اگر لازم باشد که انسان، براي رسيدن به کمال از يک نردبان چند پله اي صعود کند، به طور حتم اولين پله اين نردبان تشکيل خانواده است.

در محيط خانواده اي که بر اساس معيار هاي اسلامي تشکيل شده باشد، آرامش و آسايش جسم و جان انسان تأمين مي گردد و در صفا و صميميت و همفکري و همدردي و هماهنگي آن، زنگارهاي پريشاني و خستگي هاي عصبي و جسمي زدوده مي شود و دو انسان مي توانند با تعاون و تعاضد و يکي شدن، نيرومند تر و مستحکم تر شوند.
انسان نياز دارد که خود رااز تهاجم شهوات و آلودگي ها و هرزگي ها حفظ کند و براي رفع نياز جنسي به انحراف و فساد کشانده نشود وعمري را با پاکدامني و عفت سپري سازد.
زن و مرد طوري آفريده شده اند که بايد در حوزه جذب و انجذاب يکديگر قرار گيرند و عميقاً مجذوب يکديگر شوند و تمام عمر را در کنار هم بگذرانند و هيچ عاملي نتواند آنها را از يکديگر جدا گرداند.
سعادت زن و مرد، در اين است که از سنت هاي آفرنيش خارج نشوند و تحت تأثير جذبه هاي سطحي و زود گذر قرار نگيرندو در پي آن گونه جاذبه اي باشند که تمام وجود آنها را به يکديگر پيوند دهد و آنها را در اعماق جان و دل، متحد سازد.
زن و مرد، طالب اين هستند که با مشاهده ثمره وجود خويش، خود را بر مسند پر افتخار مادري و پدري بنگرند و مسؤوليت تربيت انساني‌هايي صالح و ارزشمند را بر عهده گيرند واز اين رهگذر، به وجود خويشتن، امتداد بخشند.
فرزند، جلوه وحدت پدر و مادر است. زن و مرد بايد بدانند که با ازدواج، داراي روح واحدي شده اند در دو پيکر! درست است که ژن هاي والدين،بعضي به صورت «بارز» اثر خود را بيشتر نشان مي دهند و بعضي به صورت «مکتوم» اثر خود را کمتر، ولي به هر حال، فرزند آميزه اي است که پاره تن هر دوي آنهاست و زمينه هاي وجودي آنها را در خود ذخيره دارد و از هيچ يک جدا نيست.
عاشقان دلداده اي که در ادبيات نظم و نثر ما جايي براي خود بازکرده‌اند، از اين جهت روشنگري هاي بسيار کرده اند؛ به عنوان نمونه، مجنون مي گويد:
من کيم؟ ليلي و ليلي کيست؟ من  هر دو يک روحيم، اندر دو بدن!
ظاهراً اينها را ديوانه مي نامند، اما فرق است ميان ديوانه عشق و ديوانه هاي ديگر!
لاف خرد مزن و بر ديوانه اي حکيم  ديوانگان وادي عشقند موشکاف
چنين جاذبه عميقي است که نه تنها زن و شوهر را در فراز و نشيب زندگي و حوادث و مصايب، از خطر طلاق و جدايي و متارکه، حفظ مي کند، بلکه همواره بر استحکام رشته وحدت آنها مي افزايد و اگر روزي به مقتضاي سنت غير قابل تغيير آفرينش، دست اجل ميان جسم آنها جداي افکند،باز پيوند روحي آنها استوار مي ماند و در نتيجه، مسؤوليت هاي مشترک را ديگري «يک تنه» بر عهده مي گيرد و اين جاست که فرزندان از يتيمي، چندان لطمه اي نمي بينند و آن گونه که بايد و شايد، از رشد و تعليم و تربيت، برخوردار مي شوند.
سيّد رضي که يکي از علما و ادباي بزرگ و گردآورنده سخنان مولا در نهج البلاغه است، در سنين کودکي يتيم شد، اما مادر،چنان در تعليم و تربيت او و برادر بزرگوارش سيد مرتضي همت گماشت که هر دو سرآمد علماي عصر خود شدند و به همين جهت در رثاي وي گفت:
اگر همه مادرها مانند تو نيکوکار بودند، کودکان از وجود پدر ، بي نياز مي شدند. 
حضرت سيد الشهداء (عليه السلام) که امام و رهبر مسلمين، و براي همه انسان ها الگوست، از پديده طبيعي دلبستگي خانوادگي که نشاني از کمال انسانيت و انسانيت کامل است، اين گونه سخن مي گويد:
سوگند که من خانه اي را دوست دارم که دخترم سکينه و همسرم رباب در آن باشند آنها را دوست مي دارم و مال خود را به خاطر آن ها بذل مي کنم و کسي را نرسد که مرا عتاب و ملامت کند. 
همه اينها از نيازمندي هاي انسان است و بدون ترديد، اگر اين نيازمندي ها برآورده نشود، انسان، سعادتمند نمي شود.
اگر کسي بر اساس معيار هاي اسلامي، اين نيازهاي خود را رفع کند، در راه رسيدن به کمال، گام عمده و مهمي برداشته است. بدون رفع اين نيازها، دينداري نيز مشکل است.
بي شک، انسان کامل کسي است که خود را زير پوشش دين خدا قرار دهد و در ترک و فعل خويش، تابع دستورات دين باشد، يعني ترک کند آنچه را دين نخواسته و انجام دهد آنچه را دين خواسته است.
پيامبر گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله) با توجه به اهميت نقش خانواده در دينداري انسان فرمود:
من تزوج احرز نصف دينه فليتق الله في النصف الباقي ؛ هر کس ازدواج کند، نصف دين خود را حفظ کرده است، بايد در مورد نصف باقي، تقواي الهي پيشه کند.
دختران و پسران جواني که مي خواهند پاک بمانند و از راه و رسم دينداري خارج نشوند، سعي مي کنند با گريز از تشريفات و بهانه هاي پوچ و بر اساس معيار هاي اسلامي، بنيان خانواده را – که بنياني است محکم وغير قابل انهدام – به وجود آورند.
رهبر عالي قدر اسلام (صلي الله عليه و آله) فرمود:
ما بني بناء في الاسلام احب الي الله تعالي من التزويج ؛ در اسلام هيچ بنيايي پيش خدا محبوب تر از بنيان ازدواج نيست.
ازدواج بنيان محبت و عشق است و اگر تابع معيارهاي اسلامي باشد، هرگز سست و متلاشي نمي شود . به گفته شاعر:
خلل پذير بود هر بنا که مي بيني  مگر بناي محبت که خالي از خلل است.
عزب بودن، براي انسان يک نقص و ازدواج يک کمال است. مگر جز اين است که به واسطه ازدواج بسياري از جنبه هاي انساني متجلي مي شود و دينداري آسان مي گردد؟ مگر نه اين است که زناشويي – از نظر اسلام – در پيشگاه خدا محبوبترين کارهاست؟ پس چگونه زناشويي کمال و عزوبت نقص نيست؟
از ديدگاه پيامبر گرامي اسلام، بدترين مردگان، آناني هستند که با عزوبت بميرند و بيشتر آناني که گرفتار کيفر دوزخ مي شوند، آناني هستند که با عزوبت (بدون ازدواج) در اين دنيا زيسته اند. (بالعکس) دو رکعت نماز افرادي که ازدواج کرده اند از نماز و روزه يک شبانه روز آنهايي که با عزوبت زندگي مي کنند، بهتر است. 
پيامبر عالي قدراسلام به کثرت افراد امت خويش مباهات مي کند و از پيروان خود مي خواهد که ازدواج کنند و فرزنداني از خود به جاي گذارند. فرزند، آنها براي دنياي انسان مفيد نيست، بلکه در آخرت هم مفيد است. تا آنجا که:
جنين سقط شده، خشمگينانه بر در بهشت توقف مي کند و مي گويد: تا پدر و مادرم وارد نشوند، وارد نمي شوم. 
تنها چيزي که به عنوان مانع بزرگ ازدواج، بر سر راه جوانان قرار دارد، نداشتن پول و درآمد است و بسيارند که در برابر اين مانع، از بستن پيمان همسري خودداري مي کنند، ولي آلوده به گناه نيز نمي شوند، اما افرادي هم هستند که نه تنها از آن فضيلت بزرگ محروم مي شوند، بلکه آلوده به رذايل هم مي گردند.
در اين جا بايد توجه داشته باشيم که بسيارند جواناني که به خاطر بالا بودن سطح توقعشان ، قادر به ازدواج نيستند، اينها اگر از تشريفات و توقعات زايد و غير لازم چشم بپوشند، هيچ گونه مانعي بر سر راهشان نيست و مي توانند هر چه زودتر، تشکيل خانواده دهند و خود را از خطرات و مهالک تجرد و عزوبت برهانند و از مزاياي فراوان زندگي خانوادگي برخوردار گردند.
اما آن جا که واقعاً مانع وجود دارد و به عللي جوان قادر به ازدواج نيست، وظيفه دارد که پاکدامني خود را حفظ کند و به هيچ وجه دنبال آلودگي و هرزگي نرود.
در شرايط کنوني مسائلي در جامعه مطرح است که موجب تأخير ازدواج مي شوند: جوان بايد درس بخواند و در يكي از رشته هاي فني و علمي به درجه تخصص برسد. بايد دو سالي از عمر خود را در ارتش بگذراند تا هم با فنون نظامي آشنا شود و هم در دفاع از ميهن خود سهمي داشته باشد.
اينها همه مانع ازدواجند، اگر جوان، ازدواج خود را به تأخير بيندازد، براي اين كه بتواند به اين اهداف و مقاصد خود دست بيابد و براي خدمت به اجتماع آماده تر شود، كاري است ارزنده و پسنديده.
براي دخترها نيز درس خواندن  و آماده شدن براي خدمات اجتماعي امري ضروري لازم است. جامعه، براي تعليم و تربيت و طبابت و پرستاري و بسياري از كارهاي ديگر به وجود آنها نياز مبرم دارد.
براي سالم ماندن محيط تحصيلي دختر ها بهترين راه اين است كه كادر آموزشي اداري مدارس را خود خانم ها تشكيل بدهند واز اختلاط پسر و دختر نيز جلوگيري شود.
در دانشگاه ها نيز اگر امكان داشته باشد كه چنين برنامه اي پياده شود، بسيار بهتر و مناسبتر است؛ اما واضح است كه در شرايط كنوني چنين امكاني نيست و بنابراين، با رعايت قوانين اسلامي در مورد حجاب و پوشش زن، راهي جز اختلاط وجود ندارد. اين را هم بايد توجه داشته باشيم كه: در دانشگاه، دختران و پسران از رشد فكري و آگاهي بيشتري برخوردارند و حتي براي آنها امكان بيشتري براي ازدواج هست و بنابراين، خطرآلودگي، كمتر وجود دارد

نوشتن دیدگاه