در سنت صحيح و مورد اتفاق، دستور زيارت قبور و ترغيب به آن وارد شده و تمام بزرگان مذاهب اسلامى به طور اتفاق بر طبق آن فتوى داده و گفته اند كه آن مستحب است، بلكه بعضى از ظاهريه چنانكه بسيارى به آن تصريح كرده اند از باب اخذ به ظواهر، حكم به وجوب كرده اند.
و اينك مقدارى از آن نصوص را ذيلا مى آوريم:
1- از بريده به طور مرفوع آمده است كه: از زيارت قبور نهيتان مى كردم اينك زيارتشان كنيد. و ترمذى اضافه كرده است: خداوند به پيامبرش اذن داد كه قبر مادرش را زيارت نمايد.
مسلم در صحيحش آن را آورده و ترمذى در سنن گفته است: اين حديث حسن و صحيح است.
و نسائى در سنن جلد 4 صفحه 89 آن را آورده است، و حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 374 از صحيح بخارى و مسلم آن را نقل كرده است. و بغوى در مصابيح السنه جلد 1 صفحه 116 آن را آورده و از روايات صحيح شمرده است.
و منذرى در الترغيب و الترهيب جلد 4 صفحه 118 آن را نقل كرده و ابن الدبيع در تيسير الوصول جلد 4 صفحه 210 گفته است: آن را صاحبان صحاح ششگانه جز بخارى نقل كرده اند.
2- از عبيد الله بن مسعود به طور مرفوع در حديثى چنين آمده است: " قبرها را زيارت كنيد، زيرا آدمى را نسبت به دنيا زاهد و نسبت به آخرت متذكر مى سازد ".
ابن ماجه در سننش جلد 1 صفحه 476 و ابو الوليد محمد بن عبد الله ازرقى در اخبار مكه جلد 2 صفحه 170 آن را نقل كرده و حاكم در مستدرك صفحه 375 و منذرى در الترغيب و الترهيب آن را صحيح دانسته، و بيهقى در " السنن الكبرى " جلد 4 صفحه 77 نيز آن را آورده است ..
3- از انس بن مالك به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى كرده بودم، اينك آنها را زيارت كنيد، زيرا شما را به ياد مرگ مى اندازد ".
حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 375 آن را آورده و صحيحش دانسته است.
4- از ابن عباس به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى كرده بودم، اينك آنها را زيارت كنيد و حرف هاى بيهوده نگوئيد ".
چنانكه در مجمع الزوائد هيثمى، جلد 3 صفحه 58 آمده: طبرانى در " الكبير " و " الاوسط " آن را آورده است.
5- از زيد بن خطاب در حديث مرفوعى آمده است " من شما را از زيارت قبور نهى مى كردم اينك هر كس از شما بخواهد زيارت كند، زيارت كند ".
طبرانى آن را در " الكبير " آورده و هيثمى در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آن را از او نقل كرده است.
6- از ابى هريره به طور مرفوع آمده است: " پس قبرها را زيارت كنيد، زيرا آن يادآور مرگ است "شما را به ياد مرگ مى اندازد" ".
مسلم در صحيحش و احمد در مسندش جلد 1 صفحه 441، و ابن ماجه در " السنن " جلد 1 صفحه 476 و ابو داود در سننش جلد 2 صفحه 72 و نسائى در " السنن " جلد 4 صفحه 90 و حاكم در " مستدرك " جلد 1 صفحه 376 و بيهقى در سنن كبرايش جلد 4 صفحه 76 و منذرى در الرغيب و الترهيب " جلد 4 صفحه 118 آن را آورده اند. 7- از بريده به طور مرفوع آمده است: " من قبلا شما را از زيارت قبور نهى مى كردم و اينك زيارتشان كنيد كه بر خيراتتان مى افزايد ".
حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 376 آن را آورده و او با ذهبى آن را صحيح دانسته است و بيهقى نيز آن را در سننش جلد 4 صفحه 76 آورده است.
8- از انس ابن مالك به طور مرفوع آمده است: " من قبلا شما را از زيارت قبور نهى مى كردم و اينك هر كس كه مى خواهد قبرى را زيارت كند، زيارت كند زيرا دل را نرم مى كند و چشم را مى گرياند و ياد آخرت مى آورد، و حرفهاى بيهوده نگوئيد "
احمد در مسندش جلد 3 صفحه 250 - 237 و حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 376 آن را آورده و آنها و ذهبى آن را صحيح دانسته اند و بيهقى در سنن كبرايش جلد 4 صفحه 77 نيز آن را آورده است.
9- از زيد بن ثابت به طور مرفوع آمده است: " قبور را زيارت كنيد و حرفه هاى بيهوده نگوئيد ".
طبرانى در " الصغير " چنانكه در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آمده آن را آورده است.
10- از ابى ذر بطور مرفوع آمده است: " قبرها را زيارت كن كه ترا به ياد آخرت مى اندازد. " حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 377 آن را آورده و گفته است، راويان آن، همه ثقه و مورد اعتمادند، و منذرى در " الترغيب و الترهيب " جلد 4 صفحه 118 آن را آورده است.
11- از ابى سعيد خدرى به طور مرفوع در حديثى آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى كرده بودم اينك زيارت كنيد و سخنى كه خدا را به غضب در آورد نگوئيد ".
بزار و هيثمي در مجمع الزوائد جلد 3 صفحهء 58 آن را آورده اند و هيثمي گفته است: رجال آن، دجال روايات صحيح هستند.
12 -از ابى سعيد خدرى به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى كرده بودم اينك آنها را زيارت كنيد و حرفهاى بيهوده نگوئيد "
بيهقى در سنن كبرايش جلد 4 صفحه 77 آن را آورده است.
13- از ابى سعيد خدرى به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى كرده بودم اينك زيارتشان كنيد كه مايه عبرت است".
احمد در مسندش جلد 3 صفحه 38 و حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 375 آن را آورده و به اتفاق ذهبى آن را صحيح دانسته اند. بيهقى در سنن كبرايش جلد 4 صفحه 77 و منذرى در " الترغيب و الترهيب " جلد 4 صفحه 118 آن را آورده و گفته است: راويانش مورد احتجاج در روايت صحيح هستند.
و هيثمى در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 گفته است: رجال آن رجال روايت صحيح هستند.
14- از طلحه بن عبد الله آمده است: گفته: يا رسول خدا كه مى خواست: قبور شهداء، را زيارت كند بيرون رفتيم تا اينكه مى گويد: " وقتى كه كنار قبور شهداء، آمديم، فرمود: " اين قبور برادران ما است ". ابو داود در سننش جلد 1 صفحه 319 و بيهقى در سنن كبرى جلد 5 صفحه 249 آن را آورده است.
15- از على امير المومنين به طور مرفوع در حديثى آمده است: " من شما را زيارت قبور نهى مى كردم و اينك آنها را زيارت كنيد كه آخرت را به يادتان مى آورد ".
احمد در مسندش جلد 1 صفحه 145 و هيثمى در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آن را آورده نهايت آنكه احمد از طريق عبد الله بن مسعود در مسندش جلد 1 صفحه 452 آن را مختصر تر آورده است.
16- ابو الوليد محمد بن عبد الله ازرقى در اخبار مكه. جلد 2 صفحه 170 گفته است: " ابن ابى مليكه در حديثى كه آن را به رسول خدا رسانده است به من خبر داد كه فرمود است: " پيش مردگانتان برويد و بر آنها درود بفرستند يا برايشان دعا كنيد "خزاعى شك داشته"، زيرا وسيله عبرت شما است.
17- از بريده به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى مى كردم اينك زيارتشان كنيد كه زيارتشان مايه تذكر است ". ابو داود در سننش جلد 2 صفحه 72 آن را آورده است.
18- از ثوبان به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى كرده بودم اينك زيارتشان كنيد و زيارتتان را درود بر آنها و استغفار برايشان قرار دهيد "
چنانكه در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آمده طبرانى در " الكبير " آن را آورده است.
19- از پيامبر اكرم آمده است: " كسى كه مى خواهد قبرى را زيارت كند، زيارت كند و نگويد مگر خوبى، زيرا مرده از انچه كه زنده ناراحت مى شود ناراحت مى گردد "
شيخ شعيب حريفيش در " الروض الفائق فى المواعظ و الرقائق " جلد 1 صفحه 19 آن نقل كرده است 20.
20- از جابر به طور مرفوع آمده است: " من شما را از زيارت قبور نهى مى كردم اينك آنها را زيارت كنيد " خطيب آن را در تاريخش جلد 13 صفحه 264 آورده است.
21- از ام سلمه به طور مرفوع آمده است: " شما را از زيارت قبور نهى مى كردم و اينك زيارتشان كنيد كه مايه عبرت شما است.
طبرانى آن را، در " الكبير "آورده چننانکه در مجمع الزوائد هيثمي جلد 3 صفحهء 58 آمده است.
22- از عايشه آمده است که " رسول خدا به بقيع مي رفت و مي گفت: درود بر شما که در خانهء مومنين آرميده ايد، و به شما آنچه که دربارهء فردا وعده داده شده بود، عنايت گرديد، و ما نيز به شما ان شاءالله ملحق خواهيم شد، خدايا اهل بقيع را بيامرز ".
مسلم در صحيحش و بيهقى در سنن جلد 4 صفحه 79 و جلد 5 صفحه 249 و شربينى در مغنى جلد 1 صفحه 357 و ديگران آن را نقل كرده اند.
23- از عايشه آمده است: " پيامبر اكرم از زيارت قبور نهى كرده آنكاه تجويز فرموده فكر مى كنم كه گفته است: چون آدمى را بياد آخرت مى اندازد "
بزار و هيثمى آن را در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آورده اند و هيثمى آن را در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آورده اند و هيثمى گفته است: تمام رجال آن مورد اعتمادند..
25- از عايشه در حديثى به طور مرفوع آمده است: " برادرانتان را زيارت كنيد و بر آنها درود بفرستيد كه در آنها عبرت است ".
طبرانى آن را در اوسط روايت كرده چنانكه در مجمع الزوائد جلد 3 صفحه 58 آمده است.
26- فاطمه رضى الله عنها قبر عمويش حمزه را هر جمعه زيارت مى كرد و در آنجا نماز مى خواند و گريه مى كرد.
بيهقى در سننش جلد 4 صفحه 78 و حاكم در مستدرك جلد 1 صفحه 377 آن را آورده اند و حاكم گفته است: راويان اين حديث همه شان ثقه و مورد اعتمادند.
آنگاه گفته است: در بحث از زيارت قبور بطور همه جانبه و كوشش كردم تا در ترغيب به اين كار شريك باشم و كسى كه بخل به گناهش دارد، بداند كه آن عمل مستحبى است و درود خدا بر محمد و آلش. امينى مى گويد:
در اين باره احاديث ديگرى نيز وجود دارد كه بيش از اين در آن باره سخن را به درازا نمى كشانيم، هر كس بخواهد مى تواند تفصيل آنرا در كتب فقه و حديث، در باب قربانيها و نوشيدنيها بيابد.
فلياتوا بحديث مثله ان كانوا صادقين
" اگر راست مى گويند، حديثى به مانند آن بياورند " "سوره طور، آيه 34"

نوشتن دیدگاه