1 «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَىِ اللّه‏ِ وَ رَسُولِهِ وَ اتَّقُوا اللّه‏َ إِنَّ اللّه‏َ سَمِيعٌ عَلِيمٌ»

ترجمه:
1. اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، خود را مقدّم نيندازيد پيش از خدا و رسول او
و بپرهيزيد از مخالفت خدا. محققاً خداوند هم شنواست و هم دانا[1].
 
تفسير:
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا» خطاب به مؤنين است، زيرا آن‏ها متابعت مى‏كنند
و امتثال مى‏كنند فرمايشات خدا و رسول را، اما كفار و مشركين و منافقين وَلَو مكلف به
جميع تكاليف هستند، لكن اطاعت و امتثال نمى‏كنند، نظير شيطان و ملائكه كه وَلَو
شيطان هم مكلف بود به سجدؤ آدم، ولى خطاب به ملائكه شد.
 
 

[اقوال گوناگون درباره پيشى نگرفتن از رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در كارها]
«لا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَىِ اللّه‏ِ وَ رَسُولِهِ»، بعضى گفتند: امرى را انجام ندهيد قبل از
فرمان خدا و رسول[2]، بعضى گفتند: تعجيل نكنيد قبل از امر خدا و رسول[3]، بعضى
گفتند: طاعت به جا نياوريد قبل از وقت آن[4]، يعنى پيش نيندازيد از وقت، بعضى
گفتند: در مَشى بر رسول خدا مقدّم نشويد[5]، بعضى گفتند: در كلام و در افعال بر او
تقدم نجوييد[6]، بعضى گفتند: در جواب مسائل سبقت نگيريد[7].
اقول: در كليه امور تا امر الهى نيامده و پيغمبر ابلاغ نكرده، انجام از پيش خود
ندهيد تا ترخيص يا تحريمى از خدا و رسول نيامده.
 
[مراتب تقواى الهى]
«وَ اتَّقُوا اللّه‏َ» به جميع مراتب تقوا، تقواى از عقايد فاسده كه موجب زوال ايمان
مى‏شود از شرك و كفر و ضلالت و انكار ضرورى و بدعت در دين، و تقواى از كِبار
معاصى كه استحقاق عقوبت مى‏آورد، و از مطلق معاصى، و از صفات خبيثه و از امور
مباحه، فوقِ احتياج و لزوم. «إِنَّ اللّه‏َ سَمِيعٌ عَلِيمٌ» هم گفتار شما را مى‏شنود و هم به
افعال شما داناست.

[1] .  ترجمه ديگر: اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، در برابر خدا و پيامبرش در هيچ كارى پيشى مجوييد
و از خدا پروا بداريد كه خدا شنواى داناست.
 
[2] .  ر.ك: تفسير مجاهد: ج2، ص605؛ جامع البيان: ج26، ص151 و مجمع البيان: ج9، ص194.
 
[3] .  ر.ك: تفسير مقاتل بن سليمان: ج1، ص285؛ جامع البيان: ج26، ص150 و مجمع البيان: ج9، ص194.
 
[4] .  ر.ك: احكام القرآن«جصاص»: ج3، ص528 و مجمع البيان: ج9، ص194.
 
[5] .  ر.ك: تفسير ثعلبى: ج9، ص69؛ مجمع البيان: ج9، ص194 و المحرر الوجيز: ج5، ص144.
 
[6] .  ر.ك: تفسير ابن ابى حاتم: ج10، ص3302؛ تفسير سمرقندى: ج3، ص306 و مجمع البيان: ج9،
ص194.
 
[7] .  ر.ك: مجمع البيان: ج9، ص194 و بحارالأنوار: ج17، ص22.

نوشتن دیدگاه