خانواده

اگر تقوا به عنوان مقصد اصلی زندگی، مورد غفلت قرار گیرد همه چیز وارونه می شود. قرآن می فرماید:«یَا أیُّها النَّاسُ اعبُدُوا رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم وَالَّذِینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقُونَ»؛(8) این آیه می فرماید: خداوند شما و گذشنگان را خلق فرمود و دستور به عبادت و بندگی داد تا متقی شوید، روشن می کند که مقصد خلقت تقوا و حاکم شدن حکم خدا بر تمام ابعاد انسان است. حال اگر در زندگی چنین رویکردی مورد نظر باشد، همه ی دستورات دین جای خود قرار می گیرند و زن و مرد نیز از وظایفی که خداوند به عهده هر کدام قرار داده است، راضی اند. اما وقتی از این موضوع غفلت شود، زن و مرد رقیب یکدیگر قلمداد می شوند، در این حالت زن حس می کند مرد برای او یک شئ مزاحم است که جلوی فعالیت های او را می گیرد، چون منِ او را کنترل می کند، و مرد هم نسبت به زن چنین احساسی دارد. هر دو یکدیگر را شیئ مزاحم می دانند و چون نمی توانند از همدیگر جدا شوند، سعی می کنند به زعم خود مزاحمت آن دیگری را به حداقل برسانند و او را تابع خود کنند، چون حق در میان نیست، من در میان است، هر من موقعی دلش حال می آید که آن دیگری نوکرش باشد. از طرفی چون در نظام الهی به واقع هر کدام توانایی ها و سرمایه هایی دارند که دیگری ندارد و لذا به یکدیگر نیازمندند، بدون آن که از هم جدا شوند، همواره این جنگ ادامه می یابد، چون به جهت همان امکاناتی که هر کدام دارند به راحتی یکی نمی تواند دیگری را برده خود کند، و در نتیجه در این جنگ هیچ کدام پیروز نمی شوند و هر چند یکی از آنها به ظاهر پیروز شود، به وقتش آن دیگری انتقام خود را می گیرد. و از آن جهت چون با حفظ امنیت خود می خواهند زندگی را ادامه دهند، هر کدام برای دیگری ارزشی قائل نیست و به چیزی غیر از این زندگی نظر دارد و آرامش را در بیرون از خانه جستجو می کند، هر دو از صبح تا بعد ازظهر مشغول کار هستند، عصر هم آقا یک طور خود را در بیرون خانه مشغول می کند، خانم هم تا آخر شب به بازار می رود و عملاً به جای آمدن به خانه، به خوابگاه می آیند، اینها هیچ وقت نمی توانند با هم باشند. امیدشان به ناکجا آباد است «روم جایی که آن اینجا نباشد».
اگر مرد و زن امامشان را درست انتخاب نکردند زندگی برایشان مردابی می شود که همدیگر را فرو می برند و عملاً بدون آنکه بخواهند، در سراسر عمر بلای جان هم می باشند نه وسیله تعالی یکدیگر. آری! وقتی منیت ها رشد کند انتظاری جز این نباید داشت. آنهایی که سعی می کنند با به شغل رساندن زنان به زعم خود به آنها خدمت کنند و عملاً در مسائل اقتصادی به آنان میدان دهند، باید متوجه باشند با ضعف مردان و زنان همتای مناسب خود را از دست می دهند و وقتی توازن اقتصادی به نفع زنان تغییر کرد عملاً توازن مرد و زن به هم می خورد و این شروع سقوط خانواده است.
در ابتدای بحث مطرح شد که خداوند می فرماید:«وَ لَقَد کَرَّمنَا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلنَاهُم فِی البَرِّ وَ البَحرِ وَ رَزَقنَاهُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ وَ فَضَّلنَاهُم عَلَی کَثِیرٍ مِّمَّن خَلَقنَا تَفضیِلاً»؛(9) آدمیان را کرامت دادیم پس خود را با رشد منیت کوچک نکنید. دنیا دنی و پایین است و حفظ کرامت خدادادی به این است که انسان خود را در حد دنیا پایین نیاورد. در جایی که بندگی خدا در میان نیست انسان خود را در حد دنیا و نان و آب و پول پایین می آورد و لذا به جای نفی منیت در مقابل خدا، منیت ها رشد می کند و در چنین شرایطی هیچ کس با هیچ کس نمی سازد، حتی دو همسر در یک خانه. در آیه بعد می فرماید آدم ها روزی را به یاد آورید که شما را با امامتان می خوانند و شما جذب مقصدی می شوید که برای خود انتخاب کرده اید، در آن صورت اگر با پیدا کردن امامی قابل پذیرش، ابعاد راست و مبارک خود را رشد داده باشید حاصل حیات شما و برآیند زندگی شما همواره با یمن و مبارکی و راستی همراه است، چون جنبه های متعالی و مبارک خود را با خود به صحنه قیامت آورده اید، در آنجا به ابدیتی با برکت دست می یابید، بدون آنکه احساس کنید مورد ظلم قرار گرفته اید. سپس می فرماید:«وَ مَن کَانَ فِی هَذِهِ أعمَی فَهُوَ فِی الآخِرَهِ أعمَی وَأضَلُّ سَبِیلاً»؛(10) هر کس در این دنیا کور بود و امامی که او را هدایت کند انتخاب نکرد در آن دنیا نیز کور است و راه سیر به سعادت را نمی شناسد و گمراهی اش صدها برابر گمراهی در دنیا است. چون الگوهایی که برای رسیدن به مقصد انتخاب کرده است او را به رشد منیت و پیروی از نفس امّاره دعوت کردند. خانم «سیمون دوبُوار» همسر ژان پل ساتر در مصاحبه خود در نشریه «ابزرواتور» می گوید:
«به عنوان اولین کار، زنان باید خارج از خانه کار کنند. در گام دوم در صورت امکان باید از ازدواج خودداری کنند، مسئله دوم شغل برای زنان است که به آنها اجازه می دهد در صورت نیاز از همسر خود جدا شوند. با داشتن شغل آنها می توانند خرج خود و فرزندانشان را تأمین کنند... به خوبی می دانم کار در جامعه امروز نه تنها رهایی بخش نیست، بلکه انسان را با خود بیگانه می کند. اما در نهایت زنان باید از میان یکی از این دو از خود بیگانگی را انتخاب کنند، خانه داری یا اشتغال در بیرون از خانه».(11)
بنده بدون هر شرحی عزیزان را به تأمل در سخنان این خانم دعوت می کنم تا معلوم شود چه چیزی را می خواهند از زنان ما بگیرند و چه چیزی را به جای آن پیشنهاد می کنند، آیا این نوع پیشنهادها مبارزه با مردسالاری و احیای حقوق زنان است؟

- پینوشتها -

8 - سوره بقره، آیه 21 .
9 - سوره اسراء، آیه70 .
10 - سوره اسراء، آیه72 .
11 - نشریه «نوول ابزرواتور» آغاز سال 1972 .

نوشتن دیدگاه