در آيات و روايات سفارش شده است كه خوب است دعا در وقت نماز باشد (يعنى يا قبل از نماز و يا بعد از آن) دعاهايى كه از رسول اكرم صلى اللّه عليه و آله و ائمه اطهار عليهم السلام پيش از نماز و بعد از آن به ما رسيده است و در اصول كافى، يك باب روايات دعاهاى پيش از نماز و يك باب دعاهاى بعد از نماز را ذكر فرموده، از آن جمله:
عن صفوان الجمال قال شهدت اباعبدالله عليه السلام و استقبل القبلة قبل التكبير و قال اللهم لاتؤ يسنى من روحكم ولاتقنطنى من رحمتك و لاتؤ منى مكرك فانه لاياءمن مكرالله الا القوم الكافرين (1).
يعنى خدمت امام صادق عليه السلام بودم كه ايشان پيش از شروع به نماز، در حالى كه رو به قبله ايستاده بود و هنوز تكبير نگفته بود؛ چنين گفت: خداوندا! مرا از مهر و لطف خود ماءيوس و بى بهره نگردان! خدايا مرا از رحمت خود نااميد نگردان! خدايا! مرا مورد مكر و كيفر ناگهانى خود قرار مده (كه به خيال خودم در امان باشم) به درستى كه هيچ كس خود را از مكر خدا در امان نمى داند؛ مگر گروه زيان كاران
يك روايت هم از دعاهاى بعد از نماز نقل مى كنيم:
از معاوية بن عمار چنين نقل شده است كه گفت:
من قال فى دبر الفريضة يا من يفعل مايشاء و لايفعل مايشاء احد غيره، ثلاثا ثم سئل، و اعطى ماسئل (2)
يعنى معاويه بن عمار كه از اجله اصحاب امام صادق عليه السلام و موسى بن جعفر عليه السلام است - گفت: هر كس بعد از نماز واجب، سه مرتبه اين دعا را بگويد وبعد حاجات خود را از خدا بخواهد، آنچه طلب كند داده خواهد شد:
يا من يفعل مايشاء و لايفعل ما يشاء غيره؛ اى خدايى كه آنچه بخواهى انجام مى دهى و انجام نمى دهد غير از تو، هر كس آن چه خواسته باشد، قدرت و توانايى از آن ذات مقدس تو است و غير اتو كسى قدرت ندارد.
در روايت ديگرى از محمد الجعفى از پدرش آمده است كه گفت:
قال: كنت كثيرا ما اشتكى عينى فشكوت ذلك الى ابى عبدالله فقال الا اعلمك دعاء لدنياك و آخرتك و بلاغا لوجع عينيك قلت بلى قال تقول فى دبر الفجر و دبر المغرب اللهم انى اساءلك بحق محمد و آل محمد عليك صل على محمد و آل محمد و اجعل النور فى بصرى و البصيرة فى دينى و اليقين فى قلبى و الاخلاص فى عملى و السلامة فى نفسى و السعة فى رزقى و الشكر لك ابدا ما ابقيتنى (3)
محمد جعفى از پدرش نقل مى كند كه من خيلى از اوقات از ناراحتى چشم شكايت داشتم تا اينكه موضوع را خدمت امام صادق عليه السلام عرض كردم. ايشان فرمود: آيا به تو ياد ندهم دعايى را براى حوائج دنيا و آخرت و براى برطرف شدن درد چشمت؟ گفتم: بله فرمود: بعد از نماز صبح و نماز مغرب اين دعا را بگو: اللهم انى اسئلك...؛ خداوندا! تو را به حقى كه محمد و آل محمد بر تو دارند قسم مى دهم كه بر محمد و آلش ‍ دورد فرستى و درد چشم من نور، و در ديدن من بصيرت و التفات، و در قلب من يقين، و در عمل من اخلاص، و در نفسم سلامتى و در رزقم گشايش قرار دهى و تا زمانى كه زنده باشم، توفيق شكرگزارى هميشگى به من مرحمت فرمايى.
خلاصه اين كه در وقت نماز خصوصيتى بيشتر براى دعا و مناجات و راز و نياز به درگاه خالق متعال وجود دارد و اگر خدا توفيق دهد سزاوار است كه تعقيبات و دعاهاى بعد از نمازها را كه مرحوم حاج شيخ عباس در مفاتيح الجنان نقل نموده بخوانيم (گرچه گاهگاهى باشد) اكثر آنها دعاهايى است كه ائمه اطهار عليهم السلام خود مقيد بخواندن آنها بوده اند.
----------------------------------------------
1-اصول كافى، ج 2، ص 544
2-همان، ص 549
3-همان
------------------------------------------
سيد محمد على جزايرى (آل غفور)

نوشتن دیدگاه