خانواده

 گل بنفشه دو قسم است 1 - بنفشه معطر 2 - بنفشه سه رنگ
بنفشه معطر در حاشيه جنگلها بيشه ها و كنار جويبارها مى رويد و چون گلهاى آن در طب زياد مصرف مى شود بعضى هم آنرا مى كارند و از اساس ‍ آن در عطر سازى استفاده مى كنند.
برگهاى گل بنفشه معطر، كامل و بزرگ و به واسطه دمبرگ بزرگى به ريشه متطل است و ريشه آن پر مو و رشته رشته است ، و ساقه ندارد و برگها و گل آن مستقيما از ريشه در مى آيد وقتى بنفشه در كنار جويبارها و بيشه ها به گل مى نشيند پيام آور بهار است .
شما گل و برگ بنفشه را در فروردين با دقت بچينيد و سعى كنيد روى هم انباشته نكنيد، بلكه آنرا در سبدى بصورت طبقات نازك بريزيد و در جايى كه هوا عبور كند بگذاريد تا خشك شود گل بنفشه سه رنگ در ايران بنام بنفشه فرنگى معروف است و در نواحى شمال ايران كه هوا مرطوب و از نظر آب و هوا چون كشورهاى اروپايى است ميرويد.
بنفشه سه رنگ به حالت وحشى مى رويد و گلها و برگ آن كوچكتر از بنفشه اى است كه مى كارند گلهاى بنفشه سه رنگ از اواسط ماه فروردين پيدا مى شود و تا ماه مهر دوام مى آورد و در گلهاى آن رنگ بنفش سير و سفيد و زرد ديده مى شود و هر گاه پنج گلبرگ دارد.
بنفشه چه دارد؟
((تمام قسمتهاى گياه بنفشه مخصوصا ريشه آن داراى ويولين است ، طبق آخرين تجربه هاى علمى كه روى گياه بنفشه بعمل آورده اند معلوم شده است بنفشه داراى موسيلاژ، آسيد ساليسيليك ، ماده رنگى ، معلوم ، قند ايرون ، آسيد ماليك و ويولين مى باشد))(405)
اسلام و بنفشه  
براى بنفشه در اسلام دو مصرف ديده مى شود.
1 - مصرف داخلى 2 - مصرف خارجى
درباره مصرف داخلى آن پيامبر اكرم (ص ) مى فرمايد: لو علم الناس ما فى البنفسج لحسوه حسوا(406)
اگر مردم مى دانستند خداوند در بنفشه چه خواصى قرار داده است از آن بسيار مى خورند.
((بنفشه اگر تازه باشد شكم را استراحت مى دهد، صفرا را كم مى كند، سينه را پاك كرده و آنژين را درمان مى كند، شما وقتى بنفشه را براى درمان برونشيت ، سياه سرفه ، گريپ ، ميگرن ، زكام ، و يا اختلالات كليه مصرف مى كنيد فوائد آنرا مشاهده خواهيد كرد.
در پزشكى جديد برگهاى بنفشه را براى درمان سرطان ، داروى متوثرى مى دانند و در حال حاضر مشغول مطالعه درباره آن هستند، در سال 1905 يك پزشك انگليسى به نام (گوردون ) اعلام داشت كه بنفشه را خيسانيده و آن را به عنوان مصرف داخلى و خارجى به كار برده و ناراحتى دمل هاى دردناك را آرام و حجم آنها را كم كرده است ))(407)
و مى بينيم پيشوايان اسلام در مورد درمان بيماريها به وسيله بنفشه دستوراتى داده اند، از جمله امير المومنين (ع ) مى فرمايد:
اكسروا حر الحمى بالبنفسج و الماء البارد(408)
حرارت تب را بوسيله بنفشه و آب خنك از بين ببرند.
((پيروان مكتب بقراط حكيم ، بنفشه را براى سردرد، آفتاب زدگى و بيماريهايى عفونى همراه با تب و لرز تجويز مى كردند.
((نيمر)) و ((لوكل )) با موفقيت ، بنفشه را در معالجه برو نشيت بكار برده اند(409)
درمان برونشيت (410)
((جوشانده گل بنفشه خشك را با عسل ، شيرين كنيد و هر روز سه تا پنج بارو هر بار يك فنجان از آنرا بنوشيد))(411)
مصارف استعمال خارجى بنفشه نيز فروان است و براى درمان انواع آنژين ، برفك ، خون ريزى لثه و امراض پوستى ، به كار مى رود.
((درمان آنژين (412) 30 تا 50 گرم گل بنفشه خشك را در يك ليتر آب سرد بريزيد و ظرف محتوى آنرا روى آتش بگذاريد تا به جوش آيد، سپس آتش ‍ را خاموش كنيد و 15 دقيقه بگذاريد بماند تادم بكشد بعد آن را به عنوان دواى غرغره مصرف كنيد.
براى درمان برفك نيز به همين طريق بايد از گل بنفشه استفاده نمود و اگر برفك در دهان است آن را غرغره كنيد و اگر درجاى ديگر است مانند محلول شستشو مصرف نماييد .
و نيز با همين جوشانده اگر روزى دو بار دهان را شستشو دهيد تحريكات لثه ها را متوقف مى كند و آنها را محكم مى سازد و در نتيجه ديگر دچار خونريزى لثه ها نمى شويد))(413)
روغن بنفشه  
پيشوايان اسلام در مصارف استعمال خارجى بنفشه به روغن آن تاءكيد فرموده اند و روغن بنفشه را در چند مورد براى ماليدن ، به سر و بدن يا پيشانى و در موارد ديگر، براى چكاندن در بينى تجويز نموه اند: قال ابو عبدالله (ع ) ((نعم الدهن البنفسج ليذهب بالداء من الراس و العين فادهنوا به ))(414)
امام صادق (ع ) مى فرمودند: روغن بنفشه روغن بسيار خوبى است زيرا دردهاى سر و چشم را از بين مى برد، پس آنرا بكار ببريد.
((ديوسكوريد برگ بنفشه را بصورت ضماد براى ورم چشم و اختلافات بصرى مصرف مى كرد))(415)
عن ابى عبدالله (ع ) دهن الحاجبين بالبنفسج فانه يذهب بالصداع (416)
امام ششم مى فرمايد: روغن بنفشه را به ابروان خود بماليد زيرا سردرد را از بين مى برد.
در زمان امام صادق (ع ) مردى از استر افتاده بود و مغزش صدمه ديده بود، آنحضرت فرمودند روغن بنفشه در بينى او بچكانيد، با اين دستور آن مرد بزودى بهبود يافت ))(417)
دانشمندان اثرات نيكوى بنفشه را بر زخمهاى جلدى بسيار گفته اند، و ليكن پيشوايان اسلام ، بنفشه را به كمك روغن ها (مانند كنجد يا بادام ) موثر و بهتر دانسته اند.
((برگهاى بنفشه را در كمى آب مى پزند و آنرا له كرده و به صورت ضماد در مى آورند و براى معالجه ترك خوردن و زخمهاى جلدى سرپستان خانمها استفاده مى كنند، در اين مورد بخصوص ، برگهاى تازه بنفشه را هم ميتوان له كرده و بصورت ضماد استعمال كرد))(418)
((جوشانده بنفشه خشك را به ترتيبى كه تهيه آن را در مورد آنژين شرح داديم آماده كنيد و مثل محلول شستشو با قطعه اى پنبه روى بثورات زخمهاى جلدى خود بماليد))(419)
طبق تجربيات زياد، در مواقعى كه بينى ، خشك مى شود يا انسان گريب شده باشد و بينى او گرفته شده باشد، روغن بنفشه ، بهترين درمان است .
پاورقی:
405-  نسخه هاى شفابخش ص 73.
406-  بحار ج 62 ص 221.
407-  نسخه هاى شفا بخش ص 74.
408-  بحار ج 62 ص 221.
409-  نسخه هاى شفا بخش ص 73.
410-  برونيشيت بيمارى است كه در ريه به هم ميرسد و عوارض آن ورم نايژه ها و شاخه هاى قصب الريه ، سرفه هاى دردناك ، خارج شدن اخلاط ساده يا چركدار است كه گاهى خون هم در آن ديده مى شود، نوعى از آنرا كه در زمستان در اثر سرماخوردگى بروز مى كند برنشيت حاد و نوعى ديگر را كه كهنه و جاگير شده باشد، برنشيت مزمن مى گويند.
411-  نسخه هاى شفا بخش ص 74.
412-  آنژين ورم گلو و درد گلو، تورم لوزتين است كه بيشتر در زمستان در اثر سرما خوردگى عارض ‍ مى شود و باز كام و سر درد و تب و درد استخوان همراه است لوزتين بزرگ و سرخ رنگ مى شود و گاهى لكه هاى سفيد چرك ، روى آنها ظاهر مى گردد.
413-  نسخه هاى شفابخش ص 75 و 76.
414-  بحارالانوار ج 62 ص 222.
415-  نسخه هاى شفا بخش ص 74.
416-  بحار الانوار ج 62 ص 223.
417-  بحارالانوار ج 62 ص 223.
418-  گلها و گياهان شفا بخش ص 182.
419-  گلها و گياهان شفا بخش ص 77.

نوشتن دیدگاه