نصوص فراوانى در دست است كه در زمان پيامبر و زمانهاى بعدى، مصاحف فراوانى متعلق به ياران پيامبر وجود داشته است. همچنين بعد از آنها تابعين، هركس كه مى‌توانست مجموعه‌اى از آيات الهى يا تمام قرآن را براى خود گرد مى‌آورد به طورى كه تا سالها بعد، داشتن مصحف شخصى-گذشته از اينكه براى انجام فرائض مذهبى و قرائت قرآن لازم بود، يا براى تعليم ساير مسلمانان و كودكان و نومسلمانان ضرورت داشت -نشانه تشخص بشمار مى‌رفت، مالكيت آن بر شخصيت مذهبى و ارزش اجتماعى دارنده آن مى‌افزود. 1و صاحب مصحف را در موقعيت برترى در ميان مسلمانان قرار مى‌داد.
داشتن و شمارش اين مصاحف تا آنجا اهميت داشته كه عده‌اى در پى معرفى آن برآمده و كتابهايى را به نگارش در آورده‌اند، برخى شمارش اين مصاحف را به صورت منطقه‌اى معرفى مى‌كرده‌اند، مانند مصاحف شام، مصاحف حجاز و عراق (از ابن عامر متوفاى 118) يا در پى مقايسه و نشان دادن اختلاف ميان آنها بوده‌اند، مانند كتاب اختلاف مصاحف اهل مدينه و اهل كوفه و اهل بصره (كسائى متوفاى 189) يا بصورت مستقل به معرفى مصحف‌ها پرداخته‌اند، مانند كتاب المصاحف و الهجاء محمد بن عيسى اصفهانى (م 253) ، كتاب المصاحف ابو بكر بن ابى داود سجستانى (م 316) ، المصاحف ابن انبارى (م 327) ، المصاحف ابن اشته اصفهانى (م 360) و المصاحف ابن قصم (م 362) . 2
آقاى راميار با تحقيقى كه درباره مصاحف صحابه در حيات پيامبر كرده، از صاحبان چندين مصحف ياد مى‌كند، از آن جمله حمزه عموى پيامبر كه پيش از شهادت، مصحفى براى خود ترتيب داده بود، ابىّ بن كعب، ابو الدرداء، معاذ بن جبل، زيد بن ثابت، أبو زيد، عبادة بن صامت و ابو ايوب انصارى، البته پس از زمان رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كار تدوين مصاحف و داشتن مجموعه‌هاى شخصى از آيات الهى رايج‌تر شد، به طورى كه امروز مجموعا نام 23 نفر از صحابه را داريم كه داراى مصحف بوده‌اند. 3
پاورقی:
1) -راميار، محمود، تاريخ قرآن/333. تهران، امير كبير، چاپ دوم،1362.
2) -براى تفصيل بيشتر معرفى اين دسته از كتابها نك: البرهان فى علوم القرآن، زركشى، ج 2 /6، تعليقات يوسف مرعشلى، بيروت، دار المعرفة، ط 2،1415 ق.
3) -تاريخ قرآن/335. 

نوشتن دیدگاه