آن حضرت روز يك شنبه، هفتم ماه صفر، سال 128 هجرى قمرى (1) در روستائى به نام أ بواء بين مكّه معظّمه و مدينه منوّره ديده به جهان گشود.
نام: موسى (2) صلوات اللّه و سلامه عليه.
كنيه: ابوالحسن، ابوالحسن اوّل، ابوالحسن ماضى، ابوابراهيم، ابوعلىّ، ابواسماعيل، ابواسحاق و....
لقب: عبد صالح، كاظم، باب الحوائج، صابر، رجل، امين، عالم، زاهر، صالح، شيخ، وفىّ، نفس زكيّه، زين المجتهدين و....
نقش انگشتر: حضرت داراى دو انگشتر بود، كه نقش هر كدام به ترتيب عبارتند از: ((حَسْبِيَاللّهُ))، ((المُلْكُ لِلّهِ وَحَدَهُ)).
پدر: امام جعفر، صادق آل محمّد صلوات اللّه عليهم.
مادر: حميده مصفّاة اندلسى، دختر صاعد بربرى.
دربان: محمّد بن فضل، مفضّل بن عمر را گفته اند.
مدّت امامت: حضرت روز دوشنبه، 25 شوّال، سال 148 هجرى قمرى، پس از شهادت پدر بزرگوارش، در بيست سالگى منصب امامت و زعامت جامعه اسلامى را به عهده گرفت و تا سال 183 هجرى، امامت آن حضرت به طول انجاميد.
مدّت عمر: آن حضرت مدّت بيست سال و بنابر نَقلى 19 سال، هم زمان با پدر بزرگوارش و مدّت 35 سال پس از آن ادامه حيات داد كه جمعا 55 سال طبق مشهور، عمرى با بركت و پر از مشقّت را سپرى نمود، گرچه بعضى عمر آن حضرت را تا 58 سال نيز گفته اند.
علّت زندانى شدن آن امام مظلوم صلوات اللّه و سلامه عليه را طبق آنچه گفته اند، چنين است:
در آن سالى كه هارون الرّشيد به سفر حجّ رفت و در كنار قبر حضرت رسول صلى الله عليه و آله جمعى از بنى هاشم و از آن جمله امام موسى كاظم عليه السلام را ديد، كه جهت زيارت قبر آن حضرت حضور دارند.
هنگامى كه هارون الرّشيد نزديك قبر مطهّر رسيد، گفت: ((السّلام عليك يا رسول اللّه! يا بنى عمّى!)) يعنى؛ سلام بر تو اى رسول خدا!
اى پسر عمويم.
در همين حال، امام موسى كاظم عليه السلام جلو آمد و هنگامى كه نزديك قبر مطهّر رسيد؛ اظهار داشت: ((السّلام عليك يا أ بة!))
يعنى؛ سلام بر تو اى پدر.
هارون الرّشيد با ديدن چنين صحنه اى، چهره خود را درهم كشيد و كينه و عداوت آن حضرت را بر دل گرفته و مصمّم بر تحقير و قتل حضرت شد.
مضافا بر آن كه سخن چينان دنياپرست و رياست طلب - كه در هر زمان بوده و هستند - از موقعيّت سوء استفاده كرده و در هر فرصت مناسبى بر عليه آن حضرت نزد هارون بدگوئى و سخن چينى نموده و او را بر عليه حضرت، تحريك مى كردند.
تا آن كه هارون به بغداد مراجعت كرده و دستور جلب آن حضرت را صادر كرد؛ و حضرتش را در بصره زندانى گرداند.
و چون مدّتى را در آن جا سپرى نمود، به بغداد منتقل شده؛ و در زندانى مخوف و وحشتناك تحت انواع شكنجه هاى جسمى و روحى محبوس گرديد.
در اين كه حضرت سلام اللّه عليه در چند مرحله زندانى شد؛ و نيز جمعا چه مدّت زمانى را در زندان سپرى نمود، بين مورّخين اختلاف است.
بنابر مشهور: حضرت توسّط سِندى بن شاهك؛ و به دستور هارون الرّشيد مسموم گرديد؛ و در روز جمعه، 25 رجب، سال 183 هجرى قمرى (3) در زندان بغداد به شهادت رسيد؛ و جسد مطهّرش در قبرستان بنى هاشم كاظمين دفن گرديد.
خلفاء و سلاطين هم عصر آن حضرت: دوران امامت آن حضرت هم زمان بود با حكومت منصور دوانيقى، محمّد مهدى عبّاسى، هادى عبّاسى، هارون الرّشيد.
تعداد فرزندان: مرحوم سيّد محسن امين رحمة اللّه عليه تعداد 18 پسر و 19 دختر از فرزندان امام موسى كاظم عليه السلام را نام برده است؛ ولى بعضى ديگر گفته اند: آن حضرت داراى 37 دختر و 23 پسر بوده است.
نماز آن حضرت: دو ركعت است، در هر ركعت پس از قرائت سوره حمد، دوازده مرتبه سوره توحيد خوانده مى شود.(4)
و پس از پايان سلام نماز، تسبيحات حضرت فاطمه زهراء عليهاالسلام گفته مى شود؛ و سپس حوائج و خواسته هاى مشروعه خويش را از درگاه خداوند متعال تقاضا نموده، كه ان شاء اللّه بر آورده خواهد شد.
امشب به راستى شبم از روز بهتر است
در شب كسى نديده عيان گردد آفتاب
تنها نه بزم من ز جمالش فروغ يافت
پرسيد عارفى كه بگو كيست يار تو
گفتم به او نشين و بشنو كه يار من
هم زاده نبىّ بود و بضعه بتول
سِرّ علىّ، مقام جلىّ، نور منجلى
از آدم و مسيح به درگاه جود او
آدم طفيل و اصل وجود تو زين سبب
شاها به غير صادر اوّل كه جدّ تو است
امروز روز شادى زهراى اطهر است
روز ولادت است و نشاط است و خرّمى
از دامن حميده برآمد مهين مهى
مسرور و شاد، صادق آل علىّ نگر
---------------------------------------
1-مطابق با بيستم آبان 124 شمسى.
2-نام مبارك حضرت با عنوان امام ((موسى كاظم)) عليه السلام طبق حروف ابجد كبير 1077 مى باشد.
3-مطابق با 13 شهريور 178 شمسى.
4-تاريخ ولادت و ديگر حالات حضرت برگرفته شده است از: اصول كافى ج 1، تهذيب الاحكام ج 6، تاريخ اهل البيت عليه السلام، مجموعه نفيسه، مستدرك الوسائل، تذكرة الخواص، اعيان الشيعه ج 2، ينابيع المودّه، الفصول المهمّه، كشف الغم ج 2، عيون المعجزات، اعلام الورى، بحارالانوار: ج، دلائل الامامة، جمال الاسبوع، دعوات راوندى و...
5-اشعار از شاعر محترم: آقاى محمّد آزادگان.
------------------------------
مؤلف: عبد الله صالحى