احسان و فضل حق نسبت به همه ى موجودات به ويژه انسان فراگير ، و سفره ى رحمت بى نهايتش گسترده ، و لطف و مهربانى و كرمش براى همگان آماده است . درگاهش درگاه نوميدى نيست ، و پيشگاهش پيشگاه بخل و طرد كردن نمى باشد . فضل و جود و كرم و بخشش دائمى است و دست عطايش براى عطا كردن به همگان باز و چشم انتظاريش براى روى آوردن بندگانش به درگاهش هميشگى است . به حضرت داود (عليه السلام) خطاب فرمود : زمينيان را بگو : چرا با من دوستى نمى كنيد كه سزاوار دوستى منم؟ من خدايى هستم كه با من بخل نيست ، با داناييم جهل نيست ، با صبرم ناتوانى نيست ، در صفتم تغيير نيست ، در گفته ام تبديل نيست ، رحمتم فراگير است ، از فضل و كرم برنگردم ، در ازل بر خود رحمت نوشتم ، عود محبت سوختم ، دل بندگانم به نور معرفت افروختم ، من دوست آنم كه مرا دوست است ، رفيق آنم كه مرا رفيق است ، همنشين آنم كه در خلوتِ ذكر با من است ، مونس آنم كه به ياد من انس دارد . داود ! هر كه مرا جويد ، مرا يابد ، و او كه مرا يابد سزاوار است كه مرا نبازد . داود ! نعمت از ماست ، شكر ديگرى مى كنند ; دفع بلا از ماست ، از ديگرى مى بينند ; پناهگاهشان حضرت ماست ، به ديگران پناه مى برند ; مى گريزند ولى عاقبت باز مى گردند!!
چنين متن زيبا و پرمعنايى در كتاب هاى باارزش اسلامى ، فراوان به چشم مى خورد ، اينگونه متن ها به انضمام آيات قرآن مژده ى عظيمى از جانب خداست ، كه بندگان به فضل و احسانش اميد بندند و براى روا شدن حاجاتشان دست گدايى به سوى او بردارند و بدانند كه راه رسيدن به مقاصد و مطالبشان دعاست و كمتر اتفاق مى افتد كه مهمّى از مهماتشان و حاجتى از حاجاتشان بدون دعا برآورده شود ، به همين خاطر روايات اسلامى به ويژه روايات صادره ى از جانب اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام) ، براى دعا جايگاهى خاص ، و ارزشى ويژه ، و اعتبارى كم نظير ، و حسابى مخصوص باز كرده اند . از رسول بزرگوار اسلام (صلى الله عليه وآله وسلم) روايت شده :
إِنَّ الدُّعاءَ هُوَ العِبادَة(1).
« يقيناً دعا عبادت است ».
1 ـ محجّة البيضاء : 2 / 282 ، كتاب الأذكار و الدعوات ، باب 2.
و از آن حضرت نقل شده :
الدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ(1).
« دعا مغز عبادت است ».
از حضرت باقر (عليه السلام) روايت شده :
أَفضَلُ العِبادَةِ الدُّعاءُ(2).
« برترين عبادت دعاست ».
و از آن حضرت روايت شده :
. . . مَا مِن شَىء أفضَلُ عِندَ اللّهِ عزَّ وجلَّ مِن أن يُسئَلَ وَيُطْلَبَ مِمّا عِندَه ، وَما أَحَدٌ أَبغَض إِلَى اللّهِ مِمّن يَستَكبِرَ عَن عِبادَتِهِ وَلا يَسئَلُ ما عِندَهُ(3).
«چيزى نزد خدا برتر از خواستن و درخواست فيوضاتى كه نزد اوست نيست ، و كسى در پيشگاه او مبغوض تر از آن كه از دعا به درگاهش تكبر ورزد ، و از فيوضات حضرتش درخواست نكند نمى باشد ».
از اميرالمؤمنين (عليه السلام) روايت شده :
أَحَبُّ الأَعمالِ إلَى اللّهِ تَعَالى فِى الأَرضِ الدُّعاءُ(4).
«محبوبترين كارها به سوى خدا در همه ى روى زمين دعاست ».
و نيز آن حضرت فرمود :
الدُّعاءُ مَفاتِيحُ النَّجاحِ ، وَمَقاليدُ الفَلاحِ ، وَخَيْرُ الدُّعاءِ مَا صَدَرَ عَن صَدْرِ نَقِىّ وَقَلْبِ تَقِىّ ، وَفِى المُناجاةِ سَبَبُ النَّجاةِ وَبِالإِخلاصِ يَكونُ الخَلاصُ ، فَإِذا اشتَدَّ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ محجّة البيضاء : 2 / 282 ، كتاب الأذكار و الدعوات ، باب 2 .
2 ـ محجّة البيضاء : 2 / 283 ، كتاب الأذكار و الدعوات ، باب 2 .
3 ـ كافى : 2 / 466 ، باب فضل الدعاء . . . ، حديث 2 .
4 ـ كافى : 2 / 467 ، باب فضل الدعاء . . . ، حديث 8 .
الفَزَعُ فَإِلَى اللّهِ المَفزَعُ(1) .
« دعا كليدهاى پيروزى ، و مخازن كاميابى است . بهترين دعا ، دعايى است كه از سينه ى صاف و دل پاك درآيد ، و در مناجات ، وسيله ى نجات و رهايى به اخلاص است ، و چون بى تابى سخت شود پناه جويى به درگاه خداست ».
از امام صادق (عليه السلام) روايت شده :
. . . فَإِذا نَزَلَ البَلاءُ فَعَلَيكُم بِالدُّعاءِ وَالتَّضَرُعِ إِلَى اللّهِ(2).
«هنگامى كه بلا نازل شود ، حتماً به دعا و زارى به درگاه خدا روى آوريد ».
و آن حضرت فرمود :
عَلَيكَ بِالدُّعاءِ ; فَإِنَّ فيهِ شِفاءً مِن كُلِّ داء(3).
« بر تو باد به دعا ; زيرا دعا درمان از هر دردى است ».
دعا در روايات
- بازدید: 1013