حسن فرزند محبوب بن وهب جعفر بن وهب از موالي قبيله بحلي بود. نياي بزرگ وي «وهب» اهل سند و از بندگان «جرير بن عبدالله بجلي» به شمار مي‌رفت، صاحب حرفه مهم ساخت زره جنگجويان بود و گويا امام علي عليه‌السّلام به همين خاطر خواستار خريدن وي از جرير شد،‌ او که راضي به فروختن وهب نبود، وهب را آزاد کرد و سپس به عنوان موالي قبيله بجلي شناخته شد. اما وي پس از آزادي حضور امام شتافت و خدمت آن حضرت را به پا داشت.
اين رخداد بدون ترديد در دوره خلافت امام علي (ع) و در کوفه بايد اتفاق افتاده باشد، زيرا جرير در برابر درخواست حضرت توان رويارويي نداشته و از آنجا که راضي به فروش نبوده، وهب را آزاد نموده است. سخن پيرامون وهب به همين جا خاتمه مي‌يابد و تا حسن بن محبوب مدارک هيچ اطلاعي از اين خانواده بدست نمي‌دهند. اما از آنجا که حسن لقب «زره‌ساز» داشته است، مي‌توان گفت که فرزندان وهب حرفه پدر را در پيش گرفته‌اند و به همين نام خوانده مي‌شدند. حسن چنان که نواده‌اش جعفر بن محمد بن حسن ياد مي‌کند فردي ورزيده بوده و اين خصوصيت با حرفه وي همخواني داشته است. وي علاوه بر اندام عضلاني، گونه و چانه‌اي بي مو و صورتي تهي و قامتي ميانه داشت و از پاي راست مي‌لنگيد. حسن به زره‌سازي اکتفا نکرد و به فراگيري دانش پرداخت و به پيشاهنگان از گروه شيعيان پيوست اگر چه از چگونگي و زمان پيوستن وي به گروه شيعه اطلاعي در دست نيست، اما در دوره حضرت موسي بن جعفر عليه‌السّلام به عنوان يکي از شخصيتهاي معروف شيعه شناخته مي‌شد و از موسي بن جعفر عليه‌السّلام به عنوان يکي از شخصيتهاي معروف شيعه شناخته مي‌شد و از دانشمندن بنام دوره آن حضرت و امام رضا عليه‌السّلام به شمار مي‌رفت. و به پيشگاه آن دو امام رسيد و از آنان روايت کرد. حسن در دانش چنان شهره شد که طوسي از او به عنوان يکي از ستونهاي چهارگانه زمان ياد کرده است و تأليفات چندي از وي به جا مانده که از آن جمله کتاب تفسير است.
ابن محبوب پس از امام رضا عليه‌السّلام چهره پنهان به خود گرفت و نامي از وي بر سر زبانها نيست و با توجه به فوت ايشان 224 ه. ق، به نقل از وي از امام جواد و امام هادي عليهماالسلام سخني در دست نيست. گرچه ابن نديم او را جزو اصحاب امام جواد عليه‌السّلام ذکر مي‌کند، اما ديگر علما به آن اشاره‌اي ندارند و به نظر مي‌رسد که به پيشگاه امام جواد و امام هادي عليهماالسلام نرسيده باشد. با اين همه نمي‌توان او را جزو منحرفان به شمار آورد و مي‌توان گفت که اتهام انحراف از سوي عد‌ه‌اي به سبب آن که از علي بن ابي حمزه بطايني روايت کرده است، ناروا مي‌نمايد، زيرا حسن مورد تأييد امام رضا عليه‌السّلام بوده است و قريب به اتفاق علماي رجال او را فردي موثق و مورد اعتماد ذکر کرده‌اند. حسن بن محبوب گرچه خدمت امام جواد عليه‌السّلام نرسيد اما فرزندش محمد جزو اصحاب آن حضرت ذکر شده است و از آن امام بزرگوار روايت دارد. لذا بعيد به نظر نمي‌رسد که محمد رابط ميان پدر و امام (ع) بوده و يا اين که حسن بن محبوب بنا به اوضاع سياسي و يا اجتماعي، مجاز به ارتباط با امام جواد و امام هادي عليهماالسلام نبوده است.

نوشتن دیدگاه