بَابُ الْقَسْوَةِ  
1- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عِيسَى رَفَعَهُ قَالَ فـِيـمـَا نـَاجـَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مُوسَى ع يَا مُوسَى لَا تُطَوِّلْ فِى الدُّنْيَا أَمَلَكَ فَيَقْسُوَ قَلْبُكَ وَ الْقَاسِى الْقَلْبِ مِنِّى بَعِيدٌ
اصول كافى جلد 4 صفحه :22 رواية :1
1- عـلى بـن عـيـس در حـديـثـى مـرفـوع روايـت كـنـد كـه فـرمـود: در آن چـه خـداى عـزوجـل بـا موسى عليه السلام مناجات كرد اين بود كه : اى موسى در دنيا آرزوى خود را دراز مكن كه دلت سخت ، و سخت دل از من دور است .
شــرح :
مـجـلسـى عـليـه الرحـمـه گـويـد: درازى آرزو ايـن اسـت كه انسان مرگ را فراموش كند و دور پـنـدارد، و گـمـان كـنـد كـه عـمـرش دراز بـاشـد، يـا آرزوهـاى بـسـيـاری كـه جـز در طـول عـمـر به دسـت نـيـايـد، و ايـن مايه سخت دلى است ، يعنى نترسيدن و نداشتن هراس از تـرسـنـاكی هـا، و نـپـذيـرفـتـن پـنـدهـا سـودمـنـد، چـنـان كـه يـاد مـرگ دل انسان را نرم و هنگام تذكر خدا و مرگ ترسناك كند.

2- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَفْصٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ دُبَيْسٍ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ إِذَا خـَلَقَ اللَّهُ الْعـَبـْدَ فـِى أَصـْلِ الْخـِلْقـَةِ كَافِراً لَمْ يَمُتْ حَتَّى يـُحـَبِّبَ اللَّهُ إِلَيـْهِ الشَّرَّ فـَيَقْرُبَ مِنْهُ فَابْتَلَاهُ بِالْكِبْرِ وَ الْجَبْرِيَّةِ فَقَسَا قَلْبُهُ وَ سـَاءَ خـُلُقـُهُ وَ غـَلُظَ وَجـْهُهُ وَ ظَهَرَ فُحْشُهُ وَ قَلَّ حَيَاؤُهُ وَ كَشَفَ اللَّهُ سِتْرَهُ وَ رَكِبَ الْمَحَارِمَ فـَلَمْ يَنْزِعْ عَنْهَا ثُمَّ رَكِبَ مَعَاصِيَ اللَّهِ وَ أَبْغَضَ طَاعَتَهُ وَ وَثَبَ عَلَى النَّاسِ لَا يَشْبَعُ مِنَ الْخُصُومَاتِ فَاسْأَلُوا اللَّهَ الْعَافِيَةَ وَ اطْلُبُوهَا مِنْهُ
اصول كافى جلد 4 صفحه :22 رواية :2
2- امـام صـادق عليه السلام فرمود: چون خداوند بنده را سرشت كافر بيافريند آن بنده نـميرد تا بدى را دوست او گرداند، پس بدان نزديك شود، و در نتيجه به كبر و زور گـویى (يا هرزگى) او را گرفتار كند، پس دلش سخت شود، و خلقش ناپسند گردد، و رويـش سـخـت ، و پـسـتـيـش آشـكـار، و شـرمـش كـم شـود، و خداوند پرده اش را بدرد، و به حـرام ها (ى خداوند) در افتد و از آن ها جدا نگردد، سپس به نافرمانی هاى خدا دچار شود و فرمانبرداريش را بد دارد، و به مردمان بپرد، و از ستيزه سير نشود، از خداوند عافيت بخواهيد و دوام آن را بجویيد.

3- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع لَمَّتَانِ لَمَّةٌ مِنَ الشَّيْطَانِ وَ لَمَّةٌ مِنَ الْمَلَكِ فَلَمَّةُ الْمَلَكِ الرِّقَّةُ وَ الْفَهْمُ وَ لَمَّةُ الشَّيْطَانِ السَّهْوُ وَ الْقَسْوَةُ
اصول كافى جلد 4 صفحه :23 رواية :3
3- امام صادق عليه السلام فرمود: اميرالمؤمنين عليه السلام فرموده : (مردم را) دو خاطره است ، خـاطـره از شـيـطـان و خـاطـره از فـرشـتـه ، خـاطـره فـرشـتـه : رقت (يـعـنـى نـرمـى دل) و فهم است و خاطره شيطان : فراموشى و سخت دلى است .
شرح :
(لمه) آن چيزی است كه بدل نزديك شود و خطور كند كه به خاطر ترجمه شد، مجلسى (ره) گـويـد: مقصود از رقت و فهم كه خاطره فرشته است نتيجه آن دو و يا نشانه آن ها است و حـمـل بـر مـجـاز گـردد، زيـرا خـاطـره كـه فـرشـتـه در دل انـدازد نـيـكـى و تـصـديـق به حـق اسـت ، و نـتـيـجـه آن رقـت دل و صـفـا و مـيـل آن به نـيـكـى اسـت ، و هـمـچـنـيـن خـاطره شيطان انداختن وسوسه ها و شك و مـيـل به شـهوات در دل است ، و نتيجه آن فراموش كردن حق و غفلت از خدا و سنگدلى است .

نوشتن دیدگاه