسته انبيا را، يك دسته اصنام را كه مى‌گويند اين‌ها صورت ملائكه است، يك دسته خورشيد و ماه و ستارگان را، يك دسته آتش و گاو و گوساله و غير اين‌ها. (وَ يَرْجُونَ رَحْمَتَهُ) به اين عبادت الهه (وَ يَخافُونَ عَذابَهُ) در ترك عبادت آن‌ها (إِنَّ عَذابَ رَبِّکَ كانَ مَحْذُوراً).
نحوه دوم اينكه (أُولئِکَ) اشاره به انبيا باشد[4]  در آيه سابقه كه فرمود: (وَلَقَدْ فَضَّلْنا بَعْضَ النَّبِيِّينَ عَلى بَعْضٍ)[5]  اين انبيا (الَّذِينَ يَدْعُونَ) خدا را مى‌خوانند و مى‌پرستند (يَبْتَغُونَ إِلى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ) به عبادت و بندگى و اعمال حسنه (أَيُّهُمْ) كدام يك از اعمال و عبادات (أقْرَبُ) به رحمت الهى و افضل است، چنانچه از اميرالمومنين است كه فرمود: هر وقت كه دو امر بر من پيش آمد شد آنكه افضل بود اختيار كردم[6] .
(وَ يَرْجُونَ رَحْمَتَهُ) اين‌ها اميدشان به رحمت الهى از همه بيشتر است (وَ يَخافُونَ عَذابَهُ) خوف آن‌ها از همه بالاتر است (إِنَّ عَذابَ رَبِّکَ كانَ مَحْذُوراً) و به نظرْ اين تفسير انسب و اقرب و اظهر است، والله العالِم بمراده[7] .

________________________________________________________________________________________

[1] .  تفسير التبيان: ج6، ص491 و تفسير مجمع البيان: ج6، ص651.
[2] .  ما پرستش نمى‌كنيم اين‌ها را مگر براى اينكه ما را نزديك كنند به سوى خداوند قرب ومنزلتى. سوره زمر: آيه 3.
[3] .  و خداوند امر فرموده ما را به اين عمل. سوره اعراف: آيه 28.
[4] .  تفسير التبيان: ج6، ص490 و تفسير مجمعع البيان: ج6، ص263.
[5] .  همين سوره: آيه 55.
[6] .  مجمع البيان: ج6، ص651 و تفسير التبيان: ج6، ص491.
[7] .  خداوند مراد خويش را مى‌داند.

نوشتن دیدگاه