47   « وَلا تَكُونُوا كَالَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بَطَراً وَرِئاءَ النّاسِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللّه‏ِ وَاللّه‏ُ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ »
ترجمه :
47. و نباشيد شما مسلمين مثل كفار قريش كه از مكه و مركز خود خارج شدند با زن‏هاى مغنّيه و شرب خمر و ساز و آواز و مى‏خواستند به ساير ناس عظمت و شوكت خود را بنمايند با اينكه قلباً و باطناً بيم و خوف داشتند و ديگران را منع مى‏كردند از راه حق و دين مقدس اسلام و حال آنكه خداوند به تمام كارهاى آن‏ها احاطه علمى و قدرتى دارد.
تفسير :
[ در مذمّت قريش به خاطر آمدنشان با ساز و آواز ]
«وَلا تَكُونُوا كَالَّذِينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ» ، راجع به مشركين قريش است كه از مكه خارج شدند براى حرب مسلمين و به طرف بدر كه مركز قافله‏هاى اطراف بود براى آنكه ديگران را هم با خود همراه كنند .
«بَطَراً» «بطر»؛ خوش‏گذرانى و مشتهيات نفسانى و اشتغال به ملاهى است چنانچه از ابن عباس نقل مى‏كنند، كه ابوجهل گفت: «نقيم بها أي ببدر ثلاثاً و ننحر الجزر و نطعم الطعام و نسقى الخمور و تعزف علينا القيان و تسمع بنا العرب»[1]؛ كه سايرين هم به هواى ما بيايند.
«وَرِئاءَ النّاسِ» كه به جميع قبايل نشان دهند و ظاهر كنند كه ما هيچ بيم و خوفى از مسلمين نداريم و آن‏ها يك لقمه ما هستند با اينكه باطناً خوف و بيم داشتند كه يكى از نصرت‏هاى الهى القاى رعب بود در قلوب كفار و پيغمبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهفرمود: «نُصِرتُ بالرُّعب»[2].
و معنى «رياء» همين است كه ظاهر بر خلاف باطن باشد.
«وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللّه‏ِ»جمله مستقله است تا لازم نيايد عطف مضارع به ماضى، كه اين‏ها جلوگيرى مى‏كردند از تشرف سايرين به دين مقدس اسلام. «وَاللّه‏ُ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ»، معنى واضح است.
---------------------------------------------------
[1] .  ما سه روز در بدر مى‏مانيم و شترها را مى‏كشيم و غذا و شراب مى‏خوريم و زنان آوازه خوان براى ما مى‏خوانند و تا عرب آن را بشنوند. مجمع البيان: ج4، ص843؛ بحار الأنوار: ج19، ص236 و تفسير الثعلبى: ج4، ص264.
[2] .  من به وسيله وحشتى كه در دل مشركان افتاد ، يارى شدم . مسند أحمد بن حنبل: ج1، ص98؛ اثبات الوصية: ص116 و مستدرك الوسائل: ج2، ص531، ح10.

نوشتن دیدگاه