45  «قالا رَبَّنا إِنَّنا نَخافُ أَنْ يَفْرُطَ عَلَيْنا أَوْ أَنْ يَطْغى»
ترجمه:
45. گفتند موسى و هارون: پروردگار ما، محققاً ما مى‏ترسيم اينكه فرعون پيش دستى كند بر ما و نگذارد ما بر او حجّت را تمام كنيم و حكم به قتل ما دهد يا اينكه بر كفر و ظلم خود زيادتى نمايد.
تفسير:
[در بيان تكلم موسى عليه‏السلام با خداوند و مقام كليميت هارون عليهماالسلام]
«قالا رَبَّنا» بعد از اينكه موسى و هارون با هم، هم دست شدند و مورد خطاب الهى واقع شدند و مأمور به دعوت فرعون شدند كه [ از ] اين جملات كاملاً استفاده مى‏شود كه هارون هم مقام كليميّت را پيدا كرد و طرف مكالمه با خداوند شد كه هر دوى اين‏ها در پيش‏گاه احديّت عرض كردند: «إِنَّنا نَخافُ أَنْ يَفْرُطَ عَلَيْنا» به اينكه نگذارد ما با او تكلّم كنيم چه رسد اقامه حجّت كنيم بر او، چنانچه دَأب [1] رؤسا و اُمرا و ظَلَمه چنين است به مجرّد احتمال مخالفت ولو به احتمال ضعيف، مى‏گيرند، مى‏كشند، حبس مى‏كنند. ببينيد بنى اميّه و بنى عباس با ائمه اطهار عليهم‏السلام و شيعيان آن‏ها چه كردند. با اينكه اين‏ها گوشه‏گيرى و سكوت را اختيار كرده بودند كه شرح اين قضايا بسيار مفصل است بلكه در هر عصر و زمانى چنين بوده.
[ترس موسی و هارون علیهماالسلام از بیشتر شدن طغیان فرعون]
«أَوْ أَنْ يَطْغى» كه بر فرض متعرّض ما نشود بر كفر و زندقه و ظلم و تعدّى خود بيفزايد و زياد روى كند، چنانچه بسيار مشاهده شد كه اهل ضلالت بيش از پيش بر فسق و فجور و كفر و ضلالت خود اضافه مى‏كنند. «وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظّالِمِينَ إِلاّ خَساراً»[2]، «وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزادَتْهُمْ إِيماناً وَ هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ * وَ أَمَّا الَّذِينَ فِى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَتْهُمْ رِجْساً إِلَى رِجْسِهِمْ وَ ماتُوا وَ هُمْ كافِرُونَ»[3].
------------------------------------
[1]. شيوه.
[2]. و ما نازل كرديم از قرآن چيزى را كه آن چيز شفاى امراض است و رحمت است براى مؤمنين و ستمكاران را چيزى جز سرنگونى نمى‏افزايد. سوره اسراء: آيه 82.
[3]. و زمانى كه نازل شود سوره‏اى از سُوَر قرآنى پس بعضى از اين منافقين از روى استهزا و مسخره كردن مى‏گويند: اين سوره چه اثرى داشت و چه كسى به واسطه اين سوره ايمانش زياد شد؟ در جواب آن‏ها بگوييد: اما كسانى كه داراى ايمان بودند، اين سوره باعث زيادى ايمان آن‏ها شد و به يكديگر بشارت مى‏دهند كه اين سوره نازل شده و خوشحالند. و اما كسانى كه در قلب آنان مرض است، پس نزول سوره موجب زيادى رجس و پليدى آن‏ها بر پليدى‏هايى كه داشتند مى‏شود و اين‏ها لياقت ايمان ندارند و در حال كفر مى‏ميرند. سوره توبه: آيات 124 ـ 125.

نوشتن دیدگاه