به طور کلی رعایت در هر کاری لازم و ضروری است. بهداشت در آموزه های دینی، از نشانه های ایمان به شمار می رود.
توصیه های بهداشتی در خصوص نوشیدن نیز از جمله توصیه هایی است که در روایات معصومان (علیه السلام) می توان آن را مشاهده نمود. البته باید توجه داشت که اگر مراعات بهداشت با توجه به سفارشهای معصومان (علیه السلام) همراه باشد، افزون بر سلامت جسم، ثواب پیروی از آن بزرگواران را نیز به همراه دارد و در غیر این صورت، تنها فایده دنیوی، یعنی سلامت بدن را به دنبال خواهد داشت.
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم):
لا تشربوا الا فی ذی اکاء؛(221)
جز از ظرفی که در پوش دارد، آب ننوشید.
امام علی (علیه السلام):
لا تشربوا الماء من ثلمه الاناء ولا من عروته فان الشیطان یقعد علی العروه و الثلمه؛(222)
از محل شکستگی و نیز از گوشه ظرف آب بنوشید، زیرا شیطان(223) شکستگی و گوشه ظرف می نشیند.
نیز از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده:
لا یشربن احدکم الماء من عند عروه الاناء فانه مجتمع الوسخ؛(224)
هیچ یک از شما از گوشه ظرف آب ننوشید؛ زیرا آنجا محل شدن چرکی هاست.
ابو سعید خدری می گوید:
ان انبی (صلی الله علیه و آله و سلم) نهی عن النفخ فی الشرب رجل: القداه اراها فی الاناء؟ قال: اهرقها؛(225)
پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از دمیدن به نوشیدنی نهی فرمود. مردی از آن حضرت پرسید: اگر در روی آب ذرات گرد و غبار ببینم (چه کنم)؟ آن حضرت فرمود: آن را بریز.(226)
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
لا تنفس فی الاناء و لا تنفخ فیه؛(227)
در داخل ظرف (غذا و آب) نفس نکش و در آن فوت نکن.
نیز از آن حضرت است که:
ابن القدح عن فیک ثم تنفس؛(228)
ظرف (آب) را از دهان خود دور کن و سپس نفس بکش.
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
لاتشرب فی النحاس فانه یورث السهل الاوسواس و الخبال؛(229)
در ظرف مسی آب منوش؛ زیرا باعث وسواس و کن عقلی می شود.
221) کنز العمال: ج 15، ص 269، ح 41083.
222) الکافی: ج 6، ص 385، ح 5.
223) شیطان در این گونه روایات به معنای کثیفی و میکروب است.
224) کتاب من لا یحضره الفقیه: ج 4، ح 4968.
225) سنن الترمذی: ج 4، ص 304، ح 1887.
226) معمولا وقتی روی آب گرد و غبار جمع می شد، به روی آن می دمیدند فوت می کردند تا گرد و غبار به کناری برود و سپس از آن می نوشیدند. ولی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در چنین حالتی، دمیدن به آن درست ندانسته و دور ریختن قسمتی از روی آب را که غبار روی آن نشسته بهتر از دمیدن به آن می داند.
227) السنن الکبری: ج 7، ص 463، ح 14655.
228) کنز العمال: ج 15، ص 294، ح 41071 به نقل از شعب الایمان.
229) الفردوس: ج 5، ص 69، ح 7484.
