ƒ64 «وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِکَ وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِکَ وَ رَجِلِکَ وَ شارِكْهُمْ فِى الاَْمْوالِ وَ الاَْوْلادِ وَ عِدْهُمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلّا غُرُوراً»
 
ترجمه  :
64. و به سرعت بگير و جدا كن از طريق ثواب هر قدر كه مى‌توانى كسانى را كه بتوانى از اولاد آدم به صوت خود و بِرُبا آن‌ها را به لشكر خود سواره و پياده و شركت كن با آن‌ها در اموال و اولاد و به آن‌ها وعده بده و وعده نمى‌دهد شيطان مگر فريب.
 
تفسير :
[در بيان بعضى از كارهاى شيطان]
(وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ) امر تهديدى است، چنانچه كسى را كه قابل هدايت نيست و اطاعت نمى‌كند مى‌گويى: برو هر غلطى كه مى‌خواهى بكن. و «استفزاز» به معنى اخذ به سرعت است و قطع چيزى از چيزى، مثل اينكه پارچه را قطعه قطعه كنى و در اينجا قطع از طريق حق و صواب است. و (مَنِ اسْتَطَعْتَ) كسانى هستند كه شقاوت آن‌ها را گرفته و مخالفت انبيا و تكذيب آن‌ها را مى‌كنند كه شيطان بر آن‌ها تسلط پيدا كرده، چنانچه مى‌فرمايد: (إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ * إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ)[1] .
 
(بِصَوْتِکَ) صداى شيطان به زبان مبلغين سوء و آمرين به منكرات و ناهين از معروفات است، چنانچه دارد :
«مَنْ أصغى إلى ناطقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ فإن كانَ مِن اللهِ فَقَدْ عَبَدَ الله وإن كانَ مِنَ الشيطان فَقَدْ عَبَدَ الشيطان»[2] .
  پس اين‌ها عبده شيطان هستند و در قرآن مى‌فرمايد: (أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يا بَنِى آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّيْطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ)[3]  و نيز مى‌فرمايد: (يا بَنِى آدَمَ لا  يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطانُ) الى قوله تعالى (إِنّا جَعَلْنَا الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ لِلَّذِينَ لا يُوْمِنُونَ)[4] .
 (وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ) «جلب» آن است كه كسى را بگيرند و ببرند در حبس، مى‌گويى: فلانى را جلب كردند. و شيطان جلب مى‌كند، چنانچه گفت: (لاََقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَکَ الْمُسْتَقِيمَ * ثُمَّ لآَتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أَيْمانِهِمْ وَ عَنْ شَمائِلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شاكِرِينَ)[5] .
 (بِخَيْلِک وَ رَجِلِک) سواره‌هاى شيطان و پياده‌هاى او كسانى هستند راكباً و ماشياً مى‌روند رو به معاصى و كفر و ظلم (وَ شارِک‌هُمْ فِى الاَْمْوالِ) اموال محرمه به طرق غير مشروعه به اغواى شيطان و شرك اوست (وَ الاَْوْلادِ) كسانى كه از طريق زنا يا در حال حيض و نفاس يا بدون بسم الله به دنيا آيند (وَ عِدْهُمْ) وعده شيطان بقاى در دنيا و جمع مال و خطر فقر و امر به فحشاست : (الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ)[6] .
(وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلّا غُرُوراً) [وعده شيطان] تمامش فريب و اغواست.

________________________________________________________________________________________

[1] .  محققآ شيطان تسلط ندارد بر كسانى كه ايمان آوردند و بر پروردگار خود توكل مى‌كنند،منحصرآ تسلط آن بر كسانى است كه او را تولّى مى‌كنند و كسانى كه به او[= خدا] شرك مى‌آورند. سوره نحل: آيات 99 ـ 100.
[2] .  هر كس به صحبت‌هاى كسى گوش دهد، در واقع او را پرستيده است. پس اگر درباره خداو از خدا صحبت كند، او خدا را پرستيده و اگر از شيطان سخن بگويد شيطان را عبادتكرده است. كافى: ج6، ص434، ح24 و عيون اخبار الرضا(علیه السلام): ج2، ص272.
[3] .  آيا قرارداد نكردم با شما و عهد و ميثاق نگرفتم اى پسران آدم! اينكه عبادت و اطاعتن كنيد شيطان را، محققاً او از براى شما دشمنى است آشكارا و واضح. سوره يس: آيه 60.
[4] .  اى اولاد آدم! گمراه و فاسد نكند شيطان شما را... محققآ ما قرار داديم شياطين را اوليا ازبراى كسانى كه ايمان نمى‌آورند. سوره اعراف: آيه 27.
[5] .  من هم البته مى‌نشينم سر راه اولاد آدم و جلوگيرى مى‌كنم كه در صراط مستقيم تو قدم نگذارند. پس از آنكه صراط مستقيم را بر آن‌ها گرفتم مى‌آيم از مقابل روى آن‌ها و ازعقب سر آن‌ها و از طرف راست آن‌ها و از طرف چپ آن‌ها و نمى‌يابى اكثر آن‌ها راشكرگزار. سوره اعراف: آيات 16 ـ 17.
[6] .  شيطان به شما وعده فقر و تهى دستى مى‌دهد سوره بقره: آيه 268.

نوشتن دیدگاه