مردی بود از قبیله آفتاب با دلی به وسعت بیکرانه ها او را نه زمانه میشناختش، نه زمانیان اندیشناک بود بر «قوم خویش» و بر «ابنای روزگار» و بیمناک بر هوس هایی که چشم های بصیرت را به یغما برده بود.
به قدری که بر سرگذشت پیشینیان آگاه بود، بر سرنوشت آیندگان نیز اندیشه میکرد.
چه شامگاهان که سر بر بالین آسایش نمی نهاد مگر با قیام و قعود عارفانه اش و چه صبحگاهان که برنمیخاست جز با کمر بستن به خدمت خلق.
به که میمانست که کسی را با وی مانندی نبود و که چون او میدانست که دانای اسرار مگو او بود.
در شجاعتش همه دانند که «اسد بیشه فتوت» بود و بر عدالتش همه معترف، تا بدانجا که «شهید عدالت» نامگرفت.
هیچ کس، چون او آن مقام نیافت، کعبه به یمن قدمش چاک میزند و مسجد به خونش، غسل طهارت میکند.
کدام مرشد و مرادی توانی یافت چون محمد که در لیلةالمبیت پیشمرگی او کند و کدام همسری توانی جست جز فاطمه که کوثر در شان اوست. در نبرد هماوردی نداشت و در دوستی، نظیری نه. روح بی قرارش جز درگاه نیایش، قرار نمی یافت، لطایف حکمی و آیات قرآنی حد کلام او بود و عمل به احکام آن، مرام او.
درس آموخته مکتب وحی بود و شکوه دین، جلوهای از شگفتی های او. به برق نگاهی، رعدی در دل ها برمیفروخت و به اشاره سرانگشتی، مس وجود، طلای حقیقت میشد و ...
اما آیا از غربت این اول مظلوم عالم همه شنیده ای: - از نجوای شبانه اش با چاه. - از گریه های غریبانه اش در نماز. - از شکیبایی 25 سال، سکوت و خانه نشینی. - از تازیانه های ناجوانمردانه ای که بر پیکر فاطمه اش زدند. - از طعنه ها و سبک سری هایی که چون گرز گران بر سرش میکوفتند. - و بیش از همه تنهایی غریبانه علی.
آن هم بعد از عروج مردی که وجودش از او هست یافت و مرگ بانویی که هماره یکتا انیس و مونس او بود.
دیگر برای علی جز اندوه و تنهایی و غریبی چیزی نمانده است; دیگر کسی را هماورد و همتای او نیست.
او در این عالم تنها بود، مظلوم زیست و مظلومانه نیز زندگی را بدرود گفت.
منبع : مجله فرهنگ کوثر ، دی 1377 ، شماره 22