گنجینه بی انتهای روایات ما نیز که بیان و توضیح و تفسیر قرآن هستند مملو و سرشار از بحث محبت در جنبه های گوناگون و ابعاد مختلفه آن است و در این زمینه کتب و جوامع روائی و حدیثی و تفسیری ما نکته ای را فروگذار نکرده اند: احادیث پیرامون مقوله محبت و عشق آن قدر زیاد است که به آسانی نمی توان آنها را احصاء نمود. مثلا در کتاب شریف کافی ابواب ذیل در کتاب ایمان و کفر جلب توجه می کند: باب المداراه: باب مدارا نمودن باب الرفق: باب رفاقت باب الحب فی الله و البغض فی الله: باب دوستی و دشمنی در راه خدا باب صله الرحم: باب صله رحم باب البر بالوالدین: باب نیکی به پدر و مادر باب اخوه المومنین بعضهم لبعض: باب برادری مومنان با یک دیگر باب التراحم و التعاطف: باب رحم و محبت کردن نسبت به یک دیگر باب زیاره الاخوان: باب دیدار برادران با یک دیگر باب المصافحه: باب مصافحه نمودن باب المعانقه: باب معانقه باب التقبیل: باب بوسیدن باب تذاکر الاخوان: باب مذاکره با برادران باب فی الطاف المومن و اکرامه: باب اظهار محبت و تکریم به مومن باب فی سکون المومن الی المومن: باب آرامش مومن به مومن باب الدعاء للاخوان بظهر الغیب: باب دعا برای برادران در غیاب آنها باب حسن المعاشره: باب حسن معاشرت باب التحبب الی الناس و التودد الیهم: باب محبت و دوستی به مردم کردن باب اخبار الرجل اخاه لحبه: خبر دادن انسان برادرش را که او را دوست می دارد باب التسلیم: باب سلام کردن باب التکاتب: باب مکاتبه کردن نگارنده در بررسی اجمالی احادیث در کتب حدیثی مانند بحارالانوار علامه مجلسی رحمه الله علیه و سایر کتب حدیث، ابواب زیر را به دست آورده است: - محبت خدا به إنسان - محبت انسان به خدا - محبت اهل البیت (علیهم السلام) به شیعیان - محبت شیعیان به ائمه اطهار (علیهم السلام) - محبت به والدین - محبت به اولاد - محبت به استاد - محبت به شاگرد - ایمان یعنی حب وبغض - محبت به برادران دینی - خواص و آثار محبت - محبت دنیا و اشرار - محبت کر و کور می کند - محبت ممدوح - محبت مذموم البته، فصل بندیهای این نوشته به ترتیب این ابواب نیست بلکه ترتیب خاص دیگری دارد که در صفحات آینده خواهید دید - ان شاء الله. نمونه بارز تاکید روایات بر محبت، حدیث زیرا است: «کل امر ذی بال لم یذکر فیه بسم الله الرحمن الرحیم فهو ابتر» (۱۲).
هر کار ارزشمندی اگر با بسم الله الرحمن الرحیم آغاز نگردد ناتمام خواهد ماند. البته، اهمیت آغاز هر کاری با این کلمه طیبه به خاطر خواصی است که از جمله آن یادآوری دو صفت از صفات حق تعالی می باشد که منبع جوشش و فوران رحمت رحمانیه و رحیمیه است و شامل دنیا و آخرت ومومن و کافر خواهد بود. چرا که رحیم اسم عام است و معنای خاص دارد (یعنی انسانها نیز می توانند این نام را بر فرزندان خود بگذارند اما معنای آن مخصوص به رحمت حق تعالی به افراد خاصی است. )و رحمان اسم خاص با معنای عام است. (یعنی انسانها از نامگذاری به آن ممنوع شده اند و معنای آن رحمت واسعه خداوند بر تمامی موجودات است. (دیگر مطالب حدیثی را در ضمن مباحث آینده خواهید دید).
پاورقی :
(۱۲) تفسیر صافی ۸۳:۱
محبت در احادیث
- بازدید: 540