16   « قالَ فَبِما أَغْوَيْتَنِي لأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِراطَكَ الْمُسْتَقِيمَ»
ترجمه :
16. شيطان گفت به خداوند تبارك و تعالى : به سبب آنكه مرا اغوا كردى من هم البته مى‏نشينم سر راه اولاد آدم و جلوگيرى مى‏كنم كه در صراط مستقيم تو قدم نگذارند.
تفسير :
[ معناى اغوا و دام‏هاى شيطان ]
«قالَ فَبِما أَغْوَيْتَنِى» « اغوا » فريب دادن و تعميه و اغفال و بد را خوب جلوه دادن است و ساحت قدس پروردگار از اين‏گونه امور منزّه و مبرّاست و اين هم يكى از حماقت و جهالت و عدم معرفت‏ها به مقام ربوبى شيطان است كه نسبت به خدا داده ، با اينكه پروردگار همان امرى كه به ملائكه فرمود به شيطان هم فرمود كه سجده به آدم باشد آن‏ها امتثال كردند مقرب درگاه شدند ، او عصيان و مخالفت كرد بلكه كافر شد رانده درگاه شد . بلكه اغوا ، عمل خود آن ملعون است ، چنانچه در جاى ديگر با تأكيد و قسم مى‏گويد: «فَبِعِزَّتِكَ لأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ * إِلاّ عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ»[1] .
«لأَقْعُدَنَّ لَهُمْ» « قعود » سر راه بستن است و سد شدن است . و سد شيطان بسيار و دام‏هاى او زياد است: شهوات نفسانيه، زخارف دنيويه، نساى فاسده، مبلّغ‏هاى سوء، دعات باطله، حب جاه و مال و غير اين‏ها .
«صِراطَكَ الْمُسْتَقِيمَ»راه مستقيم يكى است كه راه حق است ولى راه كج و معوج بسيار است كه سبل شيطان است ، چنانچه مى‏فرمايد: «وَأَنَّ هذا صِراطِى مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَلا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ»[2]، گذشت تفسير آن ، مراجعه كنيد[3].
--------------------------------------------------------
[1] .  پس به عزت تو قسم هرآينه اغوا مى‏كنم اولاد آدم را ، مگر بندگان تو از آن‏ها كه از هر عيب و نقصى خالص هستند . سوره ص: آيات 82 ـ 83.
[2] .  و محققاً همين است صراط من كه مستقيم است پس متابعت كنيد او را و متابعت نكنيد راه‏هاى ديگر را كه شما را از راه خدا متفرق مى‏كند . سوره انعام: آيه 153.
[3] .  ر . ك : همين جلد ، ذيل تفسير سوره انعام ، آيه 153 .

نوشتن دیدگاه