خانواده

اصل بحث ما این است که در یک زندگی سالم اسلامی، تمنّا از طرف مرد و پذیرش تمنّا از طرف زن مطرح است و این کل یک زندگی اسلامی است. برای تشکیل خانواده و در کانون خانواده، هر کدام از زن و مرد وجوهی از ابعاد شخصیت خود را در راستای احیاء خانواده از فردیت خارج می کنند و غرق جنبه اجتماعی خانواده می نمایند. و البته وجوهی از ابعاد شخصیتی هرکس مربوط به خود اوست و ربطی به خانواده ندارد و در آن حالت هر کدام در درون خود خصلت های فردی خود را دارند. مثل من و شما که در مقابل هم دو نفر انسانیم با خصوصیات فردی مربوط به خود، اما در مقابل خداوند هیچیم، هیچ، و همه فردیت خود را غرق ربوبیّت او می کنیم. اگر زن و مرد از آن جهت که باید نظر به خانواده داشته باشند و جنبه فردیّت خود را در مقابل خانواده نفی کنند، این کار را نکردند، عملاً کارشان به مقابله با همدیگر می انجامد، دیگر نه کار زن پذیرش تمنّای مرد خواهد بود و نه مرد نسبت به آن زن و خانواده احساس مسئولیت می کند، و ناخواسته کانون ارتباط آن دو به عنوان اعضاء خانواده ویران می شود. ولی اگر زن هویت خود را در قبول تمنّای مرد و کمک به مرد برای رساندن خانواده به اهداف مورد نظر جستجو کرد، مقصد بزرگی را دنبال کرده است.
گاهی ما خودمان گم شده ایم و می خواهیم خود را پیدا کنیم ولی نمی دانیم خودِ گم شده خود را کجا پیدا کنیم، در این بحث می خواهیم عرض کنیم، خودِ گمشده زن در قبول تمنّاهای همسرش پیدا می شود- چون موضوع بحث ما زن است این مثال را می زنم وگرنه مرد هم همین طور است- اگر زن هویت گمشده خود را در پذیرش تمنّاهای مرد پیدا کند و مرد را در این پذیرش تمنّا کمک کند تا بتواند مسئولیت اداره خانواده را، که کلش به عهده مرد است، خوب انجام دهد، این زن در این شرایط به یک موفقیت بزرگ دست پیدا کرده است.
وقتی انسان به جای خدا، محور شد و «من» های زن و مرد به میدان آمد، به جای تمنّا از طرف مرد و پذیرش از طرف زن، دو تمنّا روبه روی هم قرار می گیرند و در این حالت هیچ وقت کانون خانواده به درستی شکل نمی گیرد. چون بالاخره یک نفر باید مسئولیت کلی خانواده را براساس اصولی که شریعت تعریف کرده است به عهده بگیرد و دیگری جهت موفقیت آن مدیریت، باز بر اساس اصولی که شریعت تعریف کرده، ظرائفی را که در توان دارد به کار بندد تا آن خانواده به عنوان یک واحد توحیدی شکل بگیرد و جلو رود. در راستای مسئولیت کلی مرد، شریعت می فرماید: خروج زن از خانه باید به اذن و اجازه شوهرش باشد و زن هم به جهت بندگی خدا، از شوهرش اجازه می گیرد، نه به جهت فربه کردن منِ شوهر، چون هر دو براساس اصول شریعت الهی عمل می کنند و در مقابل خدا هیچ اند هیچ. بحث فربه کردن «منِ» مرد مطرح نیست، بحث احترام به مسئولیتی است که خداوند به عهده مرد گذاشته است. توصیه ای که دین به زنان می کند این است که حرف همسران خود را بشنوید ولی برای خدا، وقتی روشن شد به خاطر حکم خدا حرف او را می شنوید دیگر «منِ» همسرتان فربه نمی شود بلکه مسئولیت او بیشتر می گردد. در خانواده اگر خدا محور شد یکی تکلیفش می شود رهبری کلی خانواده برای رساندن آن خانواده به فضایی که اعضاء در یگانگی با هم نظرها را به سوی حضرت احد بیاندازند و دیگری تکلیفش می شود کمک کردن و پذیرفتن تمناهای مسئول خانواده برای اینکه خانواده به وحدت مطلوب برسد. در راستای چنین هدفی است که زن احساس می کند با تمام وجود در تحقق آن هدف در صحنه است. اگر خدا محور شد یکی مثل ملوانی که می خواهد این کشتی را به ساحل برساند، تکلیفش می شود دستور دادن و یکی تکلیفش می شود پذیرش دستورات ملوان، تا در رساندن کشتی به ساحل سهیم باشد. وقتی هر کدام براساس اصول شرعی جایگاه و وظایف خود را تعریف کنند هیچ کدام منیّتی ندارند. اختلاف و دوگانگی وقتی است که هر کدام یک منِ جداگانه داشته باشند. نه آنکه هر کدام منِ خود را در وظایف شرعیه ذوب کرده باشند. آری وقتی مَن وسط باشد آن که قدرتش بیشتر است حاکم می شود و آن که ضعیف تر است محکوم می گردد.

نوشتن دیدگاه