الگو سازى روشى است كه مكاتب الهى در كنار مجموعه احكام متعالى و نظامهاى قانونى پيشرفته بـه آن تـوجـه داشـتـه انـد در اين مكاتب، انسان كامل تنها يك نظريه نيست، بلكه تحققى عينى و نـمـونـه هـايـى واقعى دارد كه نوع بشر مى تواند با پيروى از آنها خود را به كمال مقصود، نزديك و نزديك تر سازد.
امـامـان مـعـصـوم بـرجسته ترين الگوهايى هستند كه اسلام به عنوان تحقق كامل احكام خود به مردم معرفى كرده است در تعريفى كوتاه مى توان گفت آن بزرگواران، قرآن هاى مجسمى بودند كه در ميان مردم زيستند و صراط مستقيم را به انسان نمودند.
در ايـن مـيان حضرت ابا عبداللّه الحسين (ص) به لحاظ موقعيت ويژه و وظيفه خاصى كه شرايط ويژه زمانى براى آن حضرت مقرر مى داشت از نوع ويژگى برخوردار است.
امـام حـسـيـن (ص) نـه تـنـها الگوى انسان هاى وارسته و نمونه كامل يك انسان الهى است، بلكه سـمـبـل مقاومت نسل هاى ستمديده در مقابل موج بيداد ستمگران و نماد ايثار و فداكارى در راه احياى حق واعلاى كلمة اللّه است، چنان كه امروز نام و نشانه مقاومت و ياد او رمز ايستادگى است.
واقـعـه عاشورا، هر چند از آن جهت كه به دشمنان آن حضرت مربوط مى شود بزرگترين جنايت ونـهـايـت رذالـت و حضيض روح انسانى است، ولى از آن جهت كه به آن حضرت و يارانش مربوط مى شود،اوج فضيلت و بزرگوارى و نمايش عالى ترين فضايل انسانى است.
كـسـانـى كـه بـه دنـبـال تـربـيـت روح و پـرورش فـضايل انسانى هستند، بدون شك مى توانند بهترين معيارهاى انسانيت را در روش و منش آن حضرت بدست آورند.
در ايـن نـوشـتـار بـر آنيم تا با گذرى كوتاه بر زندگى آن بزرگ انسان الهى، و نظرى به زواياى زندگى آن حضرت، به ويژه در جريان نهضت آسمانيش خود و خوانندگان را پرتوى فراهم آوريم كه روشنايى بخش راه طولانى مقصد باشد كه:
ان الحسين مصباح الهدى و سفينة النجاة.
نكات قابل توجه در اين مقاله به اين قرار است:
نـظـر بـه اينكه اين مقاله به منظور استفاده در برنامه هاى راديويى تهيه شده است، مطالب آن به صـورت قسمت هاى كوتاه و مجزا با عناوين و سرفصل هاى مستقل ارائه گرديده است و از آنجا كه بـراى شـنـونـدگان مقيم خارج كشور استفاده خواهد شد، تمام مطالب از كتب معتبر اهل سنت اسـتـخـراج شده و محل نقل هر واقعه در كتاب هاى مورد استناد، با ذكر جلد و صفحه تعيين و در پايان جزوه نيز مشخصات هر كتاب،از قبيل ناشر و تاريخ نشر بيان شده است.
كتبى كه در اين نوشتار و مورد استفاده قرار گرفته، همگى از كتب معتبر و از نويسندگان مورد اعـتـمـاداهـل سنت مى باشند، بعضى از اين نويسندگان در تعصب به پايه اى رسيده اند كه تا حد امكان از نقل فضايل اهل بيت (ص) خوددارى مى كنند و آنچه را نيز به ناچار نقل مى كنند با تحليل و توضيح به غيروجه صحيح معنى مى كنند.
عـلـى رغـم اينكه اين نويسندگان به لحاظ اعتقادات خاص تلاش كرده اند تا آنجا كه ممكن است واقـعـه عاشورا و نهضت كربلا را معمولى و فاجعه قتل حضرت ابا عبداللّه الحسين (ص) را كمرنگ جـلـوه دهـنـد وبـر خلاف روش خود در نقل وقايع تاريخى، اين قسمت از تاريخ را به اختصار نقل كرده اند، ولى نتوانسته اند موجى را كه از تذكر اين واقعه ايجاد مى شود كنترل كنند.
مـا تلاش كرده ايم تا آنجا كه ممكن است متن تاريخ را بدون هيچ كاستى و عارى از هر افزوده نقل كـنـيـم و در حـد امـكـان از اظـهـار نـظـر خوددارى كرده، برداشت و نظريه پردازى را به عهده خوانندگان و شنوندگان بگذاريم.
در پاره اى از موارد كه گريزى از اظهار نظر نيافتيم، تحليل ها و نظرهاى شخصى را از متن تاريخ جداكرده ايم تا موجب اشتباه نشود و احيانا به كتاب هاى مورد استناد نسبت داده نشوند.
امـيـد كه آنچه در ادامه مى آيد، مقبول طبع اهل نظر قرار گيرد و گامى باشد هرچند كوتاه، در راه بازخوانى اين حادثه عظيم تاريخ اسلام.
مــرا از جوهــر غـم آفـريـدند.
تــو را از ابــر، نـم نـم آفريـدنـد.
براى گريه درسوگ حسين است.
اگــر مـــاه محـــرم آفـريـدنـد.
گروه معارف
مركز پژوهشهاى اسلامى صدا و سيما
---------------------------------------------
مركز پژوهشهاى اسلامى صدا و سيما

نوشتن دیدگاه