تمام اعمال انسان علاوه بر چهره هاى ظاهرى خود، چهره هاى واقعى نيز دارند كه در اين جهان از نظر ما پوشيده و پنهان اند چهره هاى واقعى اعمال در جهان ديگر ظاهر مى شوند و مسئله تجسم اعمال را تشكيل مى دهند.
از جمله آن ها خوردن مال يتيم از روى ظلم و ستم است كه جلوه مخصوص به خود دارد و آن جلوه در عالم برزخ و قيامت بروز و ظهور مى كند و چهره و قيافه واقعى خود را آن جا نشان مى دهد. گرچه چهره ظاهرى خوردن مال يتيم بهره گيرى و لذت بردن از غذاهاى لذيذ و رنگين است ، اما چهره واقعى و برزخى اين غذاها و خوردن مال يتيم ، آتش ‍ سوزان مى باشد و همين چهره است كه در عالم برزخ و قيامت بروز و ظهور مى كند و آشكار مى شود. قرآن در اين باره مى فرمايد:
ععع ان الذين ياءكلون اموال اليتامى ظلما انما ياءكلون فى بطونهم نارا و سيصلون سعيرا (1)
((آن كسانى كه اموال يتيمان را از روى ظلم و ستم مى خورند (در واقع و حقيقت )
تنها آتش مى خوردند (و شكم خود را پر از آن مى كنند) و به زودى در آتش سعير (و آتش ) سوزانى خواهند سوخت .))
اين آيه با صراحت تمام : خوردن مال يتيم را از روى ظلم و ستم ، به خوردن آتش تعبير كرده است و مى فرمايد: آنان فقط آتش سوزان مى خوردند و شكم هاى خود را از آن پر و انباشته مى كنند.
چه عمل زشتى بدتر از خوردن مال يتيم و تصرف ناروا در اموال ايشان است كه قرآن با شدت از آن نهى كرده .
هر آن كس كه با ظلم و زور و ستم
زمال يتيمان خورد بيش و كم
همانا كه آتش فرو مى برد
كه از مال ايتام بر مى خورد
به زودى به جبران اين زشت كار
بيفتند در بطن سوزنده نار
بلى ، چهره واقعى هر عمل هميشه تناسب خاص با كيفيت ظاهرى آن عمل دارد، همان گونه كه خوردن مالى يتيم و غصب حقوق او، قلب او را مى سوزاند و روح او را آزار مى دهد، چهره واقعى اين عمل ، آتش سوزان در برزخ و قيامت مى شود و خورنده مال را مى سوزاند.
با اين حساب ، آيا افراد عاقل و با ايمان ، چنين عمل خطرناكى را انجام مى دهند كه با دست خود پاره هاى آتش سوزان را برداشته و در ميان دهان بگذارند و ببلعند؟
ممكن نيست . حتى افراد كم شعورى هم حاضر به چنين عملى نيستند.
اگر مى بينيم مردان خدا و اولياء الله ، حتى فكر معصيت را به خود راه نمى دادند، دليلش همين بوده است كه آن ها بر اثر قدرت علم و ايمان و تقوا و پرورش هاى اخلاقى ، چهره هاى واقعى اعمال را مى ديدند و هرگز فكر انجام دادن آن ها را نمى كردند.
احاديث در نكوهش تجاوز به اموال يتيمان بسيار تكان دهنده است . حتى كمترين تعدى به اموال ايشان مشمول اين حكم معرفى شده است .
در حديثى از امام صادق عليه السلام نقل شده است : كسى سئوال كرد: مجازات آتش درباره چه مقدار از خوردن و غصب كردن مال يتيم است ؟ فرمود: در برابر دو درهم .(2)
---------------------------------------------------
1-نساء، آيه 10.
2-تفسير برهان ، ذيل آيه شريفه .
------------------------------------------
نعمت اله صالحى حاجى آبادى

نوشتن دیدگاه