29 «ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ وَ ما أَنَا بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ»

ترجمه:
29. عوض و تبديل نمى‏شود قولى كه داده‏ايم نزد ما و نيستم من، ظلم كنندؤ به
بندگان[1].
 
تفسير:
[تغيير پذير نبودن اخبار خدا و پيامبران]
«ما يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَىَّ» آنچه قرآن فرموده و انبيا خبر دادند و ائمّه عليهم‏السلام بيان
كرده‏اند، تغيير پذير نيست؛ زيرا كذب لازم مى‏آيد و بر خدا و معصومين مُحال است.
چون كذب از اَقبح قبايح است. حتى دارد در خبر: «الْكِذْبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرابِ»[2].
 
[خداوند هرگز ظلم نمى‏كند و دسته بندى افعال به شش قسمت]
«وَ ما أَنَا بِظَلاّمٍ لِلْعَبِيدِ» زايد بر استحقاق عذاب نمى‏كنم و اجر احدى را هم فرو
نمى‏گذارم؛ زيرا مُنافى با عدل است. و يكى از اصول عقايد عدل است، و گفتيم عدل به
معنى اين است كه فعل قبيح و فعل لغو مُحال است از خداوند صادر شود، نه قبيح و لغوِ
صرف و نه قبيح و لغو مطلق. و ظلم از قبايح است، بلكه اَقبح قبايح، و تمام افعال الهى
حَسن است يا حَسنِ صرف يا حَسنِ مطلق و تمام از روى حكمت و عين صلاح است.
و مكرر در اين تفسير بيان شده كه افعال از شش قسم بيرون نيست:
1. حَسنِ صرف كه مصلحت دارد و هيچ مفسده ندارد. 2. و قبيح صرف كه مفسده
دارد و هيچ مصلحت ندارد. 3. و لغو صرف كه نه مصلحت دارد و نه مفسده يا هم
مصلحت دارد هم مفسده [كه] آن هم سه قسم است. 4. اگر مصلحتش غالب باشد،
حُسن مطلق. 5. و اگر مفسده غالب باشد، قبيحِ مطلق. 6. و اگر هر دو مساوى باشد، لغوِ
مطلق.

[1] .  ترجمه ديگر: پيش من حكم دگرگون نمى‏شود، و من نسبت به بندگانم بيدادگر نيستم.
 
[2] .  دروغ از شراب پليدتر است. كافى: ج2، ص339، ح3؛ وسائل الشيعة: ج12، ب138، ص244،
ح3 و بحارالأنوار: ج69، ب114، ص237، ح3.

نوشتن دیدگاه