2 «فَسِيحُوا فِى الأَْرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِىوَأَنَّ اللّهَ مُخْزِى الْكافِرِينَ »
ترجمه :
2. پس سياحت كنيد و گردش نماييد در نقاط زمين هر كجا كه بخواهيد چهار ماه از يازدهم ذى الحجة تا دهم ربيع الثانى چهار ماه تمام و بدانيد كه شما محققاً نمىتوانيد خداوند عالم را عاجز كنيد و قدرت او را بگيريد، و محققاً خداوند به قدرت كامله خود تمام كفار را سركوبى خواهد فرمود.
تفسير :
[مشركان، تنها چهار ماه آزادند]
«فَسِيحُوا فِى الأَْرْضِ» خطاب به كفار است چه آنهايى كه مورد معاهده بودند و چه ساير طبقات كفار، يعنى آزاد هستيد و مسلمين را نمىرسد كه متعرض شما باشند چه در مكه و چه در مدينه و چه در ساير بلاد.
«أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ»در اخبار بسيار دارد كه اين اظهار برائت يوم النحر بوده كه روز عيد قربان باشد كه تعبير به يوم الحج الاكبر مىفرمايد و چهار ماه تمام دهم ربيع الآخر مىشود[1]، و شرح اين قضيه چنانچه از اخبار منسوبه به حضرت صادق و حضرت كاظم و حضرت رضا و ساير ائمه هدى صلوات اللّه عليهم است اين است كه در دوره جاهليت عقيده مشركين اين بود كه اگر كسى با لباس خود طواف كند ديگر نمىتواند آن لباس را بپوشد و بايد تصدق دهد لذا اگر ممكن بود بر آنها يك لباس عاريه كنند يا كرايه كنند و اگر ممكن نبود عرياناً طواف مىكردند[2].
[فضيلت برجسته اميرالمؤمنين عليهالسلام]
و پيغمبر صلىاللهعليهوآله موقعى كه اين سوره نازل شده ابابكر را فرستاد كه اين آيات اول اين سوره را ببرد بر اهل مكه قرائت كند و شايد نظر آن حضرت به انتخاب ابى بكر اين بود كه مشركين نظر سوئى با ابى بكر نداشتند و از خطر آنها محفوظ بود زيرا كسى از آنها را نكشته بود و در جنگها كنارهگيرى مىكرد و با آنها سابقه داشت مدتهاى مديدى، جبرئيل عليهالسلام نازل شد و عرض كرد: خداوند مىفرمايد اين آيات را بايد يا خود يا يك نفر از اهل بيت تو ببرد
تلاوت كند، حضرت صلىاللهعليهوآلهحضرت امير عليهالسلامرا روانه كرد و در وسط راه از ابىبكر گرفت و او برگشت. و در بسيارى از اخبار دارد كه اين امهالِ مدت براى كسانى است كه طرف معاهده نبودند و اما آنها كه طرف معاهده بودند امهال آنها مدت انقضاى مجاهده بوده و پس از انقضاى مدت، ديگر مشركين حق ندارند عرياناً طواف كنند يا با مؤنين در مطاف شركت كنند بلكه حق دخول در مسجد الحرام را ندارند[3] چنانچه در آيه شريفه مىفرمايد: «إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرامَ بَعْدَ عامِهِمْ هذا...»[4] الآية، و ديگر در امان نيستند هر كجا به دست آمدند آنها را بايد كشت، چنانچه مىفرمايد: «وَقاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَما يُقاتِلُونَكُمْ كَافَّةً»[5]، و مىفرمايد: «فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ»[6].
«وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللّهِ» زيرا خداوند بر تمام بندگان قاهر و غالب و قادر است «وَهُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ»[7].
«وَأَنَّ اللّهَ مُخْزِى الْكافِرِينَ» «خزى» به معنى رسوايى و اهانت و ذلت و خفت و بىاعتنايى است كه عقوبت دنيوى كفار است از قتل و هلاكت و نزول بليات و امثال آنها است كه در بسيارى از آيات از براى كفار و مشركين و منافقين و يهود بيان فرموده و در آخرت عذاب أليم معين شده.
-------------------------------------------------------
[1] . كافى: ج4، ص290، ح3؛ معانى الأخبار: ص296، ح5 و وسائل الشيعة: ج14، ص44، ح20.
[2] . تفسير قمى: ج1، ص280؛ تفسير البرهان: ج3، ص360، ح1 و تفسير نورالثقلين: ج3، ص76، ح20.
[3] . تفسير قمى: ج1، ص281 و تفسير التبيان: ج5، ص169 ـ 170.
[4] . جز اين نيست كه مشركين نجس هستند پس نبايد نزديك مسجدالحرام شوند بعد از اين سالها. سوره توبه: آيه 28 .
[5] . و بكشيد مشركين را بالتمام چنانچه آنها شما را مىكشند بالتمام. همان: آيه 36 .
[6] . پس بكشيد مشركين را هر كجا كه به دست آورديد. سوره توبه: آيه 5 .
[7] . و خداوند قاهر است بر سر تمام بندگان خود. سوره انعام: آيه 18 و 61 .
آیه ٢ « فَسِيحُوا فِى الأَْرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَاعْلَمُوا ... »
- بازدید: 2562