48 «وَ ما نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ إِلاّ هِىَ أَكْبَرُ مِنْ أُخْتِها وَ أَخَذْناهُمْ بِالْعَذابِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ»
ترجمه:
48. و ما نشان نداديم آنها را از آيهاى مگر آنكه بزرگتر بود از آيؤ ديگر، و گرفتيم
آنها را به عذاب، باشد كه آنها برگردند[1].
تفسير:
[معجزات و نشانه هاى حضرت موسى يكى از ديگرى بزرگتر بود]
«وَ ما نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ إِلاّ هِىَ أَكْبَرُ مِنْ أُخْتِها»[2] ابتدا عصا اژدها شد كه يك لب
بالاى قصر فرعون و يك لب اَسفَل[3] قصر، سپس افعى شد [و] سحر سَحَره را بلعيد،
پس اِنفلاق بحر[4] نمود، دوازده جاده خشك در دريا پيدا شد و هكذا. «وَ أَخَذْناهُمْ
بِالْعَذابِ» كه مىفرمايد: «وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ
يَذَّكَّرُونَ»[5] و مىفرمايد: «فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الطُّوفانَ وَ الْجَرادَ وَ الْقُمَّلَ وَ الضَّفادِعَ وَ الدَّمَ
آياتٍ مُفَصَّلاتٍ»[6].
«لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ» «لعلّ» از براى ترديد نيست، زيرا خدا مىداند كه اينها بر
نمىگردند. بلكه به معنى «بايد» است. يعنى پس از مشاهدؤ اين عذابها بايد برگردند از
شرك و كفر، و موحّد شوند و تصديق رسالت موسى كنند و از اعمال زشت خود دست
بردارند و در تحت اطاعت خدا و رسول درآيند. پس از گرفتارى به اين عذابها.
* * *
[1] . ترجمه ديگر: و ما نشانهاى به ايشان نمىنموديم مگر اينكه آن از نظير و مشابه آن بزرگتر بود، و به
عذاب گرفتارشان كرديم تا مگر به راه آيند.
[2] . اخت: معانى اُخت در اصطلاح قرآن عبارتند از: 1 خواهر صلبى: نساء: 12، 23، 176؛ طه:40؛ قصص: 11؛ نور: 31، 61؛ احزاب: 55. (2) همتا و همرديف در نيكوكارى: (يا اُختَ هارونَ) مريم: 28. راغب گفته: يعنى اُختَه فى الصَّلاح لا فى النسبة. و در بدكارى و فساد: «كلما دخلت اُمّة لَعَنَتْ اُختها» (اعراف: 38). (3) نظير و مانند: «و ما نريهم من آية إلاّ و هى أكبر من اُختها» (آيه مورد تفسير فوق). راغب گفته: يعنى از آيه پيشين، و آن را بدين لحاظ (اُخت) ناميده كه هر دو آيه [يعنى هر دو معجزه] در صحت و راستى با هم شريكند.
[3] . اَسفَل: پايين.
[4] . انفلاق بحر: شكافتن دريا.
[5] . و در حقيقت، ما فرعونيان را به خشكسالى و كمبود محصولات دچار كرديم؛ باشد كه عبرت گيرند. سوره اعراف: آيه 130.
[6] . پس بر آنان طوفان و ملخ و كَنه ريز و قورباغهها و خون را به صورت نشانههايى آشكار
فرستاديم. همان: آيه 133.
آیه 48 «وَ ما نُرِيهِمْ مِنْ آيَةٍ..»
- بازدید: 771