خانواده

 درخت زيتون برگهاى دراز و باريك و گلهاى خوشه اى دارد، ميوه آن بيضى شكل است .
درخت زيتون در كشور ما در رودبار، گرگان ، دره سفيد رود، منجيل ، افشار، حاجى لر و بلوچستان به عمل مى آيد.
و اصولا زمينهاى مناسب براى پرورش درخت زيتون زمينهاى گرم كنار درياى مديترانه است بهمين علت است كه در يونان و ايتاليا و سواحل مديترانه و در كشورهاى شمال آفريقا و فلسطين اين درخت از قديم كاشته شده است درخت زيتون مى تواند تا دو هزار سال عمر كند ولى بشر طى كه سرما و يخبندان شديد، آنرا خشك نكند.
ميوه زيتون ، خام خورده مى شود و از آن نيز روغن هم مى گيرند.
روغن زيتون مايعى است شفاف كمى سبز رنگ يا زرد طلايى ، روغن زيتون در حرارت 15 درجه بايد كاملا شفاف باشد و همين كه حرارت ، به ده درجه تنزل كرد بايد كدر گردد و در درجه صفر بايد منجمد و دانه شده و در بيست درجه زير صفر بايد كاملا بسته شود.
روغن زيتون به دو صورت مصرف مى شود:
1 - به صورت خوراكى
2 - به صورت چرب كردن و ماليدن به بدن .
روغن زيتون خوراكى  
از روغنهايى كه مورد توجه بسيار پيشوايان اسلام بوده ، روغن زيتون است ، به طورى كه آنرا با سركه يك خورش معمولى بسيار خوب مى دانستند.
عن ابى عبدالله (ع ) قال : كان احب الاصباغ الى رسول الله (ص ) الخل و الزيت ، و قال هو طعام الانبياء(391)
امام ششم (ع ) مى فرمايد: بهترين خورشها نزد رسول خدا(ص ) سركه و روغن زيتون بوده و نيز آن حضرت فرمودند: اين غذا، غذاى انبياء است .
خوردن روغن زيتون با سركه از نظر غذايى قابل دقت و توجه است كه بعدا شرح خواهيم داد.
عن ابى عبدالله (ع ) الخل و الزيت من طعام المسلمين (392)
حضرت صادق (ع ) فرمودند: روغن زيتون و سركه جزو غذاهاى مسلمانان است .
پيامبر اكرم (ص ) روغن زيتون را بر طرف كننده صفرا و بلغم و مقوى اعصاب و نيكو كننده اخلاق و باعث پاكى نفس و از بين برنده غم و اندوه مى دانستند.
و درباره خودرن آن سفارش فرمودند.
عن النبى (ص ): عليكم بالزيت فانه يكشف المرة و يذهب البلغم و يشد العصب و يحسن الخلق و يطيب النفس و يذهب باالغم (393)
((روغن مايع زيتون ، سرشار از ويتامين ها و املاح معدنى خصوصا پتاسيم است ، و قرنها است كه روغن زيتون با نان ، يكى از منابع اصلى غذايى را به انسان ارزانى داشته است ))(394)
((روغن زيتون براى توليد سوخت بدن ارزش زياد دارد زيرا صدگرم آن 234 كالرى حرارت مى دهد و از اين جهت يك غذاى نيروبخش است - و كسانى كه مى خواهند سلامتى داشته باشند بايد به اين اكسير، علاقمند شوند.....
روغن زيتون نرم كننده و ملين است و براى رفع عوارض كليه ها و سنگهاى صفرا وى و قولنجهاى كليوى و كبدى و رفع يبوست ، بسيار نيكوست ....
خوردن كمى زيتون با غذا اشتها را زياد مى كند و ترشحات غدد مخصوصا صفرا را اصلاح مى نمايد ولى زياده روى در خوردن آن ، باعث زيادى ترشحات اين دو غده مى گردد و باعث بى خوابى و لاغرى است و از اين جهت خوردن آن به اشخاص چاق و بلغمى مزاج توصيه مى شود))(395)
به اين ترتيب روغن زيتون هم سنگهاى صفراوى را از بين مى برد و هم مناسب بلغمى مزاجهاست .
در روايات اسلامى خوردن آن را با سركه تجويز كرده اند، و ما وقتى به كتب قدما نگاه مى كنيم مى بينيم روغن زيتون را صفرايى مى دانند، و براى آن مصلح مى نويسند، مصلح يعنى اصلاح كننده خاصيت آن ، و بهترين مصلح آن را سركه مى دانند از اين رو اگر كسى روغن زيتون را با سركه مصرف كند چنانكه امروزه هم سالادها را اينطور مى سازند ديگر باعث لاغرى و بى خوابى نمى شود و ويژه اشخاص چاق و بلغمى مزاج نخواهد بود.
عن الرضا(ع ) انه قال ((نعم الطعام الزيت يطيب النكهة و يذهب البلغم و يصفى اللون و يشد العصب و يذهب باالوصب و يطفى الغضب )) (396)
امام هشتم (ع ) مى فرمايد: روغن زيتون غذاى خوبى است ، زيرا بوى دهان را خوشبو مى نمايد و بلغم را بر طرف مى سازد، صورت را صفا و طراوت مى دهد اعصاب را تقويت نموده ، مرض و درد را مى برد و شراره غضب را در نهاد انسان خاموش مى سازد.
خوشبويى دهان و طراوت صورت مربوط به كبد است .
((روغن قند و تنبلى كبد بسيار نافع است خوردن روغن زيتون جهت باز كردن زنگهاى تيره معجزه مى كند))(397)
((يك قاشق سوپ خورى ، روغن مايع زيتون ، براى اشخاصى كه از كبد مى نالند، داروى شفابخش ممتازى است و بايد صبح ناشتا آنرا بخورند، يك قاشق سوپ خورى روغن زيتون اگر صبح ناشتا خورده شود علاوه براينكه هيچ گونه دل دردى به وجود نمى آورد، مجارى روده ها را چرب كرده و به توده غذاهايى كه در آنجا جمع شده اند اجازه ميدهد راه عادى خود را آهسته آهسته طى كنند.
از طرف ديگر روغن زيتون وقتى صبح ناشتا ميل شود كمك به كبدهاى تنبل مى كند و كيسه صفرا هم به فعاليت افتاده از توليد و تكثير ميكربها در امعاء جلوگيرى مى نمايد.
كسانيكه نمى توانند مصرف روغن زيتون را صبح ناشتا تحمل كنند و آنرا با ميل بخورند مى توانند با آب ليمو آنرا مخلوط سازند، بعلاوه چنين اشخاصى مى توانند به هر وعده غذاى خود يك قاشق قهوه خورى ، روغن زيتون را مخلوط كرده و مصرف نمايند و بدين ترتيب رفته رفته به مصرف روغن زيتون عادت كرده و آنرا بدون هيچ گونه ناراحتى و دل به هم خوردگى خواهند خورد))(398)
رابطه بسيار مستقيمى بين سلامت جسم و صحت روان موجود است بطوريكه هر كدام در ديگرى اثر مستقيم دارند و البته وقتى كبد خوب كار كند و كيسه صفرا فشار نياورد و ساير اعضا هر يك كار خود را بنوبه انجام بدهند، قسمت عمده عصبانيتها و نگرانيها و بد اخلاقيها بر طرف مى شود، به همين جهت در كلام پيامبر اكرم (ص ) و امام رضا(ع ) اين دو نكته قابل توجه است كه فرمودند:
((خوردن روغن زيتون سبب حسن خلق و خاموش ساختن غضب است ))
مصارفى خارجى  
روغن زيتون را براى نرمى پوست ببدن و موهاى سر ميمالند و در اسلام به اين موضوع سفارش شده ، چنانكه بخوردن آن نيز سفارش شده بود، از جمله :
1 - قال رسول الله ، ((كلوا الزيت و ادهنوابه فانه من شجرة مباركة ))(399)
روغن زيتون را بخوريد و به بدن بماليد زيرا از درخت با بركتى است .
2 - فى وصيته لعلى (ع ) قال يا على كل الزيت و ادهن به فانه من اكل الزيت و ادهن به لم يقريه الشيطان اربعين يوما(400)
از سفارشهاى پيامبر اكرم (ص ) به على (ع ) است ، كه روغن زيتون بخور و ببدن بمال ، زيرا كسانى كه از اين دو استفاده مى كنند، تا 40 روز (مدت زيادى ) از ميكروبها محفوظند.
((براى مصارف خارجى ، يعنى روغن مالى پوست و مو، كهنه آن بهتر از تازه است و روغن كهنه كه هفت سال مانده باشد در تسكين آلام مفاصل ، بهتر از روغن بلسان است ))(401)
روغن زيتون درمان پوستهاى خشك و پژمرده است .
((اگر پوست شما خشك است متوجه باشيد كه آب را زياد گرم نكنيد و پيش از اينكه وارد آب گرم شويد يك قاشق مرباخورى روغن زيتون را در آب بريزيد و سپس با صابون توالت كه خيلى چرب باشد خود را صابون زده و شستشو دهيد وقتى كاملا تميز شديد و استراحت كرديد نصف آب گرم را ازوان بيرون كنيد و بجاى آن شير آب سرد را باز كنيد تا وان پرشود و سپس ‍ با دست ، آب سرد و گرم را مخلوط كنيد تا آب وان رفته رفته سرد شود و سپس سه دقيقه در آن وان بخوابيد خواهيد ديد كه بدن شما سوزن سوزن شده و قرمز مى گردد، احساس خستگى مى كنيد، اما شما ابدا سردتان نمى شود، پس از اين كار خودتان را لاى حوله بزرگى بپيچانيد و خشك كنيد و سپس به رختخواب رفته و عضلات بدنتان را آزاد بگذاريد تا هر چه غم و اندوه واقعى و يا خيالى داريد از شما دور شوند))(402)
براى جلوگيرى از ريزش موهاى سر، بايد ده روز پى در پى سر را با روغن زيتون مالش داد و قبل از خواب آن را بست و خوابيد و صبح كه از خواب برخاست آنرا با آب ملول (نيمگرم ) و با صابون (مارسى )(403) شست ...
براى معالجه سواد، مدت يك هفته صد گرم برگ تاج ريزى سياه را در دويست گرم روغن زيتون بخيسانيد و اين روغن رامثل كمپرس بر روى پوست بماليد اگر پوست پا يا دست شماترك خورده است براى معالجه آن به اندازه مساوى گلسرين و روغن زيتون را مخلوط كرده و پوست خود را روغن مالى و چرب كنيد.
بچه هايى كه استخوان نرم دارند و يا مبتلا به ((راشى تيسم )) و كم خونى هستند بايد تن آنها را روغن زيتون مالش داد.
اگر روغن زيتون را با سير كوبيده مخلوط كنند روغن بوجود مى آورد كه براى انواع رماتيسم و درد عضلات و يا اعصاب ، گرانبها است و بايد با دست آنرا روى موضوع درد بمالند و ماساژ دهند))(404)
پاورقی:
391-  وسائل ج 17 ص 63.
392-  وسائل ج 17 ص 65.
393-  سفينه ج 1 ص 573.
394-  سبزيها و ميوه هاى شفا بخش ص 200.
395-  اسرار خوراكيها ص 310.
396-  مستدرك ج 3 ص 108.
397-  اسرار خوراكيها ص 308.
398-  سبزيها و ميوه هاى شفا بخش ص 201.
399-  وسائل ج 17 ص 71.
400-  اسرار خوراكيها ص 310.
401-  اسرار خوراكيها ص 310
402-  گذرنامه 224.
403-  صابون مارسى صابونى است كه در مارسى مى سازند و از انواع صابونهاى رختشويى است كه چربى را به خوبى پاك مى كند.
404-  سبزيها و ميوه هاى شفا بخش ص 120.

نوشتن دیدگاه