8   « وَ الْخَيْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوها وَ زِينَةً وَ يَخْلُقُ مالاتَعْلَمُونَ »
ترجمه :
8. و خلق فرمود براى شما اسب‏ها و قاطر و الاغ‏ها را براى اينكه بر آن‏ها سوار شويد و اسباب زينت و افتخار شما باشد و خلق مى‏كند آنچه را كه شما نمى‏دانيد.
تفسير :
[ در بيان مركب‏هاى سوارى و بارى و ذكر معجزه‏اى از قرآن ]
«وَ الْخَيْلَ» عطف است به ما سبق. و [«خيل» يعنى] اسب‏هاى عربى، چنانچه به قيمت‏هاى زيادى با قباله‏اى كه داشتند فروش مى‏رفت و براى جهاد با دشمن و كفار چه اندازه مدخليت داشت كه حتى حضرت رسالت ذوالجناح و براق و يعفور داشت و گفتند، هر مركبى كه حضرتش سوار مى‏شد به همان سن و قوه باقى بود. «وَ الْبِغالَ» كه بسيار محكم است در سوارى «وَ الْحَمِيرَ» كه اين‏ها مركب سوارى است و باركشى و سابقاً چهاروادارها[1] و چاووش‏ها[2]، بسا متجاوز از هزار داشتند و كرايه مى‏دادند براى مسافرت مكه و اعتاب مقدسه و ساير مسافرت‏ها «وَ زِينَةً»و موجب عزت و شرافت صاحب خود بودند و سابقاً هم هر خانه طويله داشت و چند مركب داشتند مخصوصاً اعيان و اشراف.
«وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ». يكى از معجزات بزرگ قرآن امروزه همين جمله است كه مثل ماشين به اقسام مختلفه و ريل و هواپيما خلق فرمود كه چه اندازه مسافر و بار مى‏برد. و دليل بر اينكه مفاد آيه اين است كه در آيات سابقه به لفظ ماضى بيان فرموده و در اين جمله به لفظ مضارع، نه آنچه مفسرين گفتند از انواع حيوانات و نباتات و جمادات، زيرا اولاً، آن‏ها را مى‏دانستند، و ثانياً، خلق فرموده بود.
---------------------------------------------------------
[1] .  چهاروا: چهارپا. چهاروادارها: گروه متشكل از ساربان و قاطرچى و نوكر و مهتر. فرهنگ بزرگ سخن، واژه «چهاروا» و «چهاروادار».
[2] .  چاووش: آن كه پيشاپيش زائران حركت مى‏كند و با صداى بلند و به آواز، اشعار مى‏خوانَد. آن كه پيشاپيش قافله يا لشكر يا فردى صاحب مقام مى‏رفت و با صداى بلند، آمدن آنان را خبر مى‏داد. فرهنگ بزرگ سخن. واژه «چاووش».

نوشتن دیدگاه